همشهری آنلاین _ فاطمه عسگری نیا: از این گذشته خیلی‌ها گمان می‌کنند در این منطقه به دلیل وجود چند بوستان فرامنطقه‌ای بزرگ دیگر مردمش با چالش فضای سبز و بوستان‌ها روبه‌رو نیستند اما وقتی سراغ شهروندانش می‌رویم دل خوشی از این وضعیت ندارند و معتقدند توزیع فضای سبز در منطقه ۲ ناعادلانه است. البته این نکته را هم یادآور شویم که در گوشه و کنار خیابان‌ها و محله‌های منطقه ۲ مردم از مشکلات شهری مثل ترافیک، طرح‌های بلاتکلیف شهری و... هم رنج می‌برند. به بهانه بازدید شهردار تهران از این منطقه پای درددل اهالی نشستیم تا کمی از دغدغه‌ها و مشکلات پیش رویشان بگویند.
- سرای محله فرسوده و ناایمن
محله ستارخان یکی از محله‌های قدیمی و باهویت تهران در منطقه ۲ است. در این محله پر تردد خیلی از بخش‌ها هنوز رنگ و بوی قدیمی خود را حفظ کرده‌اند. کوچه‌های آشتی‌کنان و خانه‌هایی که از شدت فرسودگی با کوچک‌ترین لرزه‌ای جان مردم محله را تهدید می‌کنند در جای جای این محله دیده می‌شوند. «سید محمد مرتضوی» شورایار محله ستارخان از بافت قدیمی و فرسوده‌ای که این محله دارد به‌عنوان یکی از مشکلات اساسی پیش رو اهالی یاد می‌کند و معتقد است که بافت فرسوده محله باعث شده تا اهالی بومی منطقه به جای نوسازی راه مهاجرت از محله را در پیش بگیرند. به گفته او ساختمان سرای محله ستارخان مصداق عینی بافت فرسوده در محله است: «آتش‌نشانی بارها و بارها درباره این ساختمان و وضعیت خطرناک آن هشدار داده است. حتی شرکت‌های بیمه‌گر هم دیگر ساختمان را در برابر حوادث بیمه نمی‌کنند و این مسئله برای اهالی و کادر شاغل در این مجموعه بسیار خطرناک است. سرای محله ستارخان در یک خانه قدیمی و پرخطر واقع شده که نه تنها ایمنی لازم برای بهره‌برداران را ندارد بلکه از حداقل امکانات زیرساختی به‌عنوان سرای محله هم محروم است.»
- جای خالی زمین بازی در ستارخان
«اسماعیل عرب» یکی از شهروندان محله ستارخان هم از نبود زمین بازی در محله انتقاد می‌کند و می‌گوید که نبود این امکان باعث شده تا اهالی برای تفریح کودکانشان به محله‌های مجاور بروند: «قبلاً کنار بوستان شاهین شهربازی کوچکی بود که به علت اختلافات پیمانکار با مدیریت شهری این مجموعه جمع شد و دورش را حصارکشیدند. مدت‌ها اهالی محله و شورایاری در پی تبدیل این زمین به زمین چمن مصنوعی یا زمین بازی برای بچه‌های محله بودند که متأسفانه به این کار هم اختصاص ندادند و حالا این زمین بلای جان مردم محله شده است. چون به خوابگاه معتادان تبدیل شده و حالا یکی از نقاط ناامن محله و باعث آزار و اذیت اهالی است.»
این ساکن محله ستارخان معتقد است که اگر به توسعه ورزش در محله‌ها توجه نکنیم باید شاهد رواج اعتیاد در جامعه باشیم؛ اتفاقی که متأسفانه دامن سایر محله‌ها را هم گرفته است.
