مبنای برنامه‌ریزی

این اهمیت طبیعتاً بر این فرض شکل گرفته که آمار و اطلاعات درست مبنای برنامه‌ریزی مؤثر، واقع‌‌بینانه و کارآمد است. اقتصاد ایران هم‌اکنون چندین برنامه و سیاست اقتصادی را در پیش روی دارد؛ چشم‌انداز بیست ساله کشور، سیاست‌های کلی اصل 44 و برنامه چهارم توسعه و برنامه‌‌های پنج‌ساله بعدی.
برنامه‌‌ها و سیاستهای کلان فوق البته در شرایطی ماهیتی عملیاتی و اجرایی پیدا می‌کند و اهداف آن محقق می‌شود که برنامه‌های عملیاتی آنها مبتنی بر اطلاعات و داده‌های دقیق باشد و از سوی دیگر این برنامه‌ها با پیش‌بینی‌های درست قادر به انعطاف در قبال تغییرات آینده باشند.بنابراین از جمله الزامات کشورهای در حال توسعه‌ای همچون ایران دسترسی به آمار و داده‌های دقیق است تا بر مبنای آن کار برنامه‌ریزی توسعه‌ای کشور تسهیل شود و از سوی دیگر سیاستهایی همچون پرداخت یارانه‌های دولتی، ‌پیش‌بینی‌ نیازها و تقاضاهای میان‌مدت و بلندمدت و... کارآمدتر شود. در این زمینه چند نکته قابل تأمل است:
1 -‌‌   سرشماری عمومی نفوس و مسکن نباید یک امر عادی تلقی شود که دولت هر ده سال ملزم به اجرای آن است. هدفمندی طرح و برقراری رابطه و تناسب بین طرح مذکور با برنامه‌های کوتاه‌مدت، میان‌مدت و بلند‌مدت کشور از اولویتهای اساسی است که مجریان باید به آن پایبند بوده و در جهت آن تلاش کنند.
2 - آمارگیری مؤثر و نتیجه‌بخش مستلزم بهره‌گیری از به‌روز‌ترین و جدیدترین فن‌آوری‌های نرم‌افزاری و سخت‌افزاری است. امروزه با استفاده از شیوه‌های نوین، از یک سو به کاهش هزینه‌های اجرایی کمک می‌شود و از سوی دیگر کمیت و کیفیت اطلاعات افزایش پیدا می‌کند.
3 -‌  الزام ده ساله در جمع‌آوری اطلاعات با شرایط کنونی اقتصادها و سرعت رو به رشد و تحولات گسترده چندان سازگار نیست. این شرایط به‌روز شدن هرچه سریعتر اطلاعات و داده‌ها را می‌طلبد.
4 - به نظر می‌رسد طرحهای آمارگیری در کشور و اطلاع‌رسانی پیرامون آن بیشتر به محدوده زمانی جمع‌آوری اطلاعات و انجام سرشماری محدود می‌شود و کمتر اطلاعات جمع‌آوری شده و تحلیل آنها در افکار عمومی، محافل تحقیقاتی و اقتصادی و حتی نهادهای تصمیم‌گیری و اجرایی بازخورد پیدا می‌کند و این معایب بزرگ آمارگیری در کشور است که اصلاح آن ضروری به نظر می‌رسد.