همشهری آنلاین - ثریا روزبهانی: امان از روزی که خانواده‌ها کارنامه را با چند روز اختلاف از مدارس تحویل بگیرند، دیگر جای خالی برای ثبت‌نام در مدارس دولتی منطقه۲۲ پیدا نخواهند کرد. به همین خاطر باید در جست‌وجوی مدرسه از مرزهای منطقه‌ای هم عبور کنند و در مناطق دیگر به ادامه تحصیل بپردازند. سال‌هاست این مشکل، به کابوس اغلب خانواده‌های دانش‌آموزان بیست و دومین تکه از پایتخت تبدیل شده است.
خواندنی‌های بیشتر را اینجا دنبال کنید
در سال‌های اخیر مدارس غیرانتفاعی متعددی در گوشه و کنار منطقه راه‌اندازی شدند، اما باز هم این مدارس نتوانستند چالش پیش روی خانواده‌ها را از بین ببرند. چون اغلب خانواده‌ها از اقشار متوسط جامعه هستند. به‌همین خاطر نخستین گزینه برای آنها، ثبت‌نام در مدارس دولتی است. خانواده‌ها در این فصل با جست‌وجوی فراوان به دنبال یک مدرسه دولتی باکیفیت هستند و از آنجا که تعداد آن در این منطقه محدود است، همین موضوع باعث می‌شود تا ظرفیتشان در همان روزهای نخست تکمیل شود.
هنوز دقایقی به ساعت ۷صبح مانده است، اما صف طولانی، پشت در مدرسه ابتدایی در خیابان لاله به کوچه پایینی خود رسیده و خانواده‌ها با پرسیدن «نفر آخر شما هستید؟»، به سمت انتهای صف می‌روند. اغلب پدر و مادرها هر دو با هم برای ثبت‌نام آمده‌اند. پدر آذرخش، با نگاهش پرونده تحصیلی فرزندش را زیر و رو می‌کند و می‌گوید: «فرزندم تا کلاس سوم ابتدایی در مدرسه دیگری تحصیل کرده است. اکنون به خاطر اینکه مدرسه پایه‌های بالاتر را ندارد باید در مدرسه دیگری نامنویسی شود. در واقع به‌جز سال اول که در همان محدوده سکونت داشتیم، دو سال بعد نیز کلاس‌ها مجازی بود مشکلی برای رفت‌وآمد فرزندم نداشتم، اما امسال که قرار است کلاس‌ها حضوری باشد برای ثبت‌نام به نزدیک‌ترین مدرسه محل مراجعه کردم، اما می‌گویند ظرفیت تکمیل است و باید به مدارس دیگر که در منطقه۵ قرار دارد برویم. در حالی که فاصله خانه ما با مدرسه پیشنهادی آموزش و پرورش بیشتر است. حالا چند روزی می‌شود که کار و زندگی‌مان را رها کرده‌ایم و فقط دنبال مدرسه می‌گردیم.»
شرط ثبت‌نام؛ پرداخت وجه
نوری، یکی دیگر از والدین دانش‌آموزان دریافت وجه اجباری را به‌عنوان کمک به مدرسه، بزرگ‌ترین مشکلی می‌داند که در این سال‌ها با آن روبه‌رو بوده است. او می‌گوید: «این مبلغ برای ورود به پایه خیلی بیشتر است و با اینکه هر سال آموزش و پرورش اعلام می‌کند که مدارس نباید پولی برای ثبت‌نام دریافت کنند، حتی برای بین پایه‌ها هم هنگام تحویل کارنامه هزینه کمک به مدرسه را دریافت می‌کنند و عجیب‌تر اینکه اگر این مبالغ به‌عنوان هزینه موارد کمک درسی دریافت می‌شود. هرچند باید به این موضوع هم توجه داشت که برخی خانواده‌ها کم‌درآمد و حتی برای پرداخت هزینه بیمه دانش‌آموزی دچار مشکل هستند. از سوی دیگر نباید این کار اجباری شود و خانواده‌ها را در معذوریت قرار بدهند. به عبارت دیگر اگر مدیری شرط ثبت‌نام را دریافت وجه از خانواده‌ها قرار دهد، این کار قانونی نیست، اما متأسفانه به هر مدرسه‌ای که برای ثبت‌نام مراجعه کردم، پول خواستند.»
