همهشهری آنلاین _ حسن حسن‌زاده: کودکانی که به پشتوانه حمایت‌ها و کمک‌های مردمی از تنهایی و انزوا خارج شده و زیر نظر مربیان دلسوز و کاربلد لحظه‌هایی شاد را در کنار هم تجربه می‌کنند. مؤسسه خیریه «دوست اتیسم» علاوه بر برگزاری کلاس‌های رایگان کاردرمانی، گفتاردرمانی، ورزشی و... برای تربیت مربیان خبره در این حوزه هم برنامه ویژه‌ای دارد تا آرزوی داشتن یک زندگی شاد و کم‌دغدغه برای افراد با اختلال طیف اتیسم و خانواده هاشان محقق شود. سری به مؤسسه دوست اتیسم در محله ونک تهران زده و از خدمات رایگان این مؤسسه برای کودکان دارای اختلال طیف اتیسم، تربیت مربی و برگزاری جلسات آموزشی برای خانواده‌های این کودکان گزارش تهیه کرده‌ایم.
اختلال طیف اتیسم حالا دیگر مثل سال‌های گذشته برای عموم مردم ناشناخته نیست و در تهران مراکز و مؤسسه‌هایی برای کاردرمانی، گفتاردرمانی و خدمت‌رسانی به کودکان دارای اختلال اتیسم شروع به کار کرده‌اند. با وجود این، کمبود مربی زبده و آگاه به دانش روز همواره یکی از مهم‌ترین موانع خدمت‌رسانی مناسب به این قشر بوده است. اینجا در ساختمان مؤسسه دوست اتیسم در خیابان شیخ بهایی قدم‌های بزرگی برای حل این معضل برداشته می‌شود. این مؤسسه خیریه مردم نهاد که فعالیت خود را به پشتوانه کمک‌های مردمی از سال ۱۳۹۷ شروع کرده، ۲ سالی است که تمرکز ویژه‌ای بر تربیت و آموزش مربیان زبده در این حوزه دارد. «شادناز عزیزی» مدیر مؤسسه «دوست اتیسم» در این‌باره می‌گوید: «یکی از مشکلات خدمت‌رسانی به کودکان دارای اختلال اتیسم، کمبود مربی زبده و به تعداد کافی برای این کودکان است.
از آنجایی که در ایران هنوز خبری از تربیت مربی کودک اتیسم به‌عنوان یک رشته تخصصی دانشگاهی نیست، افراد علاقه‌مند به فعالیت در این حوزه باید در دوره‌های آموزشی مراکز و مؤسسات مختلف شرکت کنند. بنابراین مؤسسه خیریه ما به پشتوانه کمک‌های مردمی و با همکاری مرکز توانبخشی صدای اتیسم تصمیم گرفت این فرایند بااهمیت را به‌صورت تئوری و عملی در دوره‌های فشرده ۳ ماهه برگزار کند.» مؤسسه «دوست اتیسم» با همین روش طی ۲ سال اخیر ۱۳۰ مربی زبده را به مراکز خدمت‌رسانی به کودکان اتیسم معرفی کرده است. عزیزی ادامه می‌دهد: «فعالیت این مربیان بعد از گذراندن دوره آموزشی زیر نظر مؤسسه ادامه پیدا می‌کند و نحوه آموزش و فعالیت آنها رصد می‌شود. تا امروز ۵۷ مربی که در مؤسسه آموزش دیده‌اند در تهران فعالیت می‌کنند و بقیه در شهرهای مختلف مشغول خدمت‌رسانی به کودکان دارای اختلال اتیسم هستند.»
- خدمات رایگان برای کودکان دارای اتیسم
ساختمان مؤسسه «دوست اتیسم» در خیابان شیخ بهایی جلوه مهربانی مربیان دلسوزی است که برای آموزش کودکان اتیسم و کمک به افزایش توانمندی آنها در برقراری ارتباط با محیط تلاش می‌کنند. اکنون ۱۸۰ کودک دارای اختلال اتیسم در تهران تحت پوشش خدمات رایگان این مؤسسه خیریه مردم‌نهاد قرار دارند. عزیزی از خدمات رایگان مؤسسه «دوست اتیسم» به پشتوانه کمک‌های مردمی می‌گوید: «در ساختمان مؤسسه خدمات آموزشی مانند گفتاردرمانی، کاردرمانی، آموزش‌های حرکتی، ورزشی، شناختی‌ـ رفتاری و... رایگان در اختیار کودکان تحت پوشش مؤسسه قرار می‌گیرد. براساس سطح توانایی هر کودک، پلان‌های درمانی با تعداد جلسات معین برای او تهیه می‌شود و به ازای هر کودک یک مربی مشخص وجود دارد که وضعیت او را رصد می‌کند.
