همشهری آنلاین _ سارا جعفرزاده: در کنارشان متوجه گذر عمر نشده است و به قول خودش کار با کودکان سرزندگی و نشاط را برایش رقم زده است. ۵۰ ساله است، همراه با انرژی و شوقی وصف‌ناپذیر که در چهره‌اش هم پیداست. از دوره دانشجویی با کودکان اخت شده و این روزها به دلیل همه‌گیری کرونا بیش از گذشته دغدغه کودکان را دارد و معتقد است کرونا رشد و پیشرفت کودکان را دچار وقفه کرده است و او سعی دارد کودکان را از پای تلویزیون و تبلت به میان جامعه ببرد. به همین دلیل در طول هفته بچه‌های ۳ تا ۱۲ ساله را به نانوایی، کارخانه، بیمارستان و مزرعه می‌برد تا از نزدیک با مشاغل گوناگون آشنا شوند. «مینا حبیب‌نژاد» بانوی محله تهرانپارس است که تمام توان خود را برای آشنایی کودکان با مشاغل مختلف، به‌صورت رایگان به کار گرفته است. او فارغ‌التحصیل رشته علوم تربیتی است و در زمینه کودکیاری هم آموزش دیده است.
آشنایی با مشاغل صرفاً به معنی شناخت شغل نیست، بلکه آموزش‌های جانبی مختلف هم مد نظر است که در بازدیدها به کودک ارائه می‌شود. این جمله را حبیب‌نژاد می‌گوید و ادامه می‌دهد: «اساس کار من به این صورت است که وقتی یک کودک به بیمارستان می‌رود بداند یک پزشک روزگاری مانند او کودک بوده و بعد از کلی تلاش و زحمت حالا پزشک شده است و به نجات جان انسان‌ها می‌پردازد. تمام جزئیات در این‌باره به کودک ارائه و به او فرصتی داده می‌شود تا در یک روز در نقاط مختلف مثلاً بیمارستان، مزرعه یا کارخانه قدم بزند و برایش سؤال به وجود آید و بعد به آن سؤالات پاسخ داده شود. همه اینها در نهایت منجر به رشد کودک می‌شود.» مینا حبیب‌نژاد با مهدکودک‌ها و کتابخانه‌های زیادی به‌عنوان مربی کار کرده و والدین کودکان به واسطه مدیریت این مراکز شناخت کامل نسبت به او دارند، البته به گفته خودش بخشی از اطلاع‌رسانی‌ها را از طریق فضای مجازی انجام می‌دهد.»
- مهارت‌آموزی به مادر و کودک
«مهدیه ناصری» همراه پسرش در کلاس‌های «مادر و کودک» شرکت کرده است. اومی‌گوید: «تا چند سال پیش فضای مجازی این‌قدر گسترده نشده بود و کلاس‌هایی با عنوان «مادر و کودک» به ندرت تشکیل می‌شد، اما حبیب‌نژاد از همان سال‌ها کارگاه‌هایی با این عنوان برای مادران و کودکان تشکیل می‌داد و به جرأت می‌توان گفت جزء نخستین‌ها در انجام فعالیت‌های آموزشی رایگان برای کودکان است. نکته اینکه او چه در بازی، چه در اردو یا کلاس‌های آموزشی به دنبال آموزش مهارت زندگی به کودکان است، حتی بسیاری از والدینی که در اردوها همراه حبیب‌نژاد هستند نکاتی را در خصوص ارتباط با کودک‌شان یاد می‌گیرند که هیچ جایی به آنها آموزش داده نمی‌شود.»
