همشهری آنلاین- مریم باقرپور: این مساجد از سال ۱۳۹۲ به‌صورت موقت در ۵ گوشه از منطقه ۲ جانمایی شده‌اند تا بعد از ساخت‌وساز ساختمان مساجد، جمع‌آوری شوند؛ اما گویا برخی از آنها به شکل دائمی درآمده و این روزها پذیرای نمازگزاران محلی هستند.
ماجرای کانکس‌ها از کجا شروع شد؟
سال ۱۳۹۲ بود که شهردار وقت تهران تصمیم گرفت به نیت ۷۲ شهید کربلا، ۷۲ مسجد جدید به مساجد پایتخت اضافه کند. در همان سال محله‌هایی که نیاز به مسجد داشتند، شناسایی شدند و از این میان ۶ مسجد سهم منطقه ۲ شد. اما از آنجایی که ساخت این مساجد جدید نیازمند بودجه زیاد و صرف چند سال زمان بود، شهرداری منطقه۲ تصمیم گرفت با خرید و تحویل چند کانکس به محله‌های شناسایی شده، به‌صورت موقت و با کارکرد مسجد، در اختیار آنها قرار دهد تا در فرصتی مناسب، ساختمان آنها ساخته شود.
«رضا مهدی‌نژاد» مسئول رسیدگی به امور مساجد در شهرداری منطقه ۲ درباره این مساجد کانکسی می‌گوید: «اوایل از میان ۶۸ مسجد منطقه، ۵ مسجد با نام‌های «بقیه‌الله الاعظم(عج)» در انتهای خیابان پیروزان جنوبی، «سیدالشهدا(ع)» در انتهای خیابان ایثار شمالی، «سیدالشهدا(ع)» در شهرک بوعلی، همچنین مساجد «الرسول(ص)» در خیابان اطاعتی جنوبی و «حجت‌ابن‌الحسن(عج)» در کوی نصر نیز پیش‌ساخته بودند که از بین آنها فقط مسجد حجت‌ابن‌الحسن(عج) غیرفعال است.»
وقتی از او درباره وضعیت این مساجد و کمک شهرداری منطقه به آنها می‌پرسیم، پاسخ می‌دهد: «همه این کانکس‌ها ۱۲۰مترمربع مساحت دارند و علاوه بر آب، برق و گاز، به تجهیزاتی مانند وضوخانه و سرویس بهداشتی هم مجهزند.»
تنها مسجد شهرک بوعلی
تا همین ۹ سال پیش در محدوده شهرک بوعلی حتی یک مسجد هم وجود نداشت و همین موضوع باعث شد این شهرک نیز به‌عنوان یکی از کاندیدهای ساخت ۷۲ مسجد پایتخت مطرح شود و شهرداری منطقه کانکسی را در زمین در نظر گرفته شده برای مسجد مستقر کند. حجت‌الاسلام «علی محمدعلیخانی» امام جماعت مسجد «سیدالشهدا(ع)» شهرک بوعلی دراین‌باره می‌گوید: «از آنجایی که ما در شهرک مسجد دیگری نداشتیم، این مسجد پیش‌ساخته و موقتی بسیار مورد توجه اهالی قرار گرفت و خیلی زود علاوه بر اقامه نماز مغرب و عشاء با حضور حداکثری اهالی، به یک مرکز مذهبی برای گردهمایی اهالی در ماه‌های محرم و رمضان و مناسبت‌های دینی دیگر تبدیل شد. این روزها نیز برنامه‌های ویژه‌ای با رعایت پروتکل‌های بهداشتی در اینجا برای شهروندان برگزار می‌شود.»
او درباره آخرین وضعیت ساخت ساختمان مسجد هم می‌افزاید: «زمین مسجد در حوالی میدان بوعلی گودبرداری و نقشه‌های مسجد هم تهیه شده است اما هنوز از ساخت وساز آن خبری نیست.»
مسجدی روی تپه
مسجد «بقیه‌الله الاعظم(عج)» یکی دیگر از مساجد کانکسی منطقه است که روی تپه‌ای قرار گرفته و به دلیل نزدیکی به مجتمع‌های مسکونی پیروزان و هرمزان و... مراجعه‌کنندگان زیادی دارد. «علی علیزاده» عضو هیئت‌امنای مسجد درباره شکل‌گیری آن می‌گوید: «قطعه زمینی در خیابان پیروزان جنوبی وجود دارد که از سال ۱۳۸۶ قرار است به مرکزی مذهبی و فرهنگی تبدیل شود. ما سال‌ها به دنبال ساخت مسجد در این زمین بودیم و حتی یک سال هم داخل همین زمین نماز می‌خواندیم تا اینکه شهرداری به ما یک کانکس داد. حالا ۹ سالی می‌شود که اهالی محله برای اقامه نماز و شرکت در برنامه‌های مذهبی از جمله قرائت دعای‌های کمیل، توسل، ندبه، زیارت عاشورا و... به این کانکس می‌آیند.»
