همشهری آنلاین _ سحر جعفریان: این میان اما رانندگان این اتوبوس‌ها چندان حال و روز خوشی ندارند. مدت‌هاست که شیوع کرونا و اقتصاد ناآرام مزید بر علت شده تا صدای اعتراضشان بلند شود؛ صدایی که البته خودشان معتقد هستند، کسی از مسئولان، آن را نمی‌شنود تا جاده‌ها نیز برای آنها هموارتر شوند. در این بخش پرونده سراغ برخی از رانندگان اتوبوس در پایانه‌های برون‌شهری رفته‌ایم؛ رانندگان بنا به دلایلی از بیان نامشان خودداری کرده‌اند. آنان از مشکلات ریز و درشتشان گفتند.
- از حقوق ناکافی تا حسرت بازنشستگی
«حقوق و درآمد ناکافی» و «بیمه نبودن» یکی از مهم‌ترین مشکلات رانندگان اتوبوس‌های برون‌شهری است. یکی از رانندگان پایانه شرق تهران که بیش از ۳۰ سال است دل به جاده سپرده و خط‌های سفید و منقطع آن را تا مقصد دنبال می‌کند می‌گوید: «راننده ترانزیت هم که بودم درآمدم پایین بود. به همین دلیل ترجیح دادم بین شهری سرویس بگیرم. الان هم مثلاً ۸۰۰ تا هزار کیلومتر را در جاده می‌روی، دست آخر شاید برایت ۳۰۰ تا ۴۰۰ هزار تومان بماند؛ آن هم ناخالص. بیمه هم که نیستیم؛ یعنی بعد از این همه سال زحمت، حسرت بازنشستگی هم به دلمان می‌ماند. خیلی از رانندگان به‌رغم سن زیادشان مجبورند باز هم کار کنند. البته مقررات جدید، محدودیت‌هایی را برای سن رانندگان اعمال کرده که آن نیز مانند پاک کردن صورت مسئله است. این میان فقط تعداد کمی از رانندگان از سوی برخی شرکت‌ها و تعاونی‌ها بیمه شده‌اند که آن هم دردسرهای خود را دارد.
شاید بگویید هرکاری سختی‌هایی دارد ولی راننده اتوبوس بین شهری بودن بسیار دشوارتر از آن تصوری است که مسافران دارند.» او از مشکلات دیگر هم می‌گوید: «رانندگی آن هم در جاده‌های‌گاه نامناسب و اتوبوس‌هایی که اغلب نیاز به نوسازی یا تعمیر مداوم دارند، در کنار بی‌خوابی‌های شبانه و دور بودن از خانواده، دوام آوردن در این شغل را دشوار می‌کند. به این موارد اضافه کنید مسافرهایی که هر کدامشان یک درخواست دارند. یکی می‌گوید چقدر آهسته می‌رانی، دیگری می‌گوید چقدر باسرعت حرکت می‌کنی! یکی سردش است و یکی دیگر گرمش. بعضی‌ها هم کلاَ از آداب مسافرت با وسایل حمل‌ونقل عمومی بی‌خبر هستند و طی سفر مشکلاتی را به وجود می‌آورند. مشکلاتی که گاهی به حادثه هم منجر می‌شود.»
- سرگردان میان مدیریت چندبخشی
اتحادیه صنفی که مشکلاتمان را به‌طور جدی پیگیری نکند، وجودش به چه درد می‌خورد؟» این را راننده جوان دیگری در پایانه جنوب می‌گوید و ادامه می‌دهد: «یک روز بنزین گران می‌شود. روز دیگر لاستیک و بعدش هم نوبت روغن و قطعات جانبی اتوبوس است. اتحادیه هم که فقط بیانیه می‌دهد. پس پیگیری مطالبات ما برعهده چه کسی یا نهادی است؟ میان راهداری سازمان پایانه‌ها و اتحادیه، سرگردان و بلاتکلیف مانده‌ایم. ارائه خدمات اولیه و مناسب به رانندگان بین شهری از آنجایی ضرورت دارد که با جان مسافران در ارتباط است. واقعاً چه توقعی از راننده‌ای که جای خواب نداشته یا به دلیل مشکلات مالی، سرویس‌های پشت سر هم را قبول کرده و از سویی حین رانندگی فکرش مشغول بوده، می‌توان داشت؟ برای ما حتی حداقل امکانات هم هزینه دارد. مانند استفاده از استراحتگاه و خوابگاه ویژه رانندگان اتوبوس که باید برای آن هم پول پرداخت کنیم. »
- بانوان راننده، محروم‌ترند
بانوان راننده که پشت فرمان بزرگ اتوبوس‌های برون‌شهری می‌نشینند و به دل جاده می‌زنند، شاید برای مسافران جالب باشد اما در پس این تصویر تحسین برانگیز از این شغل سخت که بانوان، آن را از سر علاقه یا اجبار امرار معاش بر می‌گزینند، مشکلاتی آزاردهنده وجود دارد که کلافه‌شان می‌کند. یکی از بانوان راننده اتوبوس‌های برون‌شهری پایانه آزادی در این ارتباط بیشتر توضیح می‌دهد: «مشکلات بانوان در این شغل، دقیقاً ۲ برابر آقایان است. به‌عنوان مثال بانوان استراحتگاه یا خوابگاه ویژه در پایانه‌های مسافربری ندارند. فقط یک کانکس کوچک در پایانه آزادی جنب کلانتری وجود دارد که آن هم به چه درد بانوان راننده در دیگر پایانه‌ها می‌خورد؟ می‌گویند چون تعداد رانندگان بانو اندک است بنابراین فعلاً اولویتی برای اختصاص بودجه طرح ساخت خوابگاه برای آنها در نظر گرفته نشده است. در حالی که دقیقاً همین تعداد کم بانوان راننده به حمایت‌هایی اینچنین نیاز دارند تا دلگرم و تشویق شوند. این می‌شود که وقتی مسیر طولانی را سفر می‌کنیم از استراحت و نظافت محروم هستیم. باید در همان اتوبوس استراحت کنیم که آنجا هم برای خودمان امن نیست یا پیش آمده که وسایلمان به سرقت رفته است.»