مهاجرت آموزشی به منطقه۵
برخی از ساکنان اعتقاد دارند کمبود سرانه آموزشی در آینده‌ای نه چندان دور، برای شهروندان این منطقه شرایط بحرانی را ایجاد خواهد کرد. «علی‌اصغر قدیمی» از ساکنان و شورایار منطقه دراین‌باره می‌گوید: «متأسفانه انبوه‌سازان هیچ تعهدی به ایجاد امکاناتی که باید برای شهروندان منطقه فراهم کنند نداشته‌اند. جمعیت ساکن این منطقه ۲۰۰هزار نفر است، اما با توجه به برج‌های در حال ساخت پتانسیل جمعیت‌پذیری به ۵۰۰هزار نفر می‌رسد و این در حالی است که این منطقه سرانه خدماتی درستی ندارد و سرانه آموزشی در منطقه۲۲ بسیار پایین است. به گونه‌ای که روزانه ۵۰هزار سفر آموزشی از منطقه۲۲ به ۵ انجام می‌شود. بر همین اساس منطقه۲۲ دچار بحران شدیدی است که به تنهایی قادر به خروج از این بحران نیست. در واقع اگر امروز به فکر حل این مسئله نباشیم، فردا دیر خواهد بود. این منطقه کمبود مدارس دولتی دارد و مردم هم تمایلشان بیشتر به سمت مدارس دولتی است.»
او می‌افزاید: «از سوی دیگر طبق ماده ۱۸قانون تشکیل شوراهای آموزش و پرورش که در سال۷۲ در مجلس شورای اسلامی به تصویب رسیده است، تعاونی و شهرک‌های مسکونی بخش خصوصی و دولتی که اقدام به ساخت بیش از ٢٠٠واحد مسکونی کنند، باید یک محیط آموزشی به‌عنوان سرانه آموزشی برای ساکنان واحدهای مسکونی طرح‌های‌شان در نظر بگیرند و بعد از ساخت محیط آموزشی، شهرداری آن منطقه باید محیط آموزشی‌ای را که انبوه‌سازان ساخته‌اند، تحویل بگیرد و سپس اقدام به صدور پایان کار طرح‌های ساختمانی انبوسازان کند و شهرداری آن محیط آموزشی را در اختیار آموزش و پرورش قرار دهد؛ اما متأسفانه تاکنون توجهی به این قانون نشده است.»
غیرانتفاعی‌ها، دولتی شوند
اکنون ۴۲باب مدرسه دولتی و ۴۹مدرسه غیردولتی در این منطقه وجود دارد. بر اساس داده‌های مرکز آمار ایران، تا دو سال آینده جمعیتی بالغ بر ۶۰۰هزار نفر در قالب ۱۰۰هزار خانوار باید در منطقه۲۲ مستقر شوند که برای این جمعیت۲۲۵ مدرسه نیاز داریم. هم اکنون کمتر از ۱۰۰مدرسه دولتی و غیرانتفاعی وجود دارد که با این جمعیت دانش‌آموزی، این تعداد مدرسه برای دانش‌آموزان کم است.
«وحیدرضا محمدی» شهردار منطقه۲۲ درباره کمبود سرانه آموزشی در این محدوده می‌گوید: «تعاونی شهرک صدرا با واگذاری ۵هزار و ۳۰۰متر زمین به شهرداری برای ایجاد سرانه آموزشی اقدام کرده است. در همین راستا شهرداری منطقه نیز به شکل مکتوب این زمین را در اختیار آموزش و پرورش قرار داد. نمی‌توان این موضوع را انکار کرد که کمبود سرانه آموزشی یکی از مشکلات مهم منطقه۲۲ است، علت این موضوع را می‌توان سرعت بالای ساخت‌وساز و از سوی دیگر توجه نکردن برخی از انبوه‌سازان به تعهدات‌شان دانست، اما شهرداری منطقه با همکاری آموزش و پرورش به دنبال رفع این مشکل است. در همین زمینه اکنون ۲۶۰هزار نفر در این منطقه ساکن هستند و تا چند سال آینده این جمعیت افزایش پیدا خواهد کرد. به همین دلیل نیاز به احداث مدارس جدید وجود دارد.»
او می‌افزاید: «در همین راستا به تازگی مقرر شده است برای ساخت ۲۰۰واحد مسکونی سرانه آموزشی در نظر گرفته شود و این موضوع را به انبوه‌سازان اعلام کرده‌ایم. برخی از انبوه‌سازان نیز دست به کار شده و مدارسی نیز در شهرک‌های مسکونی خود راه‌اندازی کرده‌اند، اما چون مدارس غیرانتفاعی بوده، آموزش و پرورش خواستار واگذاری مدرسه به شکل کامل به دولت است که نیازمند حل این موضوع بین مدیران هستیم.»