او درباره اقدامات انجام شده تاکنون برای ساخت ساختمان مسجد «بقیه‌الله الاعظم(عج)» می‌گوید: «بعد از سال‌ها پیگیری چند سال پیش موفق شدیم از شهرداری تهران قول کمک ۵۰۰ میلیون تومانی برای ساخت مسجد را بگیریم. اما متأسفانه با تغییر مدیریت در شورای اسلامی شهر تهران و شهرداری، این موضوع منتفی شد و حالا به دنبال کمک خیّران هستیم تا با ساخت دست‌کم یک طبقه از مسجد، کانکس را به شهرداری برگردانده و نمازهایمان را در ساختمان مسجد اقامه کنیم.»
استقبال خوب اهالی
مسجد کانکسی «الرسول(ص)» در خیابان اطاعتی جنوبی، ماجرای پر فراز و نشیبی دارد که شنیدن آن از زبان حجت‌الاسلام «سید عباس هدایتی» که از ۱۸ سال پیش اقامه نماز این مسجد را برعهده داشته، بهتر است: «۲۳ سال پیش بود که قطعه زمینی به مساحت هزار و ۸۰۰ مترمربع در خیابان اطاعتی جنوبی برای ساخت مسجد «الرسول(ص)» در نظر گرفته شد و همان سال با ساخت سوله، آشپزخانه و سرویس بهداشتی، این مسجد رسماً کارش را آغاز کرد. سال ۱۳۹۲ خبر رسید که قرار است مسجد کوچک محله به یک ساختمان چند طبقه و مجهز تبدیل شود و بلافاصله با اختصاص بودجه یک میلیارد تومانی از سوی شهرداری، گودبرداری زمین انجام شد. شهرداری منطقه هم در قبال سوله‌ای که تخریب شد، یک کانکس در اختیار ما قرار داد تا در مدت زمان ساخت خللی در اقامه نمازجماعت پیش نیاید. کمی بعد ساخت مسجد شروع شد اما در حد اسکلت باقی ماند و حالا اهالی مانده‌اند و یک مسجد کانکسی.»
البته در همین مسجد کانکسی علاوه بر اقامه نماز هر شب مراسم افطاری دارند و بیش از ۸۰ نفر در این مراسم شرکت می‌کنند. حجت‌الاسلام هدایتی می‌افزاید: «با توجه به ازدحام اهالی احتمالا برای شب‌های احیا مجبوریم در زمین مسجد چادر بزنیم تا بتوانیم پاسخگوی اهالی باشیم.»
مسجدی برای کوهنوردان
یکی دیگر از مساجد کانکسی این منطقه، مسجد «سیدالشهدا(ع)» است که در خیابان ایثارگران شمالی قرار دارد. حجت‌الاسلام «ذاکری» امام جماعت مسجد سیدالشهدا(ع) درباره روند شکل‌گیری این مسجد می‌گوید: «سال‌ها قبل هیئتی به نام سیدالشهدا(ع) در محل تشکیل شد که مرکز فعالیت این هیئت، خانه‌های اهالی بود. اما با گسترش فعالیت هیئت و نبود مسجدی در محدوده خیابان ایثارگران شمالی، هیئتی‌ها تصمیم گرفتند فعالیت‌هایشان را در قالب مسجد تعریف کنند و در این راه یک زمین ۸۰۰ مترمربعی نیز تهیه کردند.»
مانند همه مساجد کانکسی منطقه، سال ۱۳۹۲ یک کانکس نیز در اختیار ساکنان خیابان ایثارگران شمالی قرار گرفت و قرار است تا پیدا شدن بانی و ساخت مسجد، اهالی در این کانکس به عبادت و راز و نیاز با خدا مشغول شوند. به گفته حجت‌الاسلام ذاکری، علاوه بر اقامه نمازجماعت و قرائت دعاهای مختلف، کلاس‌های آموزشی و قرآنی نیز در فضای مسجد کانکسی سیدالشهدا(ع) برگزار می‌شود و در کنار اهالی محله، کوهنوردانی که برای رفتن به رشته‌کوه‌های شمالی منطقه از این خیابان عبور می‌کنند هم از خدمات فرهنگی این مسجد کوچک و جمع و جور بهره‌مند می‌شوند.