شانه یک مفصل «گوی و کاسه» که سه استخوان بازو، تیغه شانه و ترقوه در آن به هم متصل میشون. سر استخوان بازو در داخل یک کاسه سطحی در تیغه شانه قرار دارد و یک بافت پیوندی قوی این مفصل را احاطه میکند که به آن «کپسول شانه»» میگویند.
تصور میشود این بیماری شکلی از بیماری خودایمنی باشد که که در آن دستگاه ایمنی بدن واکنش به یک جراحت جزئی واکنش بیش از حد نشان میدهد و سلولهای دفاعی مواد شیمیایی التهابزا آزاد میکنند که باعث درد شانه میشوند. در نهایت این سلولها باعث ایجاد بافت جوشگاهی در کپسول مفصل میشوند که سفتی و انجماد شانه را باعث میشود.
علائم شانه منجمد شامل این موارد میشوندد:
- سفتی شانه که در ابتدای روز بدتر است و به تدریج با انجام فعالیتها بهتر میشود.
- درد مبهمی که با پیشرفت بیماری افزایش مییابد و ممکن است هنگام حرکت دادن بازو بدتر شود.
شانه منجمد بین ۲ تا ۵ درصد افراد را گرفتار میکند. گرچه علل دقیق شانه منجمد روشن نیست، اما در افراد مبتلا به عوارضی مانند دیابت، بیماری پارکینسون و بیماریهای تیروئید شایعتر است. شانه منجمد همچنین ممکن است پس از مدت طولانی بیحرکت بودن شانه رخ دهد- برای مثال بیحرکتی به علت آسیبدیدگی، سکته مغزی یا جراحی. شانه منجمد در زنان شایعتر از مردان است.
شانه منجمد معمولا در سه مرحله پیشرفت میکند، گرچه مدت هر مرحله از فردی به فرد دیگر متفاوت است:
مرحله اول: انجماد: شانه ملتهب میشود و کپسول شانه به طور پیشروندهای تحلیل میرود و چروک میخورد و در نتیجه درد و سفتی فزایده شانه ایجاد میشود. این مرحله ممکن است برای دو تا نه ماه به طول انجامد.
مرحله دوم: شانه سفت باقی میماند، دامنه حرکات آن محدود میشود. اما درد شروع به کاهش یافتن میکند. این مرحله ممکن است چهار تا شش ماه طول بکشد.
مرحله سوم: سفتی شانه بهبود پیدا میکند و به تدریج امکان حرکت بیشتری در شانه پیدا میکنید. شانه منجمد در اغلب موارد به خودی خود بهتر میشود، با این وجود این روند بهبودی و به دست آوردن دامنه کامل حرکت و کارکرد شانه ممکن است شش ماه تا دو سال طول بکشد.
درمان معمول شانه منجمد فیزیوتراپی به همراه داروهایی است که درد و التهاب را کاهش میدهند. با یان حال، درباره انجام فیزیوتراپی برای شانه منجمد بحثبرانگیز بوده است. انجام حرکات کششی بیش از حد ممکن است باعث بدتر شدن این عارضه شود، از طرف دیگر حرکات به میزان کم هم ممکن است وضعیت را بدتر کند. بنابراین مهم این است که تعادل مناسبی در این مورد رعایت شود.
اغلب فیزیوتراپیستها تمرینهای کششی برای شانه را به حرکات بسیار ظریف و مختصر (به مدت یک تا پنج ثانیه) شروع میکند و بعد به آهستگی با بهبود یافتن وضعیت شانه به سوی تمرینهای تقویتکننده عضلات و حرکتی پیش میروند. افراد علاوه بر جلسههای فیزیوتراپی، باید در خانه خودشان نیز تمرینهای کششی انجام دهند تا بهبود تسریع شود.