همشهری آنلاین _ حسن حسن‌زاده: وقتی هنوز خیابان‌ها و کوچه‌های محله شریف در سکوت و تاریکی به سر می‌برند، زیارت حرم مطهر شهدای گمنام محله شریف می‌شود نقطه آغاز قرار خدمت امروز. بازدید و چاره‌جویی برای رفع مشکلات و آسیب‌های اجتماعی روددره فرحزاد، محله اسلام‌آباد و نشست هم‌اندیشی با نخبگان هم خلاصه برنامه قرار خدمت این هفته «علیرضا زاکانی» است. شهردار تهران در حضور جمعی از معاونان، مدیران شهری و منطقه‌ای امروز سری به دومین تکه پایتخت زده تا از نزدیک در جریان مشکلات قرار بگیرد و با نشستن پای درددل شهروندان و ساکنان محله‌های فرحزاد و اسلام‌آباد، برای باز کردن گره‌ها چاره‌جویی کند.
مقصد نخست
- زیارت حرم مطهر شهدای گمنام
هوا هنوز روشن نشده و خبری از ازدحام همیشگی خیابان‌های محله شریف نیست که شهردار تهران و همراهانش از راه می‌رسند. مقصد نخست پویش قرار خدمت، زیارت حرم مطهر شهدای گمنام خیابان آزادی است.
محله شریف بیش از یک دهه است که از ۶ شهید گمنام دفاع‌مقدس میزبانی می‌کند؛ حرم مطهر این شهدای گمنام مثل نگینی درخشان در قلب این محله می‌درخشد و در سال‌های اخیر میزبان بسیاری از فعالیت‌های فرهنگی، اجتماعی و نیکوکارانه اهالی این محله بوده است. بنابراین برای ششمین پویش قرار خدمت شهردار تهران، چه آغازی شایسته‌تر از زیارت مقبره پاک این شهدای سرافراز؟ شهردار تهران بر مزار ۶ شهید گمنامی که در قلب بنای مقبره شهدا آرمیده‌اند حاضر می‌شود تا قرار خدمت این هفته با زیارت و فاتحه‌خوانی بر مزار این قهرمانان گمنام متبرک شود.
پیش از شروع بازدیدهای امروز، صبحانه‌کاری با معاونان و مدیران شهرداری منطقه ۲ فرصت خوبی است برای تبادل نظر درباره پروژه‌ها و بررسی بهترین راهکارها برای گره‌گشایی از مشکلات مردم. مقصد بعدی شهردار و همراهانش نزدیک است؛ مرکز بازیافت حبیب‌اللهی در مرز مناطق ۲ و ۱۰ واقع در خیابان حبیب‌اللهی. زاکانی در بازدید از این ایستگاه میانی پسماند که به‌صورت مشترک برای مناطق ۲ و ۱۰ فعال است در جریان آخرین وضعیت ایستگاه قرار می‌گیرد و به کارکنان زحمتکش مرکز پسماند خداقوت می‌گوید.
مقصد دوم
- شما را به خدا کاری برای فرحزاد کنید!
حالا دیگر هوا روشن شده و ازدحام خودروها در بزرگراه‌های منطقه ۲ از شروع یک صبح‌کاری دیگر خبر می‌دهد که شهردار و همراهانش به محله فرحزاد می‌رسند.
فرحزاد، این‌آبادی کهن شمیران با آن غنای تاریخی و فرهنگی‌اش سال‌هاست که در گرداب معضلات شهری و آسیب‌های اجتماعی گرفتار شده است؛ از مشکلات ترافیکی معابر تنگ و ترش این محله تا موانع موجود بر سر راه نوسازی بافت فرسوده، تکمیل نشدن شبکه فاضلاب شهری و در صدر همه معضلات، آسیب‌های اجتماعی حاشیه روددره فرحزاد که گریبان ساکنان را گرفته است. اگرچه به همت مسئولان شهرداری، نیروی انتظامی و معتمدان محلی، تجمع معتادان در حاشیه روددره کمرنگ‌تر از گذشته شده است اما هنوز هم آسیب‌های اجتماعی ناشی از حضور آنها معضل شماره یک ساکنان نزدیک روددره به شمار می‌رود. شهردار و همراهانش با گذر از کوچه‌های تودرتوی فرحزاد به حاشیه روددره می‌رسند. آثار تجمع معتادان که شب را با روشن کردن آتش و ساخت آلونک در حاشیه رودخانه گذرانده‌اند، اینجا و آنجا جلب توجه می‌کند.
