همشهری آنلاین - سحر جعفریان: بسیاری از تهرانشناسان و تاریخنگاران، کوچه مروی را قدیمیترین کوچه تهران در شکل و شمایلِ کوچههای امروزی میدانند. کوچهای که بعد از «هویت» به شکلاتهای وارداتی، تنقلات شیک، قهوههای اورجینال و لوازم آرایشی و بهداشتی برند، شهرت دارد.
فصههای خواندنی تهران را اینجا ببینید.
داستان کوچه مروی تهران بیش از ۲۰۰ سال پیش آغاز شد؛ از زمانی که شهرهایی مانند هرات، بخارا، مرو و سمرقند جزیی از ایران بود و حاکمانی از سوی حکومت مرکزی، برای اداره امورشان، انتخاب میشد. حاکم مرو، شخصی با نام «محمدحسین خان» از طایفه قاجار بود. حاکمی که بعد از شکست از ازبکان، راهی تهران شد و با دوری گرفتن از فعالیتهای سیاسی، مِلک و املاکی در محدوده حصار صفوی، خیابان ناصری (ناصرخسرو) مقابل شمسالعماره، خریداری کرد. کمی بعد، در بخشی از اراضیاش، مسجد و مدرسه دینی ساخت. بعد از مرگش نیز باغ و عمارتهایش وقف شد. پارهای از این موقوفات، معبری در کنارِ مدرسه دینی مروی است که آن نیز به کوچه مروی، شهرت داشت. کوچهای که از خیابان ناصرخسرو به خیابان پامنار کشیده شده است و بسیاری از تهرانشناسان، آن را نخستین و قدیمیترین گذر یا کوچه مدرن شهر میدانند که حالا، بیش از ۲۰۰ سال از قدمت آن میگذرد.
گذری با ارزشهای افزوده
کوچهای قدیمی و شرقی_غربی که با توجه به مولفههای تاریخی، هویتی، گردشگری و تجاری، اهمیت دو چندان دارد. از همسایگی با جاذبهها و اماکن تاریخی (مجموعه کاخ گلستان، بازار بزرگ، نخستین فلافلفروشی تهران، دبیرستان مروی، مسجد مروی، حوزه علمیه مروی، سرای دار، بازار عودلاجان، بازار قدیمی مروی و مسجد آقامحمود یا مسجد حکیم) گرفته تا بافت فرهنگیِ ایرانی_ عربی و بورس شکلات، تنقلات، قهوه و لوازم آرایشی و بهداشتی که در این کوچه تقریبا ۳۵۰ متری دیده میشود.
بخشهایی از کوچه، مسقف است و هنوز حجرههایی قدیمی در کُنج و زاویه آن، جای دارند. در بخشهایی دیگر، مغازههایی نونوار بنا شدهاند. البته خانههایی قدیمی نیز در آن دیده میشود که این روزها، به انباری برای کالاهای متنوع، تبدیل شدهاند.
بزن بریم کوچه مروی!
کوچه مروی، داخل محدوده طرح ترافیک تهران است. به همین دلیل رفتن به کوچه مروی با خودرو شخصی چندان توصیه نمیشود. اما، اگر قصد دارید با خودرو شخصی به این مکان بروید، باید خودتان را به خیابان ۱۵ خرداد برسانید و پیش از رسیدن به چهار راه گلوبندک، خودروی خود را پارک کرده و به سمت خیابان پامنار یا خیابان ناصر خسرو و بعد کوچه مروی حرکت کنید. مسیر دیگری هم از سوی خیابانامیرکبیر وجود دارد. شما میتوانید بعد از خیابانامیرکبیر خود را به تقاطع پامنار یا باب همایون برسانید و بعد هم، پیاده به سمت کوچه مروی حرکت کنید. اگر هم اهل سفر با وسایل نقلیه عمومی هستید، باید پیشنهاد کنیم؛ نزدیکترینایستگاه مترو به کوچه مروی، ایستگاه مترو پانزده خرداد و مترو امام خمینی (ره) در خط یک مترو تهران است. ایستگاه مترو پانزده خرداد در جنوب کوچه مروی و ایستگاه مترو امام خمینی (ره) نیز در شمال کوچه مروی قرار دارد.