امیرحسین حیدرزاده رضایی / کارشناس ترافیک : اقتصاد این کلانشهرها که بیشتر مصرفگراست باعث شده تا نحوه توزیع کالاها و خدمات، نقشی مهم در پایداری اقتصاد شهر برای تأمین رفاه مصرفکنندگان و حتی بازاریابی برای تولیدکنندگان شهری ایفا کند.
از اینرو سالهاست شاهد به وجود آمدن بازارهایی در دورترین نقاط شهر هستیم که از آنها بهعنوان بازارهای محلی و منطقهای یاد میشود که بدون زیرساخت و برنامهریزی شهری به شکل قارچگونه بهوجود آمدهاند. یکی از مهمترین مسائل در موقعیتیابی چنین بازارهایی که بازار عبدلآباد، نعمتآباد و صالحآباد نمونهای از آنها هستند، ترافیک است. وضعیت ترافیکی مناطق پیرامونی بازارهای محلی در وهله اول متأثر از حجم سفری است که در منطقه ایجاد شده و در وهله دوم از نحوه خدمترسانی شبکه دسترسی و همچنین وجود پارکینگهای عمومی برای پاسخگویی به حجم سفر و تقاضا تأثیر میپذیرد.
در صورت نبود تعادل میان این دو عامل، گردش ترافیکی در مناطق پیرامون دچار مشکل شده و در نهایت به اغتشاش و انسداد راههای اطراف میانجامد. با نگاه اجمالی به هریک از بازارهای موجود، برای سنجش وضعیت ترافیکی محدوده پیرامونی میباید مقایسه متناظر میان شاخصهای مؤثر بر زیرساختهای شبکه دسترسی در اطراف بازار را مورد بررسی قرار داد.
در بررسی وضعیت این بازارها که معمولاً در حاشیه شهرهای بزرگ شکل میگیرند نقاط ضعف بسیاری همچون نبود نظام حملونقل عمومی پاسخگو به مرکز شهر و محدوده بازار، نبود شبکه پیادهروی در محدوده و نازل بودن کیفیت منظر معابر (کفسازیها)، ضعف مدیریت ترافیک و کمبود فضای پارک و توقفهای غیرقانونی و ایجاد مزاحمت برای ساکنان محلهها، در همآمیختگی ترافیک سواره و پیاده و کاهش امنیت پیاده را میتوان در نظر گرفت.
در برابر این معضلات، راهحلهایی تجویز میشود که در مقابل حجم معضلات به وجود آمده شاید تنها بهصورت دورهای و کوتاهمدت مؤثر واقع شوند، اما برای رفع ریشهای این معضلات و تبدیل این مراکز به فضاهای بدون آلودگی و ترافیک باید اقداماتی همچون ساخت پارکینگهای عمومی با ظرفیت بالا، شناسایی و رفع گرههای ترافیکی، ساماندهی سیستم حملونقل عمومی و... اجرا شود.