شاید علت این موضوع سادگی محتوای درس و تمرین زیاد ما بود. ولی با بالا رفتن پایه تحصیلی دیگر چنین شرایطی موجود نیست و هر چه تلاش می‌کنیم چندان نتیجه مطلوب به دست نمی‌آید. شاید دلیل این موضوع مشکل‌تر شدن درس‌ها باشد و یا تمرین کم ما. ولی از این دلیل‌ها که بگذریم، عواملی پنهان ولی مؤثر در موفقیت تحصیلی وجود دارد که نباید از آنها غافل شد. مثال زیر می‌تواند تا حدودی موضوع را روشن‌تر کند.دانه‌ای را در نظر بگیرید که جوانه می‌زند و چند برگ کوچک روی ساقه آن جای می‌گیرد. مسلماً تناسب بین ساقه و شاخه و برگ می‌تواند در ایستاده بودن گیاه بسیار مؤثر باشد، یعنی اگر مقاومت ساقه در برابر شاخه و برگ کم باشد، تنه گیاه نمی‌تواند این بار را تحمل کند.
یادگیری و تحصیل هم مانند آن دانه در اول ابتدایی جوانه زده و هر سال بار این گیاه بیشتر می‌شود. بنابر این اگر ساقه این گیاه را تقویت نکنیم، مشکل در پایه‌های بالاتر جدی است. اما برای آنکه با ساقه تحصیلی خودمان آشنا شویم، باید بدانیم که یادگیری و آموختن ما بر چه اصولی استوار است. مثلاً ساقه برای تقویت خود به چیزهایی نیاز دارد، مانند آب، خاک، نور خورشید و... حال باید دید که ساقه درس و مطالعه ما به چه نیاز دارد.
نیازمندی 1؛ خودشناسی
برای آنکه بتوانیم ساقه تحصیلی خود را تقویت کنیم باید خودمان را به‌خوبی بشناسیم. بدانیم که نقطه قوت و ضعف ما کجاست، چه درسی را به خوبی یاد می‌گیریم و چه درسی را کمتر یاد می‌گیریم؟
نیازمندی2 ؛ هدفمندی
تحصیل کردن همچون سفری است که اگر مقصد نداشته باشد آوار‌گی و سرگردانی به همراه دارد. باید در هر لحظه از مسیر بدانیم که به کجا می‌خواهیم برسیم.
نیازمندی3 ؛ برنامه‌ریزی
درس خواندن به نوعی مدیریت است، چرا که باید اداره فعالیت‌های تحصیلی خود را به گونه‌ای تنظیم کنیم که در نهایت به بهترین نتیجه‌ها برسیم، بنابر این داشتن یک برنامه منطبق با توانمندی خودمان از شرایط اساسی مدیریت است.
نیازمندی4 ؛ روش مطالعه
هر کاری قواعد مربوط به خودش را دارد. مطالعه نیز اصول و قاعده‌هایی دارد که باید از آنها آگاه باشیم تا یادگیری تحقق یابد. باید بدانیم که جنس هر درس چیست و چگونه باید آن را مطالعه کرد و یاد گرفت.
نیازمندی 5؛ تمرکز
تمرکز یعنی کم کردن عوامل حواس‌پرت‌کن؛ یعنی هر چیزی که ذهن ما را به خود جلب می‌کند از محیط مطالعه دور کنیم. قطعاً تمرکز صددرصد به دست نمی‌آید، بلکه باید به تدریج و با تمرین، میزان تمرکز را افزایش داد.
نیازمندی 6؛ خلاصه نویسی
تهیه خلاصه‌نویسی صحیح دو فایده دارد. اول آنکه نشان‌دهنده میزان یادگیری و تسلط شما به محتوای درس است و دوم آنکه در روزهای امتحان با توجه به فشردگی کار و اضطراب ناشی از امتحان، مطالعه حجم زیاد کتاب کار معقولی نیست، بنابراین داشتن خلاصه‌های مفید می‌تواند کمک مؤثری در شب‌های امتحان باشد.
نیازمندی 7؛ جدیت و پشتکار
در ابتدای مقاله تحصیل را با جوانه زدن یک بذر مقایسه کردیم. همان‌طور که جدیت کشاورز و پشتکار او می‌تواند در تولید محصول با کیفیت مؤثر باشد، در تحصیل و درس خواندن هم باید جدی بود. موفقیت تحصیلی شوخی‌بردار نیست. با تنبلی و سستی نمی‌توان به جایی رسید.
مشق شب
سعی کنید در یک صفحه A4 خودتان را تعریف کنید. اگر هم خواستید می‌توانید نسخه‌ای از آن را برای چراغ چشمک‌زن بفرستید.