معتادان در گروه‌های چند نفره کنار رودخانه آتش روشن کرده‌اند تا سرمای صبح زمستانی فرحزاد قابل تحمل شود. زاکانی در حاشیه رودخانه با یکی از آنها که بر عصایی چوبی تکیه کرده گفت‌وگو می‌کند و چند دقیقه‌ای شنونده داستان زندگی پردردش می‌شود. در ادامه بازدید مردی میانسال با دیدن شهردار تهران قدم پیش می‌گذارد و سر درددلش باز می‌شود: «شما را به خداکاری برای فرحزاد انجام دهید. تجمع معتادان و کارتن‌خواب‌ها در حاشیه روددره امان همسایه‌ها را بریده. سال‌ها پیش، شهرداری تعدادی از پلاک‌های مسکونی حاشیه روددره را خرید تا این منطقه را ساماندهی کند اما اوضاع بدتر شد. معتادان در خرابه‌های به جا مانده از آن املاک برای خودشان سرپناه ساختند و شدند بلای جان همسایه‌ها.» زاکانی درددل اهالی را می‌شنود و می‌گوید با جلساتی که در هفته‌های گذشته برای ساماندهی روددره فرحزاد و رفع آسیب‌های اجتماعی آن در شهرداری تهران برگزار شده است، اقدامات مناسبی برای کاهش و رفع آسیب‌های اجتماعی انجام خواهد شد. شهردار و همراهانش از دیگر بخش‌های حاشیه روددره نیز بازدید می‌کنند تا وضعیت این منطقه برای اجرای طرح «ژینایی» و زندگی بخشی به روددره فرحزاد به‌طور کامل بررسی شود.
مقصد سوم
- زندگی در اسلام‌آباد یعنی سوختن و ساختن!
زاکانی و مدیران شهری منطقه ۲ بعد از بازدید از روددره فرحزاد راهی محله اسلام‌آباد می‌شوند؛ محله دیگری در حاشیه یکی دیگر از روددره‌های منطقه که معضلات و آسیب‌های اجتماعی آن دست‌کمی از محله فرحزاد ندارد. اگرچه اسلام‌آباد به‌عنوان تکه‌ای ازآبادی کهن ده‌ونک از قدمت زیادی برخوردار است اما ساکنان این محله هم با معضلات و مشکلات بسیاری دست و پنجه نرم می‌کنند. شهردار و هیئت همراه با گذر از خیابان‌های محله سعادت‌آباد به کوچه‌ها و خیابان‌های اسلام‌آباد می‌رسند؛ محله‌ای با خانه‌های فرسوده و قد و نیم‌قد که ساکنانش در زیر سایه برج‌ها و آپارتمان‌های لاکچری سعادت‌آباد با انبوهی از معضلات دست به گریبانند. در بدو ورود به محله زنی میانسال جلو شهردار را می‌گیرد و پس از درددل درباره مشکلات زندگی‌اش از معضلات محله می‌گوید: «زندگی در اسلام‌آباد یعنی سوختن و ساختن با مشکلات.
خانه‌ها فرسوده شده و کوچه‌های پلکانی که امکان تردد خودرو در آن وجود ندارد، زمستان‌ها رفت‌وآمد را برای ما سخت می‌کند. تا مجوز نوسازی داده نشود و خانه‌های قدیمی نونوار نشوند، این مشکلات پابرجاست.» یکی دیگر از اهالی هم می‌گوید: «امید اهالی به شماست که مشکلات محله ما را پیگیری کنید. چون تکلیف ساخت‌وساز در اسلام‌آباد هنوز روشن نیست، بیشتر خانه‌ها فرسوده شده و اهالی نگران بروز حوادثی مثل زلزله و پیامدهای آن هستند.»