- نبود جای پارک امانمان را بریده
در محله سعادت‌آباد هم اهالی با چالش‌های شهری بزرگ و کوچکی دست و پنجه نرم می‌کنند اما نبود جای پارک در کنار مشکلات دیگر امان مردم ساکن در این محله را بریده است. «حسین جهرمی» ساکن این محله می‌گوید: «از ساعت ۱۱ تا ۱۶ محله سعادت‌آباد به یک پارکینگ تبدیل می‌شود. نه در کوچه‌پسکوچه‌های محله آسایش داریم و نه در خیابان‌های فرعی و اصلی. نبود پارکینگ در محله ما به یک چالش اساسی تبدیل شده و هر روز شاهد نزاع و درگیری اهالی با هم در این خصوص هستیم.» جهرمی معتقد است که منطقه ۲ به منطقه مجموعه مال‌های گران، تبدیل و همین مسئله باعث شده تا سفرهای درون‌شهری به منطقه ۲ نسبت به گذشته افزایش یابد. اما در کنار این توسعه کسی برای آسایش اهالی فکری نکرده است.
او از باریک بودن معابر شهری در محله سعادت‌آباد انتقاد می‌کند و می‌گوید: «در سراسر محله سعادت‌آباد قدم بزنید، یک مسیر پیاده‌راه استاندارد پیدا نمی‌کنید. برای مثال اگر یک مادر با کالسکه فرزندش یا یک معلول با ویلچرش بخواهد از پیاده‌راه برود عرض کم پیاده‌رو این اجازه را به آنها نمی‌دهد.»
- منطقه‌ای از مرکز تا شمال تهران
منطقه ۲ یکی از مناطق شهری تهران است که در شمال شرقی میدان آزادی واقع شده و از مرکز تا شمال تهران ادامه دارد. این منطقه از جنوب به خیابان آزادی، از غرب به بزرگراه اشرفی اصفهانی و بزرگراه محمدعلی جناح و از شرق به بزرگراه شهید چمران محصور است. از جمعیت ۷۵۷ هزار نفری این منطقه، ۳۸۲ هزار نفر زن و ۳۷۵ نفر مرد هستند. وجود روددره‌ها، کلیسای آشوری‌ها، سفارتخانه‌های متعدد، مراکز دانشگاهی، وجود حدود بیش از ۳۰درصد بزرگراه‌ها در منطقه، وزارتخانه‌ها، فضای سبز فراوان، بیمارستان و برج میلاد از دیگر ظرفیت‌های منطقه ۲ است.
- شهرکی که سند ندارد
یکی از شهرک‌های جدید التأسیس محله پرواز آن به نام شهرک پاسارگارد با چالش بزرگ بی‌سندی دست و پنجه نرم می‌کنند. این شهرک با حمایت تعاونی مسکن نهاجا برای خانواده شهدا، جانبازان، آزادگان و ایثارگران نیروی هوایی ارتش ساخته شده و ۱۲ سال بعد از آن هزار و ۱۶۰ خانوار در ۵۸ بلوک این شهرک ساکن شدند. اگرچه این شهرک هم مانند ۴ شهرک دیگر منطقه ۲ سند تفکیکی ندارد اما دلیل آن بیش از هر موضوع دیگری به اختلاف بین سازنده شهرک و مالکان فعلی آن برمی‌گردد. «رضا نادری» دبیر شورایاری محله پرواز می‌گوید: «این مسئله باعث شده تا مردم بلاتکلیف بمانند و نتوانند برای خرید یا فروش مسکن در این محدوده درست عمل کنند.»او با تأکید بر ضرورت جمع‌آوری بلوار در خیابان ایثارگران می‌گوید: «جمع‌آوری این بلوار کمک زیادی به حل مشکلات ترافیک محله و منطقه خواهد کرد؛ این بلوار از یادگار امام(ره) تا امامزاده صالح(ع) در طول این سال‌ها باعث رنجاندن مردم شده است.»
