همشهری آنلاین _ راحله عبدالحسینی: چه در تابستان‌ها وقتی برای استخوان سبک کردن راهی زیارت امامزاده صالح(ع) می‌شدند و در کنار زیارت، روی پل تجریش سیاحت می‌کردند، بلال و گردو و خوراکی‌های نوبرانه می‌خوردند و چه زمستان‌ها که برای برف بازی و اسکی و تله‌کابین‌سواری راهی کوه‌های شمیران و توچال می‌شدند. داستان شکل‌گیری تله‌کابین و پیست اسکی توچال هم روایتی شنیدنی است که به بیش از ۴ دهه پیش برمی‌گردد. این روزها هم میزبان گردشگرانی است که می‌خواهند با آغاز آخرین فصل سال، تفریحی زمستانی داشته باشند.
جمعه صبح‌ها، عاشقان کوهنوردی و اسکی شال و کلاه می‌کنند و راهی بام تهران می‌شوند. کوهنوردان مسیر کوه را پیش می‌گیرند. دوستداران طبیعت هم خودشان را با تله‌کابین به ارتفاعات می‌رسانند تا پایتخت را از ارتفاع ۳ هزار و ۹۶۲ متری تماشا کنند. ایستگاه هفتم، پیست اسکی است با هیجان یک ورزش زمستانی. تا قبل از سال ۱۳۵۳ خبری از تله‌کابین توچال نبود. برف‌های سنگین فرصتی برای برف بازی بود. به قول شمیرانی‌های قدیم این‌قدر برف می‌بارید که برای رفت‌وآمد باید از داخل برف تونل درست می‌کردند.
- تپه امانیه، نخستین پیشنهاد
ساخت تله‌کابین توچال با تلاش‌های ۲ شرکت اروپایی در سال ۱۳۵۳ آغاز شد و روند تکمیل و توسعه آن از سوی مهندسان ایرانی در سال‌های پس از پیروزی انقلاب اسلامی قوت گرفت. جالب است بدانید که تپه امانیه محدوده بین جردن و خیابان ولی‌عصر(عج) نخستین پیشنهاد برای شروع تله‌کابین به سمت ارتفاعات توچال بود، اما تپه امانیه به دلیل توسعه شهر و ساخت‌وساز برای راه‌اندازی خط تله‌کابین مناسب نبود. قانون منابع طبیعی هم از ارتفاع ۲ هزارمتر به بالا اجازه ساخت هیچ تأسیساتی را نمی‌داد. «سپهبد صادقیان» رئیس سازمان جغرافیای کشور و فدراسیون کوهنوردی ایران با همراهی شرکت‌های پوما و دوپن مایر، تپه ولنجک در ارتفاع هزار و ۹۰۰ را بهترین محل برای راه‌اندازی تله‌کابین تشخیص داد. با وجود موافقت دولت وقت برای ساخت تله کابین، هزینه بالایی حدود ۳۵۰ هزار دلار دربرداشت و همین امر ساخت تله کابین را به تأخیر می‌انداخت. «بهمن باتمان‌قلیچ» که نامش را به‌عنوان یکی از سرمایه‌داران قبل از انقلاب بارها شنیده‌ایم، هزینه اولیه ساخت تله‌کابین را برعهده گرفت.
- شمیرانی‌ها پای کار بودند
اهالی درکه، شمشک، آبعلی و ولنجک که کوهنوردی یا حرفه دیگری بلد بودند برای همکاری در ساخت تله‌کابین پیشقدم شدند. یکی از آنها مرحوم حاج «ابراهیم صادقی» بود که او را باید یکی از صنعتگران قدیمی شمیران دانست. در دوران جوانی‌اش به دلیل مهارت و تجربه آهنگری برای گروه فنی ساخت تله سیژ دربند و تله‌کابین توچال انتخاب شد. او می‌گفت: «مهندسان خارجی دکل‌ها را می‌بستند و بقیه کارهای لوله‌کشی و جوشکاری و آهنگری را ما انجام می‌دادیم.» او خاطرات زیادی از ایستادن پای کوره و پتک زدن در دکان آهنگری داشت. اما نقطه عطف خاطراتش را زمانی می‌دانست که به‌عنوان کاربلد و استاد کار از او خواستند که برای ساخت تله کابین توچال همکاری کند.
- لذت تفریحات زمستانی
پروژه ساخت تله‌کابین توچال با همکاری شرکت فرانسوی پوما و شرکت اتریشی دوپل مایر، ۴ سال طول کشید و سال ۱۳۵۷ به پایان رسید. پس از پیروزی انقلاب اسلامی نیز خط ۳ تله‌کابین توچال از ایستگاه ۵ تا ۷ ساخته شد. بعد از آن هم عملیات عمرانی ساخت پیست اسکی و هتل توچال شروع شد. بیشتر کابین‌های تله‌کابین مربوط به شرکت فرانسوی پوماست. از سال ۱۳۹۴ تعدادی کابین از سوی شرکت‌های دانش بنیان داخلی تولید شد که اکنون در حال استفاده در خط سوم تله‌کابین است. پس از ورود به توچال و طی کردن مسیر ۲ کیلومتری جاده سلامتی می‌توانید از امکانات تفریحی و ورزشی بام تهران استفاده کنید. ایستگاه اول تله‌کابین در بام تهران واقع است. تله‌کابین توچال شامل ۳ خط کابل‌راه است که به ایستگاه‌های ۲، ۵ و ۷(قله) منتهی می‌شود. کوهنوردان حرفه‌ای و اسکی‌بازانی که قصد اقامت در پیست اسکی توچال را دارند می‌توانند اقامت در هتل توچال در ایستگاه هفتم را انتخاب کنند.
- در همین نزدیکی
همین آخر هفته انتخاب خوبی برای گذراندن اوقات فراغت در مجموعه تله‌کابین است. نشانی هم سرراست است: انتهای خیابان ولنجک. پرسشی هم دارید با شماره ۲۴۸۷۵۰۰۰ تماس بگیرید. حواستان به ساعت‌کاری هم باشد:
پنجشنبه و جمعه: از ساعت ۶ صبح.
شنبه تا چهارشنبه ساعت ۷ تا ۱۲ ایستگاه هفتم، تا ساعت ۱۳:۳۰ ایستگاه پنجم و تا ساعت ۱۴ ایستگاه دوم.
۵ پیست اسکی بین‌المللی با کاربری تفریحی، آموزشی و سرعت در مجموعه تفریحی ورزشی تله‌کابین توچال دایر است.
۱۵ کیلومتر طول مسیر رفت و برگشت تله‌کابین توچال است.
۱۴۲۰ متر طول سورتمه توچال است که قابلیت جابه‌جایی ۲۵۰ نفر در ساعت را دارد.
۳ خط تله‌سیژ در مجموعه توچال فعال است. یک تله‌سیژ در ایستگاه اول تله‌کابین یا همان بام تهران وجود دارد که به مقصد چشمه حرکت می‌کند. ۲ خط تله‌سیژ دیگر نیز در ایستگاه ۷ تله‌کابین و روی قله توچال قرار دارد که بالا و پایین پیست اسکی را به هم متصل می‌کند. استفاده از خطوط تله‌سیژ ایستگاه ۷ رایگان است.