همشهری آنلاین- ابوذر چهل امیرانی: روحانی ۶۳سالهای را مقابل خودتان مجسم کنید که برایتان از برنامه‌نویسی رایانه صحبت می‌کند. روحانی پرانرژی و خنده‌رویی که یادگیری را مختص زمان مشخصی نمی‌داند و در همین سن مشغول یادگیری زبان انگلیسی است. حجت‌الاسلام «داود احسانی» سال۱۳۳۸ در تهران متولد شده و توانسته نرم‌افزاری طراحی و اجرا کند که اکنون در بیش از یک سوم دفاتر ثبت ازدواج و طلاق کشور مورد استفاده قرار می‌گیرد.
نرم‌افزاری که حجت‌الاسلام احسانی طراحی کرده، سال۱۳۸۷ گواهی تأیید فنی نرم‌افزار را از دبیرخانه شورای عالی انفورماتیک کشور زیرنظر معاونت برنامه‌ریزی و نظارت راهبردی ریاست جمهوری گرفته و در دومین جشنواره دستاوردهای رایانه ایران رتبه نخست و مدال طلا را برای حجت الاسلام احسانی به ارمغان آورده است. این نرم‌افزار سال۱۳۸۸ از سوی مرکز توسعه فناوری اطلاعات و رسانه‌های دیجیتال وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ارشاد هم پروانه انتشار گرفته است و دفاتر ثبت ازدواج و طلاق مورد استفاده قرار می‌گیرد.
وی توانسته همان سال نرم‌افزار جامع دفاتر ازدواج و طلاق خود را به رقابت‌های جهانی WSA (UN WSIS Award) سازمان ملل متحد ارائه کند که علاوه بر انتخاب هیأت داوران، برای درج در کتاب برترین‌های محتوای الکترونیکی جهان انتخاب شد. همچنین حجت‌الاسلام احسانی توانست گواهینامه رسمی از چهارمین دوره رقابت‌های ملی دستاوردهای رایانه ای ایران را دریافت کند و ضمن تقدیر هیأت داوران، به عنوان برگزیده اول دستاوردهای رایانه ای جمهوری اسلامی ایران معرفی شود. نرم‌افزاری که حجت‌الاسلام احسانی طراحی کرده است، تمامی کارهای مربوط به دفاتر ثبت ازدواج و طلاق را به صورت رایانه‌ای انجام می‌دهد و از هدررفت کاغذ و وقت، همچنین از بروز اشتباهات احتمالی جلوگیری می‌کند.
از این کار خوشحالم
حجت‌الاسلام احسانی شوخ‌طبع است و همین موضوع باعث می‌شود حرف‌هایش به‌دل بنشیند. درباره علت شروع فعالیتش در طراحی نرم‌افزار با لبخندی بر لب می‌گوید: «پسرعموی جانبازی دارم که خیلی شوخ‌طبع است. یکبار به من گفت شما روحانیون ۴سال به حوزه علمیه می‌روید، اما در هر رشته‌ای از سیاست و اقتصاد گرفته تا طبابت فعالیت می‌کنید. من هم پا در کفش مهندسان برنامه‌نویس کردم چون دیدم در این حوزه کمتر آخوندی وارد شده است. از این کار هم خوشحالم (می‌خندد). اواخر سال۱۳۸۳ برنامه‌نویسی را شروع کردم و استادهای خصوصی به دفتر کارم آمدند.»
او علت اینکه وارد این حرفه شده است را خیلی اتفاقی می‌داند: «قبل از برنامه‌نویسی، شرع به یادگیری رایانه کرده بودم. یادم می‌آید ۱۵دی سال۱۳۸۱ کامپیوتر خریدم. شروع به یادگیری مبانی کردم و بعدها ویندوز، وورد، فتوشاپ، پریمیر، میکس و مونتاژ را یاد گرفتم. از آنجا که دفتر ثبت ازدواج و طلاق داشتم، گاهی اوقات به کانون سردفتران ازدواج و طلاق می‌رفتم. آن زمان کتابچه‌هایی از سوی کانون چاپ می‌شد که در آن نشانی و شماره تلفن دفاتر ثبت ازدواج و طلاق وجود داشت. آنها همیشه مجبور بودند هزار نسخه از این کتابچه را چاپ کنند چون چاپ دیجیتال در آن زمان مرسوم نبود. این درحالی است که آن زمان در استان تهران کمتر از ۵۰۰دفترخانه وجود داشت و همیشه نیمی از کتابچه‌ها هدر می‌رفت. البته ۵-۶ ماه بعد از چاپ هم، کتابچه‌ها بلااستفاده می‌شد چون نیاز بود به خاطر فوت سردفتر یا تغییر مکان، اطلاعات به‌روز شود.»
