همشهری آنلاین_پروانه بهرام‌نژاد: جایی که محل آرمیدن ۲ شهیدی است که یکی ۴، ۵ سال پیش هویتش «مجتبی صادقی‌پور» شناسایی شده و دیگری همچنان گمنام است. در چند قدمی مقبره به رسم احترام و ادب می‌ایستند و زیارتنامه را می‌خوانند و با گلایل‌های سفیدی که در دست دارند سر مزار می‌نشینند و با نثار فاتحه و ادای احترام به مقام شامخ شهدا محله‌گردی معاون امور اجتماعی و فرهنگی شهردار تهران و هیئت همراه آغاز می‌شود. «محمدامین توکلی‌زاده» می‌گوید: «المان مقبره شهدا نیاز به بازسازی دارد و باید از مردم برای طراحی المان‌ها دعوت کنیم. به همین دلیل بهتر است مسابقه‌ای برگزار شود تا برای بازسازی و ساخت المان‌های جدید، مردم مشارکت کنند.»
- همراه مردم در ورزش صبحگاهی
دورتادور آبنمای بوستان نارنج، مردان و زنان سحرخیز با شور موسیقی محلی آمیخته شده با صدای «یک، ۲ و ۳» مربی، ورزش می‌کنند. توکلی‌زاده انتهای صف ورزش‌دوستان می‌ایستد و بی‌آنکه بخواهد نظم برنامه را برهم بزند شروع می‌کند به انجام نرمش صبحگاهی. پشت سر او هم هیئت همراه یکی‌یکی جا می‌گیرند و حرکت‌ها را تکرار می‌کنند.
شهروندان که از نگاهشان مشخص است از حضور مردان با لباس رسمی متعجب شده‌اند به تمرین ادامه می‌دهند. معاون امور اجتماعی و فرهنگی شهردار تهران می‌گوید: «همه مجموعه‌های شهرداری از جمله فرهنگسراها، خانه‌های فرهنگ و مجموعه‌های ورزشی بازسازی نشده‌اند. بنابراین ضرورت دارد همزمان با اضافه‌کردن اماکن جدید، با اولویت ایمن‌سازی، بهسازی و بازسازی آنها را در دستور کار قرار دهیم تا شهروندان بهتر از آنها استفاده کنند.»
تقویت روحیه شهروندان در مزرعه خانواده
ریحان، فلفل و پونه ردیف به ردیف در کرت‌هایی دیده می‌شوند که از چند ماه قبل هرکدام توسط یکی از خانواده‌های چهاردهمین تکه پایتخت کاشته شده‌است. هریک از این کرت‌ها که در مزرعه خانواده قرار دارد، متعلق به زنان و مردان میانسال و سالمندی است که با قدم گذاشتن در اینجا حال و هوای تازه می‌گیرند.
«لیلا اسمی» مدیر اداره سلامت شهرداری منطقه۱۴ می‌گوید: «هدف ما این است که سالمندان از خانه بیرون بیایند و از آلزایمر و مشکلات روحی دور باشند. به همین دلیل مزرعه‌های خانواده را ایجاد کردیم تا روحیه شادی و نشاط را در آنها تقویت کنیم. اکنون بیش از ۲۰۰ خانواده کاشت، نگهداشت و برداشت انواع سبزی و صیفی را برعهده دارند».
- همصدا با استاد موسیقی
نوای موسیقی سنتی در باغ سلیمانیه طنین‌انداز شده اما نه خبری از جشن و مراسم ویژه است و نه حضور گروه هنری. این نوای «مسعود میرزاحیدر» مدرس ردیف‌های آوازی است که از محدوده شنیده می‌شود. معاون اجتماعی شهردار تهران به او می‌گوید: «این صدای زیبای شما بود که ما را به اینجا کشاند. ۲ بیت برایمان می‌خوانی؟»
میرزاحیدر هم به تواضع سر تکان می‌دهد و می‌خواند: «در هوایت بی‌قرارم، بی‌قرارم روز و شب/ سر زپایت برندارم، برندارم روز و شب». توکلی‌زاده خطاب به مسئولان منطقه۱۴ تأکید می‌کند: «توجه به افرادی مثل میرزاحیدر باید در دستور کار قرار گیرد و تجلیل از چهره‌های محلی باید در اولویت باشد. برای تکریمش برنامه داشته باشید.»
- عشق هم عشق‌های قدیمی
«گل نظر» پیرمرد دوستداشتنی است که از ۴۳ سال قبل در یکی از آرامستان‌ها حضور دارد. همسرش تقریباً ۲سال قبل به رحمت خدا رفته‌است. وقتی به توکلی‌زاده می‌رسد می‌گوید: «همسرم در واقع یک مرد بود پشت سرم. من و هاجر خانم ۵ دختر عروس کردیم و حتی برای تهیه یک جهیزیه هم از دیگران کمک نگرفتیم. هاجر خانم اسم مرا کربلا نوشت.