- آموزش‌های رایگان به کودکان دارای شرایط خاص
حبیب‌نژاد نه تنها با کودکان عادی، بلکه با کودکان دارای محدودیت‌های جسمی از جمله اتیسم، نابینا و دارای بیماری‌های خاص هم سر و کار دارد. او این کودکان را نیز با حرفه‌های مختلف آشنا می‌کند و کارگاه‌های کتابخوانی در طبیعت و کارگاه مادر و کودک را برایشان به راه انداخته و فرصت بازی با اسباب‌بازی و کسب تجربه را برای این دسته از کودکان فراهم می‌آورد. می‌گوید: «به یک کودک نابینا یا با شرایط ویژه در جامعه ما بهای چندانی داده نمی‌شود و باید به او کمک کرد.» او در مورد انگیزه اصلی‌اش از ارائه آموزش‌های رایگان به کودکان معلول می‌گوید: «خواهرزاده‌ام در کودکی بر اثر یک اتفاق نابینا شد. متأسفانه در آن زمان کتاب‌های ویژه نابینایان در دسترس همه خانواده‌ها نبود و من بسیار تلاش کردم تا عضو شورای کتاب شوم و توانستم کتاب‌هایی را در این زمینه برایش پیدا کنم. بسیار دردناک است که کتاب‌های زیادی برای کودکان عادی به زبان‌های مختلف موجود است، اما برای یک کودک نابینا کتابی نوشته نمی‌شود. این موضوع انگیزه اصلی من برای ارائه‌آموزش‌های رایگان نه تنها برای کودکان عادی، بلکه به کودکان معلول هم شد.»
- همه طرفداران اردوی مهارت‌های زندگی
«شهین جواهری» مدیر یکی از مهدهای کودک در شمال تهران است که سال‌هاست با فعالیت‌های حبیب‌نژاد آشنایی دارد. او می‌گوید: «از سال ۱۳۸۰ تا اکنون با این مربی دلسوز کارکرده‌ام. از نظر من ارتباطش با کودکان یک ارتباط عمیق و دلی است که باعث می‌شود تمام کودکان در مهدهای کودک و مراکز مختلف در اردوهای مشاغلش که در آن مهارت زندگی می‌آموزند، شرکت کنند. او با ارتباط گسترده‌ای که با مراکز مختلف دارد اردوهای مشاغل را با هزینه شخصی خود تدارک می‌بیند و این برنامه طرفداران بسیاری دارد و نکته مثبت کارش این است که کودکان را به خوبی می‌فهمد و درک می‌کند. باید قدر این افراد را بدانیم چون کودکان‌مان زیر نظر چنین افرادی به سرمایه‌های اجتماعی تبدیل می‌شوند.»
- بازی‌هایش را دوست دارم
ارتباط کلامی و لحن و گویش زیبای کودکانه‌اش باعث شده نه تنها کودکان، بلکه والدین آنها هم به آموزش و ارتباط بیشتر کودک‌شان با حبیب‌نژاد علاقه داشته باشند. بخشی از آموزش‌های حبیب‌نژاد در مهدکودک‌ها و بخشی دیگر در اردوهای مشاغل به کودکان ارائه می‌شود. «سرمه شفیعی‌زاده» کودک ۶ ساله‌ای است که مدت‌هاست حبیب‌نژاد به‌عنوان مربی با او درارتباط است، می‌گوید: «با بچه‌ها رفتار خوبی دارد و وقتی به مهدکودک می‌آید من و دوستانم بسیار خوشحال می‌شویم. هر جا که باشیم چه در مهدکودک چه در اردو، او با ما بازی می‌کند. من عاشق بازی هستم. یکی از کارهایی که خیلی دوست دارم و او همیشه برای‌مان انجام می‌دهد این است که قصه می‌گوید و از ما می‌خواهد هر چیزی را که از آن قصه فهمیده‌ایم، نقاشی کنیم.»
- بازی درمانی و کشف استعدادها
در کارگاه‌های کتابخوانی حبیب‌نژاد کودکانی در رده‌های سنی ۳ تا ۱۵ سال شرکت می‌کنند و یکی از اقدامات کاربردی در کارگاه‌های او بازی درمانی است. حبیب‌نژاد با انجام بازی‌های مختلف با کودکان متوجه علاقه و استعداد آنها می‌شود و از والدین‌شان می‌خواهد در زمینه همان استعداد روی کودک وقت و سرمایه بگذارند. در حال حاضر حبیب‌نژاد با ۸۰۰ کودک و خانواده‌های آنها از طریق مهدکودک‌ها و کتابخانه‌ها و فضای مجازی در ارتباط است. کلاس‌ها و کارگاه‌های او بیشتر در فضای باز و با رعایت پروتکل‌های بهداشتی برگزار می‌شود و جای ثابتی برای این کلاس‌ها در نظر گرفته نمی‌شود تا برای کودکان تازگی و تنوع داشته باشد.