- چاره‌جویی برای حل معضلات اسلام‌آباد
بازدید از محله اسلام‌آباد همچنان ادامه دارد و شهردار تهران وارد هر کوچه‌ای که می‌شود، شنونده مشکلات و درددل‌های اهالی است؛ زنی میانسال از آسیب‌های اجتماعی حاشیه روددره و نگرانی برای بازی کودکان در این مناطق می‌گوید و یکی دیگر از اهالی هم با دیدن شهردار تهران، بحث کمبود امکانات آموزشی و رفاهی در محله را پیش می‌کشد. زاکانی پای این درددل‌ها می‌نشیند و با صبر و حوصله به درخواست‌های مردمی رسیدگی می‌کند. درددل با اهالی و شنیدن بی‌واسطه مشکلات آنها برای شهردار تهران فرصت خوبی است تا با کمک مدیران شهرداری منطقه ۲ قدم‌های درست‌تر و محکم‌تری برای حل مشکلات بردارند. زاکانی پس از گفت‌وگو با مردم، درباره آسیب‌های اجتماعی این محله، معضل زمین‌های خالی و بلاصاحب، ساخت‌وسازهای غیرمجاز و جلوگیری از آن، تعیین کاربری‌ها در محله، معضلات جدی بافت فرسوده و ساماندهی روددره اوین‌ـ درکه با «مهدی صالحی» شهردار منطقه ۲ تبادل نظر می‌کند. او به اهالی اطمینان می‌دهد شهرداری با استفاده از ظرفیت‌های موجود تلاش می‌کند گره از کار مردم باز کند.
مقصد چهارم
- الگوی حل مشکلات به دست نخبگان
شهردار تهران پس از بازدید از محله اسلام‌آباد و چاره‌اندیشی برای حل مشکلات این محله به دیدار چهره‌های نام‌آشنای منطقه ۲ می‌رود. در نشست هم‌اندیشی شهردار با نخبگان، چهره‌های دغدغه‌مند این منطقه که هرکدام در حوزه‌های مختلف قدمی برای حل مشکلات شهر برداشته‌اند، این‌بار قرار است در حضور شهردار تهران از ایده‌ها، طرح‌ها و ظرفیت‌های منطقه برای غلبه بر مشکلات و موانع موجود در حوزه‌های مختلف بگویند. ساخت زمین‌های ورزشی، ایجاد فضای سبز در منطقه، تبدیل دهکده‌های پیشین فرحزاد و طرشت به مکان‌های گردشگری فرهنگی، ایجاد موزه و نمایشگاه‌های آثار باستانی در منطقه، ساخت دارالشهدای گمنام و جانمایی دارالشهدا در بوستان‌ها و... مهم‌ترین مسائلی است که نخبگان در این نشست با شهردار تهران در میان می‌گذارند. در آغاز نشست، تریبون در اختیار «حسین آقاخانی» گیاه‌شناس و استاد دانشگاه تهران قرار می‌گیرد تا از سلامت شهروندان به‌عنوان یکی از مسائل اساسی و مورد توجه مدیریت شهری بگوید: «آلودگی هوا باعث مرگ و میر سالانه ۴۰ هزار نفر می‌شود و کم‌تحرکی و بیماری‌های ناشی از آن هم مشکل دیگر شهر تهران است که حدود ۴۰ هزار نفر دیگر را به کام مرگ می‌کشد.
از شما درخواست می‌کنیم که با توسعه صحیح فرهنگ دوچرخه‌سواری، آلودگی را کاهش و زمینه تحرک و سلامت شهروندان را ایجاد کنید. این کار با توسعه مسیرهای دوچرخه‌سواری و ترغیب شهروندان به استفاده از دوچرخه امکانپذیر است.» هرکدام از نخبگان چند دقیقه‌ای فرصت دارند تا ایده‌ها و چاره‌جویی‌های خود را با شهردار تهران و دیگر مدیران شهری و نخبگان در میان بگذارند. در بخش دیگری از این نشست صمیمی، نوبت به «فرشاد پیوس» پیشکسوت تیم‌ملی فوتبال ایران می‌رسد تا از ظرفیت‌ها و استعدادهای ورزشی منطقه بگوید: «به جز مناطق پایین شهر، در منطقه ۲ هم استعدادهای ورزشی خوبی وجود دارد که برای کشف و پرورش آنها به حمایت شهرداری نیاز داریم. به‌عنوان مثال یکی از موانع موجود برای تأسیس و اداره آکادمی ورزشی این است که کارشناسان قیمت کارشناسی استادیوم‌ها و مجموعه‌های ورزشی را بالا می‌برند و کار گره می‌خورد. از شهرداری می‌خواهیم تسهیلاتی برای زمین‌های ورزشی و استفاده از آن در نظر بگیرد تا مسیر کشف، جذب و آموزش استعدادهای ورزشی هموارتر شود.»