حجت‌الاسلام احسانی ادامه می‌دهد: «به رئیس کانون سردفتران گفتم من فایل وورد درست می‌کنم تا اطلاعات دفاتر در آن نوشته شود. هر زمان هم تغییراتی لازم بود، به راحتی می‌توان در این فایل انجام داد و هر کسی اطلاعات دفاتر را خواست، نیاز نیست کتابچه به او بدهید و می‌توانید همین فایل را پرینت بگیرید. در زمان طراحی این فایل فهمیدم درج اطلاعات در نرم‌افزار اکسل بهتر و راحت‌تر است و می‌توان اطلاعات را وارد یا جستجو کرد. برای یادگیری این کار، خیلی اتفاقی با یکی از برنامه‌نویس‌ها آشنا شدم و با او تماس گرفتم. او به من گفت کار با نرم‌افزار اکسل برای شما سخت است، اما پافشاری کردم و قرار شد در ۴جلسه این کار را به من یاد بدهد. ۴جلسه هم قرار گذاشتم تا نحوه کار در محیط دلفی را به من آموزش بدهد، اما هر روز تشنه یادگیری می‌شدم و بیش از ۵۰جلسه در کلاس‌ها شرکت کردم.»
آشنایی حجت‌الاسلام احسانی با این نرم‌افزارها منجر به طراحی نرم‌افزاری شد که بتوان از طریق آن در دفاتر ثبت ازدواج و طلاق فعالیت موثرتری داشت. او با طراحی این نرم‌افزار مقام‌های متعدد کشوری گرفت و به مسابقات جهانی معرفی شد. پروژه او در سال۱۳۹۰ برای شرکت در رقابت‌های جهانی به نروژ ارسال شد که به دلیل شروع تحریم‌ها، نتوانست در این مسابقات شرکت کند. احسانی می‌گوید: «همه اطلاعات زوج‌ها در این نرم‌افزار ثبت می‌شود. معرفی زوج‌ها به آزمایشگاه‌ها و اداره‌های مختلف، در این نرم‌افزار طراحی شده و نیاز به هیچگونه ثبت دستی نیست. حتی این نرم‌افزار پس از روشن کردن رایانه، به سردفتران اعلام می‌کند که چه جلساتی دارند و امکان از بین رفتن اسناد زوج‌ها را به صفر رسانده است. به عنوان مثال، زوجی اقدام به از بین بردن سند ازدواج خود کرده و سند بایگانی شده را با ترفند از منشی یکی از سردفتران گرفته بود، ولی از آنجا که تمامی اسناد در این نرم‌افزار اسکن و ذخیره می‌شود، به راحتی اطلاعات مورد نیاز به دست آمد.»
مشغول یادگیری زبان انگلیسی هستم
حجت‌الاسلام احسانی علاقه‌ای به طراحی نرم‌افزارهای دیگر ندارد، اما علاقه‌مند آموزش مبانی رایانه و برنامه‌نویسی به دیگران است. تا کنون چند دانش آموز برای طی دوره کارورزی خود به او مراجعه کرده‌اند و هر جا که حضور پیدا می‌کند، اهالی و نوجوانان و جوانان گرد او جمع شده و درباره اشکلات خود از او چاره‌جویی می‌کنند. ۴پسر و ۳دختر دارد که آنها را هم با این مبانی آشنا کرده و در حال حاضر مشغول یادگیری زبان انگلیسی است. می‌گوید: «برنامه‌نویسی بی‌ربط با زبان انگلیسی نیست. وقتی استادهایم با مشکل روبه‌رو می‌شوند، به دلیل آشنایی با زبان انگلیسی می‌توانند به سایت‌های خارجی سر بزنند، اما این کار برای من سخت است. البته تاحدودی که کارها را راه بیندازم، با زبان انگلیسی آشنایی دارم و یادگیری‌ام را زمانی شروع کردم که نوار کاست‌هایی برای آموزش زبان وجود داشت. حالا تصمیم گرفته‌ام زبان انگلیسی را به صورت حرفه ای یاد بگیرم.»