اما هدف اصلی مؤسسه صرفاً برگزاری کلاس و ارائه خدمات نیست. مربیان تلاش می‌کنند با ایجاد فضایی شاد، شرایط را برای لذت بردن کودکان و تقویت روابط اجتماعی آنها مهیا کنند.» علاوه بر کمک‌های غیرنقدی و توزیع بسته‌های معیشتی میان شماری از خانواده‌های نیازمندی که فرزند دارای اختلال اتیسم دارند، ارائه خدمات رایگان پزشکی و پیراپزشکی به این کودکان از دیگر خدمات مؤسسه «دوست اتیسم» است. عزیزی می‌گوید: «یکی از مشکلات خانواده‌هایی که کودک دارای اختلال اتیسم دارند، استفاده از خدمات دندانپزشکی است. این کودکان به دلیل شرایط خاصشان به راحتی نمی‌توانند از خدمات دندانپزشکی استفاده کنند. در نتیجه مؤسسه «دوست اتیسم» پس از امضای تفاهمنامه با یک دندانپزشک، شرایط را برای خدمات رایگان دندانپزشکی به کودکان تحت پوشش مؤسسه فراهم کرده است. علاوه بر دندانپزشکی، خدماتی مثل سیتی‌اسکن‌های مغزی، آزمایشات خون، نوار قلب و... هم برای این کودکان رایگان است.»
- اتیسم را با یار مهربان بشناس
مؤسسه دوست اتیسم برای افزایش آگاهی عمومی جامعه نسبت به اتیسم و به‌ویژه افزایش آگاهی خانواده‌ها، کتاب‌های متعددی تألیف و ترجمه کرده است. یکی از اهداف خیرخواهانه مؤسسه، آگاه‌سازی عمومی نسبت به اتیسم و افزایش آگاهی تخصصی خانواده‌ها برای کمک به کودکان دارای اختلال اتیسم است. تا امروز ۱۴ جلد کتاب برای افزایش آگاهی عمومی و تخصصی در این حوزه تألیف و ترجمه شده و رایگان در اختیار خانواده‌های تحت پوشش قرار گرفته است.
- از خیابان شیخ بهایی تا قزوین
اگر از کمبود مربی زبده در حوزه آموزش کودکان دارای اختلال اتیسم بگذریم، کمبود مراکز تخصصی خدمت‌رسانی به این کودکان یکی دیگر از معضلات این حوزه است. آموزش و تربیت مربی در مؤسسه «دوست اتیسم» مقدمه‌ای برای کمک به راه‌اندازی مراکز تخصصی و خیریه در تهران و شهرستان‌هاست. عزیزی می‌گوید: «اگرچه تعداد مراکز تخصصی که در برابر ارائه خدمت به کودکان دارای اختلال اتیسم هزینه دریافت می‌کنند کم نیست، اما بسیاری از خانواده‌ها به دلیل گرانی این خدمات توان پرداخت هزینه‌ها را ندارند. در ۲ سال اخیر علاوه بر تربیت مربی، بخشی از کمک‌های مردمی به مؤسسه دوست اتیسم را برای کمک به راه‌اندازی مراکز باکیفیتی که خدمات رایگان ارائه می‌کنند اختصاص داده‌ایم؛ آموزش‌هایی از قبیل اینکه این مراکز چطور می‌توانند با ظرفیت کمک‌های مردمی ساختمان اجاره کنند یا با کمک‌های مردمی کادر آموزشی خود را تعلیم دهند.»
اکنون با تلاش مسئولان دلسوز این مؤسسه مردم نهاد، یک مرکز تخصصی خدمت‌رسانی به کودکان دارای اختلال اتیسم در قزوین راه‌اندازی شده است. عزیزی ادامه می‌دهد: «علاوه بر کمک به راه‌اندازی یک مؤسسه خیریه غیرانتفاعی و غیردولتی در قزوین، در حال کمک به راه‌اندازی ۲ مرکز دیگر در شهرهای گرگان و کرج هستیم. از طرفی مربیانی که در مؤسسه «دوست اتیسم» آموزش می‌بینند هم در این مراکز مشغول به فعالیت می‌شوند تا به پشتوانه کمک‌های مردمی کودکان دارای اختلال اتیسم در این شهرها هم از خدمات رایگان بهره‌مند شوند.»
- خودتان مربی کودکتان شوید
مؤسسه «دوست اتیسم» با همدلی و مشارکت مربیان دلسوز، طرح امید والدین را برای افزایش آگاهی خانواده‌ها و جامعه از اتیسم در دستور کار دارد. عزیزی می‌گوید: «یکی از معضلات بزرگ والدین این است که وقتی از اختلال اتیسم فرزند خود باخبر می‌شوند نمی‌دانند چگونه باید به فرزندشان کمک کنند. اگرچه این ناآگاهی در روزهای نخست تشخیص طبیعی است اما متأسفانه والدین بسیاری هم هستند که حتی پس از چند سال از تشخیص این اختلال هنوز نحوه ارتباط صحیح با فرزندشان را نمی‌دانند. در طرح امید والدین تلاش می‌کنیم با برگزاری دوره رایگان یک روزه، آموزش‌ها و اطلاعات لازم را در اختیار این خانواده‌ها قرار بدهیم.» این دوره ۳ ساعته در ساختمان مؤسسه برگزار می‌شود.
- تو هم دوست اتیسم شو
هزینه ارائه خدمات متعدد مؤسسه دوست اتیسم با کمک‌های مردمی تأمین می‌شود. اگر شما هم می‌خواهید با کمک‌های نقدی و غیرنقدی یاور کودکان دارای اختلال اتیسم باشید یا مهارت‌ها و دانش خود در حوزه کاردرمانی، گفتاردرمانی، پزشکی و... را داوطلبانه برای کمک به کودکان دارای اختلال اتیسم به کار بگیرید می‌توانید با شماره ۸۸۶۰۳۴۵۴ تماس بگیرید و از نیازها و خدمات مرکز مطلع شوید.