همشهری آنلاین - ثریا روزبهانی: البته نخستین دستگاه سینماتوگراف سال ۱۲۷۹ شمسی وارد ایران شد و نخستین تصاویری که این دستگاه ضبط و پخش کرد، تصاویر کارناوال‌ها و جشنواره‌های فرنگی بود که میرزا ابراهیم خان صحاف باشی با این دستگاه ضبط کرده بود. صحاف باشی، شخصی مشروطه‌خواه و در سفرهای طولانی خود به فرنگ با سینما آشنا شده بود، اما عمر سینمای ابراهیم خان تنها به اندازه یک ماه رمضان بود و در پایان ماه به دستور دربار تعطیل شد.
قصه‌های خواندنی تهران را اینجا ببینید
بعد از گذشت چند سال اینبار «مهدی روسی خان» از خدمه‌های دربار، نمایش فیلم برای خاندان سلطنت و اشخاص معتبر پایتخت را در عکاسخانه خود در خیابان علاء‌الدوله (فردوسی فعلی) تهران شروع کرد. استقبال مردم به حدی بود که پس از گذشت یک ماه، مغازه خیاطی کنار مغازه خود را اجاره و با گذاشتن چندین نیمکت، سالن سینمایی را تأسیس کرد. نخستین سالن مجهز سینما «فاروس» بود که تعداد صندلی‌هایش را بین ۳۰۰ تا ۵۰۰ عدد گفته‌اند و همچنین این سالن دستگاه مولد برق، پنکه، رستوران و بوفه داشت.
عمده مخاطبان سینما اشراف، اعیان، زمین‌داران، بازرگانان و دولتیان بودند. دانش‌آموزان مدارس هم می‌توانستند با پرداخت مبلغ کمتری فیلم تماشا کنند. استقبال بسیار خوب مردم پایتخت باعث شد که خیلی زود سالن‌های مستقل سینما افتتاح شوند. همچنین به دلیل استقبال مردم سالن‌های تئاتر نیز به کار نمایش فیلم پرداختند و پس از آن، سالن‌هایی که در تهران یا شهرستان‌ها تأسیس می‌شد، معمولاً هم سن داشت و هم پرده پارچه‌ای و عنوان سینما تئاتر. درواقع در آن دوره سینماها فقط مرکز نمایش فیلم نبودند، بلکه پردیس‌هایی بودند که علاوه بر نمایش فیلم برنامه‌های متنوع دیگری مانند کارهای شعبده بازی، آکروباتیک، اجرای موسیقی توسط ارکسترهای نظامی و حتی آتش بازی در این پردیس‌ها هم در آن اجرا می‌شد. «سینما ایران» نیز، نخستین سینمایی بود که سالن مخصوص خانواده داشت.
زنان از کی به سینما رفتند؟
نخستین سالن‌های عمومی نمایش فیلم مردانه بود، اما زنان با شنیدن وصف فیلم‌های سینمایی به حضور در این سالن‌ها علاقه‌مند شدند و از سوی دیگر صاحبان سینماها متوجه شدند که بدون حضور زنان در این سالن‌ها کسب و کارشان پر رونق نخواهد شد. به همین خاطر «خان بابا معتضدی» از سال ۱۲۹۵ به‌صورت هفتگی مجالس برای نمایش فیلم ویژه بانوان برگزار می‌کرد. این اتفاق راه‌اندازی سینمایی برای بانوان را درخیابان علاء‌الدوله (فردوسی فعلی) به نام خورشید در پی داشت، اما این سینما پس از یک سال به دلیل نداشتن فیلم تعطیل شد.
نخستین فیلم ایرانی چه نام داشت؟
نخستین فیلم ایرانی به نام «آبی و رابی» با ژانر کمدی و بدون صدا بود که در سال ۱۳۰۹ روی پرده نقره‌ای رفت.
دیدن فیلم به جایزه بستنی رایگان
بعداز افتتاح نخستین سالن سینما، نمایش‌های بعدی به‌ترتیب در قهوه‌خانه «زرگرآباد» در خیابان چراغ گاز توسط آقایوف، حیاط «مدرسه دارالفنون» توسط روسی خان و در نهایت کافه‌ای به نام «بولوارد» در باغی در خیابان لاله‌زار بود که در این کافه با خرید یک ژتون مشتری‌ها می‌توانستند علاوه بر دیدن فیلم بستنی یا فالوده مجانی هم بخورند.