با هم ۲ بار مکه و سوریه هم رفتیم. هر جمعه ساعت ۵:۳۰ سر خاک همسرم می‌روم. امکان ندارد یک هفته نروم.» صحبت که به اینجا می‌رسد، معاون اجتماعی شهردار تهران همراهی‌اش می‌کند: «اسم خواهر من هم هاجر بود که به رحمت خدا رفته.» و می‌افزاید: «حاجی! معلوم است هنوز عاشق هاجر خانم هستی.» او هم از اینکه جلو همه بگوید ابایی ندارد: «بله که هنوز عاشقشم.»
- ادای احترام به مادر شهیدان خیام‌باشی
«قدم روی چشمانم گذاشتید. چقدر همین سرزدن‌ها خوب است. از حضورتان انرژی گرفتم. کاش همیشه بیایید و سر بزنید. همین که ما را فراموش نمی‌کنید برای ما لذت‌بخش است.» فاطمه خانم مادر شهیدان «فرهاد» و «بهرام خیام‌باشی» ادامه می‌دهد: «۲پسر و یک دختر دارم. ۷ سال پیش همسرم به رحمت خدا رفت.» توکلی‌زاده می‌گوید: «مادر! ما به نمایندگی از دکتر زاکانی، شهردار تهران خدمت شما رسیده‌ایم. شهردار تهران تقسیم کار کرده‌اند و به هر منطقه که می‌رویم خدمت خانواده شهید می‌رسیم و از شما انرژی می‌گیریم.» حاجیه خانم وقتی این جمله را می‌شنود، چشمانش برق می‌زند و ادامه می‌دهد: «خیلی زحمت می‌کشید.
من از شما انرژی می‌گیرم. از دیشب تا حالا که شنیدم می‌خواهید بیایید، انرژی گرفته‌ام. خدا به شما توفیق بدهد. حتماً پسرانم هم امروز خوشحال هستند. آنها انقلابی و در این راه بودند. یکی در ۱۸ سالگی و دیگری در ۱۶سالگی به شهادت رسید. من راضی هستم و ان‌شاءالله خدا هم راضی باشد.» معاون اجتماعی و فرهنگی شهردار می‌افزاید: «حاج خانم! زحمتتان به ثمر رسیده است. برای خادمان خودتان هم دعا کنید تا به ثمر برسند.»
توکلی‌زاده به رسم تبرک سیبی برمی‌دارد تا برای همسرش ببرد. مهمان‌ها کنار هم می‌ایستند و عکسی به یادگار می‌گیرند. خیابان خادم ایستگاه پایانی بازدید چند ساعته معاون اجتماعی و فرهنگی شهردار تهران می‌شود. جایی که فاطمه خانم مادر شهیدان خیام‌باشی به قول خودش سرخوش از این حضور است و تا چای قندپهلویش را نخوریم اجازه نمی‌دهد قدم از قدم برداریم.
- امکانات فرهنگی محله‌ها پاسخگوی نیازها نیست
زیرساخت‌های فرهنگی منطقه ۱۴ نیازمند توجه ویژه است. «احمد علوی» عضو شورای‌شهر اسلامی تهران دراین‌باره می‌گوید: «منطقه ۱۴ از قدیم به دارالمؤمنین پایتخت معروف بوده و زیرساخت‌های مذهبی آن از سال‌ها قبل شکل‌گرفته‌است. اما برخی از این اماکن فرسوده هستند.
تعدادی از مساجد این محدوده صد سال قدمت دارند و دوم اینکه امکانات موجود هم با رشد جمعیت رشد نکرده و در همان سطح متوقف مانده است و سوم اینکه زیرساخت‌ها نیز متناسب با رشد جمعیتی این منطقه توأمان رشد نکرده و نیاز داریم به‌روزرسانی شود. باید به آسیب‌های اجتماعی، فضاهای بی‌دفاع شهری، معابر و فضاهای خاموش توجه کرد. اماکن ورزشی به اندازه کافی وجود ندارد یا اگر هم وجود دارد فرسوده هستند و استفاده صددرصد از آنها نمی‌شود. این میان تعداد اماکن تفریحی هم خیلی کم هستند و همه اینها باعث شده فضاهای فرهنگی و اجتماعی محدوده عقب‌تر از نیازها باشند.»
- دردسرهای جایگاه سوخت برای اهالی
جایگاه سوختی که در محدوده خیابان شاهد و شاه‌آبادی ایجاد شده معضلات بسیاری برای اهالی در پی داشته است. «علیرضا ترکمن» از اهالی و معتمدان محله شاهد دراین‌باره می‌گوید: «ترافیک، آلودگی صوتی و زیست‌محیطی دامنگیر مردم شده است و اگر از حالا مسئولان به فکر این مجموعه نباشند وضعیت مردم بدتر خواهد شد.» او می‌افزاید: «ما پنجره خانه‌هایمان را که رو به این مجموعه است نمی‌توانیم باز کنیم.
چون بوی گاز آزاردهنده است. علاوه بر این صف خودروهایی که برای سوختگیری به اینجا مراجعه می‌کنند سبب معضل تردد و گره ترافیکی برای مردم به‌ویژه اهالی می‌شوند.» او تأکید می‌کند: «باتوجه به وضعیت موجود از مسئولان درخواست می‌کنم که برای ساماندهی وضعیت موجودکاری انجام دهند. مردم از وجود این جایگاه خیلی ناراضی هستند.»