وقتی از او می‌پرسیم نظر روحانیون درباره فعالیت‌هایش چیست، با خنده می‌گوید: «به هرحال این موفقیت‌ها موجب افتخار روحانیت است. البته افراد قوی‌تر از من هم در این رشته وجود دارد که نمونه‌اش حجت الاسلام موسوی است که در زنجان ساکن است.» وی ادامه می‌دهد: «قبلاً که با رئیس کانون سردفتران برای ثبت نرم‌افزار به سازمان‌ها می‌رفتیم، خیلی به حرف‌هایمان توجه نمی‌کردند و با خودشان می‌گفتند اینها با علوم قدیم آشنا هستند و نمی‌توانند با علوم جدید ارتباط برقرار کنند!»
حضور فعال در مناطق جنگی
حجت‌الاسلام احسانی سال۱۳۵۶ دفترچه خدمت سربازی گرفت، اما بعد از اینکه شنید امام خمینی(ره) خدمت به رژیم پهلوی را حرام اعلام کرده، دفترچه‌اش را پاره کرد و به خدمت سربازی نرفت. بعد از پیروزی انقلاب، به استخدام دادستانی انقلاب درآمد و در زمان جنگ به عنوان مبلّغ دینی به مناطق مختلف عملیاتی رفت. او سالهای ۱۳۶۲ و ۱۳۶۳ از طرف جامعه روحانیت مبارز غرب تهران در جبهه حضور داشت و سال۱۳۶۲ به عنوان امدادگر در بهداری سپاه ایلام مشغول خدمت شد. فعالیت در واحد تبلیغات و انتشارات سپاه سقز در سال۱۳۶۵، یگان‌های رزمی منطقه یک ثارالله تهران، لشکر۲۸ روح الله و حضور در جبهه‌های جنوب و قرارگاه خاتم(ص) اهواز، از دیگر خدمات و فعالیت‌های حجت‌الاسلام احسانی است. او پس از جنگ در ستاد مبارزه با موادمخدر و در زندان اوین مشغول به کار شد تا اینکه پس از ملبس شدن در سال۱۳۶۷، به دلیل دوری راه و فعالیت‌های حوزوی، از این کار استعفا داد.
تألیف و انتشار ۳کتاب قرآنی
حجت‌الاسلام احسانی ۳کتاب قرآنی با نام‌های «نهضت قرآن‌آموزی» و «تحسین القرائه» در ۲جلد تألیف و منتشر کرده است. وی درباره نحوه ورودش به این حوزه می‌گوید: «این کار اتفاقی شد و خواست خدا بود. بعد از شروع تدریس در رشته‌های تجوید، روخوانی و قرائت قرآن در مساجد، هیئت‌ها، اداره‌ها، کارخانه‌ها و یکی دوسال در مهدیه تهران (قبل از دعای کمیل)، به روش‌های خاصی دست پیدا کردم تا قرآن‌آموزان به‌راحتی در این رشته‌ها موفق شوند. این روش‌ها و سبک‌ها را در قالب جزوه به شاگردانم می‌دادم. یک روز که برای پرینت جزوه‌ها به انتشارات کعبه (احمدی) رفته بودم، یک نفر وارد شد و از ناشر سراغ کتاب تجوید قرآن گرفت. من کتاب‌های مختلفی را به او معرفی کردم و خصوصیت هر یک از کتاب‌ها را برایش توضیح دادم. همین زمان ناشر از من پرسید: چرا خودت کتاب نمی‌نویسی؟ همین حرف باعث شد جزوه هایم را مدون و در سال۱۳۶۹ منتشر کنم.»
او در پایان می‌افزاید: «در تألیف کتاب‌ها سعی کردم به فرمایش حضرت علی(ع) توجه کنم که فرموده بودند: «بهترین کلام، کلامی است که مختصر و مفیدتر باشد.» بنابراین حجم کتاب‌هایم کم و خالی از توضیحات اضافی است تا ذهن خواننده مشوش نشود. در زمان تألیف کتاب «تحسین القرائه» آن را به قشرهای مختلفی دادم تا قبل از چاپ بخوانند و ایرادها گرفته شود. به عنوان مثال به معلمی دادم تا از نظر ادبیات فارسی مشکل نداشته باشد. او هم ایرادهایی گرفت و درست کردم. در نهایت کتاب را به استاد محمد غفاری دادم. مرحوم خیلی دقت نظر به خرج داد و درباره یکی دو مورد که غفلت کرده و اصلاً وارونه نوشته بودم، تذکر داد. بنابراین حالا بعد از ۳۰سال اگر بگویند این کتاب را بازنویسی کن، حاضر نیستم حتی یک کلمه از آن را عوض کنم.»