- تغییر در رویه‌های نامناسب قبلی
در ادامه نشست هم‌اندیشی با نخبگان، تریبون در اختیار شهردار تهران قرار می‌گیرد تا از نگاه ویژه شهرداری به نخبگان و ایجاد الگویی توسط مردم بر محور نخبگان برای حل معضلات و مشکلات شهر بگوید: «برای حل مشکلات شهر ما به الگویی می‌اندیشیم که باید آن را با استفاده از اهل علم و دانش و توسط مردم بر محور نخبگان بسازیم. به عبارت دیگر ما می‌خواهیم مردم و به‌ویژه نخبگان را محور کار قرار دهیم. اگر ترافیک و آلودگی هوا شهروندان را آزار می‌دهد باید ظرفیت‌هایی را در تهران فعال کنیم که به جای تکمیل مترو تهران تا سال ۱۴۲۰ ظرف ۵ تا ۶ سال مترو را تکمیل کنیم تا ۱۰ میلیون سفر زیرزمینی داشته باشیم. باید با هوشمندسازی، سفر را در شهر کاهش دهیم و با پیاده‌روسازی و دیگر شرایط به کاهش آلودگی کمک کنیم تا به شهری زیست‌پذیرتر برسیم.»
زاکانی سپس از نتیجه بازدیدهای امروز و تغییر در رویه‌های نامناسب قبلی و تصمیمات جدید برای حل معضلات و آسیب‌های اجتماعی محله‌های فرحزاد و اسلام‌آباد می‌گوید: «ده‌ها سال است که محله‌های اسلام‌آباد و فرحزاد از مشکلات رنج می‌برند. باید ظرفیت‌هایی به کار ببریم تا گره از زندگی مردم در این محله‌ها باز کنیم. ما نباید زمین‌های مردم را بخریم، بلکه باید طرح‌هایی را پیش‌بینی و اجرا کنیم که آنها بعد از یک تا ۲ سال صاحب‌خانه شوند. اینها تصمیمات در حال اتخاذ شهرداری است تا رویه‌های نامناسب گذشته را در این حوزه تغییر دهیم.» این نشست صمیمی با یادی از سردار شهید قاسم سلیمانی به پایان می‌رسد؛ وقتی «مرتضی رضایی» برادر شهید و جانباز هنرمند، تابلویی از تمثال سردار شهید را به شهردار تهران هدیه می‌دهد، حاضران در نشست، یاد و خاطر سردار دل‌ها را زنده می‌کنند.
مقصد پنجم
- مهمان خانواده شهید «محمدعلی اکبرپورسرابی»
ششمین قرار خدمت شهردار تهران که با زیارت حرم مطهر ۶ شهید گمنام در محله شریف آغاز شده بود با احوالپرسی و دیدار با خانواده شهید «محمدعلی اکبرپورسرابی» به مقصد نهایی می‌رسد. سرلشکر خلبان شهید اکبرپورسرابی که از خلبانان برجسته نیروی هوایی ارتش بود مثل بسیاری از شیرمردان ۸ سال دفاع‌مقدس برای حفظ این آب و خاک راهی جبهه شد. شهید اکبرپورسرابی در عملیات حساس و مهم اچ ۳ حضور مؤثر داشت و با انهدام کامل تجهیزات و ادوات دشمن با موفقیت به میهن بازگشت و پس از آن عملیات همراه دیگر خلبانان شجاع ارتش به دیدار امام خمینی(ره) رفت.
در مهمانی آرامش‌بخش این شهید سرافراز که حضور سبزش در چهارگوشه خانه احساس می‌شود نگاه‌ها به قاب عکس شهید است که در بهترین نقطه خانه جا گرفته و انگار با آن لبخند دلنشینش به مهمانان خوشامد می‌گوید. خاطرات رشادت‌ها و اخلاص این شهید سرافراز که دوم خرداد سال ۱۳۶۶ هواپیمایش مورد اصابت پدافند دشمن قرار گرفت و به درجه رفیع شهادت نایل شد، خیلی زود نقل محفل می‌شود و هرکدام از اعضای خانواده برگی از دفتر خاطرات سبز آن شهید را برای مهمانان مرور می‌کنند. شهردار تهران هم از ادامه راه شهدا با خدمتگزاری به مردم و تلاش بی‌وقفه و خالصانه برای سربلندی این آب و خاک می‌گوید.