- مردم علاقه‌ای برای نوسازی ندارند
محله شریف در گذشته از اراضی محله طرشت به شمار می‌رفت. بیشتر خانه‌های این محله ویلایی بود و تا چشم کار می‌کرد زمین‌های بایر، باغ یا زمین کشاورزی در مقابل شما قرار داشت. زمانی که جنگ جهانی دوم رخ داد در بخشی از قسمت‌های این زمین، اردوگاه روس‌ها برپا شده بود. پس از پایان جنگ، روس‌ها از منطقه رفتند و در این منطقه که به کامپ کمپ معروف بود اقوامی از مشکین شهر اردبیل و پارس‌آباد مغان ساکن شدند. «شمسعلی مصلح» شورایار محله شریف از شکل‌گیری این محله در منطقه ۲ خاطرات خوبی دارد: «حدود ۵ سال پیش محله طرشت از ادغام ۲ محله قدیمی زنجان و تیموری شکل گرفت. محله زنجان قدمت ۷۵ ساله و محله تیموری قدمتی ۶۰ ساله دارد. سال ۱۳۴۴ دانشگاه شریف در این منطقه افتتاح شد و از همان سال رفت‌وآمد استادان و دانشجویان به منطقه جان داد. سال ۱۳۴۹ برج آزادی افتتاح شد و پس از آن محله‌های زنجان و تیموری روز به روز توسعه پیدا کرد.
باغ‌های طرشت، برج آزادی و بیابان‌های شهرک ژاندارمری از مراکز تفریحی در دهه‌های ۴۰ و ۵۰ بود» به گفته او این محله قدیمی با مشکلات بسیاری دست و پنجه نرم می‌کند: «بافت فرسوده‌ای که در خیابان نورزاد وجود دارد تهدیدکننده جان مردم است. در سال‌های گذشته مردم علاقه و انگیزه زیادی برای نوسازی خانه‌های خود داشتند. اما از وقتی پهنه‌بندی خیابان نور تغییر کرد و ساخت‌وسازها نهایتاً در ۴ طبقه محدود شد، دیگر نه مالکی انگیزه ساختن داشت و نه سرمایه‌گذاران.
به همین علت اغلب خانه‌های خالی تخلیه شده‌اند. عده‌ای اجاره داده و از محله رفته‌اند و عده دیگر هم با ازدواج فرزندانشان از این محله رفته‌اند. تغییر این پهنه‌بندی از ضروریات محله ماست.» او از مسجد «حجت الله» به‌عنوان قدیمی‌ترین مسجد محله شریف یاد می‌کند و می‌گوید: «توسعه مسجد حجت‌الله که پیوندی ناگسستنی بین مردم و محله شریف دارد یک ضرورت مهم است. اصلاً این مسجد خودش نوعی سند معتبر است. شهرداری سال‌های گذشته ۴ پلاک جنبی این خیابان را خریداری کرد بود و ما درخواست دادیم بخشی از اراضی آزادشده به مسجد اضافه شود تا طرح بهسازی آن را در اولویت قرار دهیم و از هویت محله پاسداری کنیم.»
- ضرورت اجرای طرح تفصیلی در محله‌های قدیمی
«حامد حسینی» دبیر شورایاری منطقه ۲ هم از وسعت زیاد منطقه ۲ می‌گوید و می‌افزاید که متأسفانه این منطقه به‌رغم تمامی ظرفیت‌ها امروز با چالش‌های زیادی باید دست و پنجه نرم کند: «سال‌ها صحبت از اجرای تهیه طرح تفصیلی محله‌های فرحزاد، شریف و اسلام‌آباد است اما هنوزکاری در این زمینه انجام نشده. بافت مسکونی فرسوده و قدیمی محله باعث شده تا هم هویت محله زیر سؤال برود و هم جان مردم از نظر زندگی در بناهای سست و فرسوده به خطر بیفتد. چاره‌اندیشی برای رفع این مشکل باید در اولویت‌کاری شهرداری تهران قرار بگیرد.» حسینی از ابلاغ نشدن طرح تفصیلی و جواز ساخت محله‌های فرحزاد و شهرک نیایش به‌عنوان ابرمسئله منطقه ۲ یاد می‌کند و می‌گوید: «پایان کار و سند مالکیت شهرک بوعلی، شهرک پاسارگاد و تعاونی‌های هفتگانه، بافت فرسوده محله کامپ زنجان (شریف)؛ کمبود سرانه‌های فرهنگی، ورزشی و خدماتی محله‌ها (شامل زمین چمن مصنوعی و سوله بحران) از جمله مهم‌ترین مشکلات منطقه ۲ است.»