همشهری آنلاین - پریسا نوری: لازمه این سفر مهیج و رویایی، داشتن یک هواپیمای شخصی و مهارت خلبانی؛ ۲فاکتوری که در سال‌های اخیر توسط شرکت‌های ارائه‌دهنده خدمات پرواز در کشورمان فراهم شده است. البته به شرطی که عاشق پرواز باشید و از آن مهم‌تر، حساب بانکی پروپیمانی داشته باشید؛ چون در ایران هم مثل همه جای دنیا، هواپیمای شخصی جزو امکانات لاکچری و گران محسوب شده و برای آدم‌های معمولی دور از دسترس است.
آموزش پرواز با هواپیماهای فوق سبک، خرید هواپیما و تأمین قطعات و تجهیزات پروازی بخشی از خدماتی است که شرکت‌های ارایه دهنده خدمات هوایی در اختیار مشتریانشان قرار می‌دهند. این شرکت‌ها زیر نظر سازمان هواپیمایی کشور فعالیت میکنند و در تهران تعدادشان به انگشتان یک دست هم نمی‌رسد. یکی از قدیمی‌ترین آنها شرکت‌های ارایه دهنده خدمات پرواز در شهرک اکباتان است. خلبان «حسین علی پناهی» مدیرعامل این شرکت از زیر و بم یادگیری این مهارت و تفریح لاکچری می‌گوید.
خواندنی‌های بیشتر را اینجا دنبال کنید
دریافت گواهینامه خلبانی
نترسیدن از ارتفاع؛ داشتن سلامت جسمی و روانی و تسلط به زبان انگلیسی از شرایط خلبانی است. البته اهمیت این آخری یعنی تسلط به زبان انگلیسی بیشتر است چون مکالمات با اپراتور کنترل پرواز به زبان انگلیسی انجام می‌شود. بعد از گذراندن ۹۰ ساعت تئوری و ۵۰ ساعت پرواز با هواپیما؛ در صورت تایید سازمان هواپیمایی کشوری گواهینامه بین‌المللی پرواز با هواپیمای فوق سبک را می‌گیرید. آموزش تئوری ۲۵ میلیون و پرواز در آسمان ساعتی ۲ و نیم میلیون تومان هزینه دارد و جمعا این دوره آموزشی ۱۵۰میلیون تومان برایتان آب می‌خورد.
جت‌های شخصی ۱۰۰ میلیاردی
این گواهینامه خلبانی صرفا برای پرواز با هواپیمای فوق سبک است، نه هواپیمای مسافربری. هواپیمای فوق سبکی که در ایران وجود دارند دو نفره هستند و حداکثر تا وزن ۶۰۰ کیلوگرم را می‌توانند تحمل کنند. قیمتشان هم بستگی به سرعت، امکانات، داشتن سیستم اتوپایلوت و ... از ۲ تا ۱۲ میلیارد تومان متغیر است. البته این رقم‌ها برای هواپیماهای فوق سبک ملخ‌دار است و قیمت جت‌های شخصی دو نفره از ۴۰ و جت‌های ۸ نفره به بیش از ۱۰۰ میلیارد تومان هم می‌رسد. هواپیماهای موجود در ایران جزو معروف‌ترین برندهای دنیا هستند و از آلمان و جمهوری چک وارد می‌شوند.
خرید سالانه
جت‌های شخصی به دلیل قیمت بالایشان در ایران طرفداران زیادی ندارند و پولدارها تمایل به داشتن هواپیماهای فوق سبک تک‌موتوره دارند. دبیر انجمن ایرلاین‌ها سال ۹۷ اعلام کرده بود که ۱۷۰ ایرانی مالکی هواپیمای شخصی هستند؛ محمد اسلامی وزیر سابق صمت نیز در پاسخ به پرسش در مورد تعداد هواپیماهای شخصی گفته بود که تعداد هواپیماههای شخصی اگر از تعداد هواپیماهای مسافری فعال در کشور بیشتر نباشد،کمتر نیست. طبق آمار رسمی حدود ۲۰۰ ایرانی مالک هواپیماهای شخصی هستند و هر سال ۲۰ تا ۳۰ نفر به این لیست اضافه می‌شوند. رایج‌ترین هواپیمای شخصی در ایران، هواپیماهای فوق سبک ۲ نفره هستند که با یک باک ۱۴۰ لیتری بنزین سوپر، تا ۲ هزار کیلومتر پرواز میکنند. این هواپیماهای ملخ‌دار می‌توانند سرنشینان را از تهران به همه شهرهای دور و نزدیک کشورمان و حتی برخی کشورهای خارجی برسانند.
تیک آف به کیش و ترکیه
هواپیماهای شخصی تک موتوره ۳۸۰ کیلومتر بر ساعت سرعت دارند و در عرض ۳ ساعت شما را از تهران به کیش می‌رسانند؛ با این هواپیما حتی می‌توانید سفر به ترکیه و جمهوری آذربایجان را هم در لیست پروازتان جا دهید. البته هواپیماهای شخصی به هیچ وجه اجازه پرواز داخل تهران یا شهرهای بزرگ را ندارند و باید در حاشیه شهر پرواز کنند تا اگر به هر دلیلی مجبور به فرود شدند بتواند در بیابان، زمین‌های بایر یا مزارع حاشیه شهر روی زمین بنشینند.
اجاره پارکینگ برای هواپیما شخصی
شاید برایتان سوال پیش بیاید که در کلانشهر تهران که جای پارک ماشین پیدا نمی‌شود، دارندگان هواپیما آن را کجا پارک میکنند؟ ۳ فرودگاه در اطراف تهران ظرفیت پذیرش هواپیمای شخضی را دارند. فرودگاه پیام کرج که بزرگترین فرودگاه آموزشی خاورمیانه است، فرودگاه افلاک آسیا در کیلومتر ۴۵ جاده امام رضا(ع)، نرسیده به ایوانکی شرق تهران و فرودگاه آزادی در آبیک. البته باید ماهیانه حدود ۱۵ تا ۲۰ میلیون تومان هزینه پارکینگ هواپیما در نظر گرفت.
از ترکیه و دوبی جلوتریم
به گفته مدیرعامل شرکت ارایه دهنده خدمات پرواز، ایران در زمینه آموزش خلبانی با هواپیماهای فوق سبک و ارائه خدمات پروازی شخصی جزو کشورهای پیشروی در خاورمیانه است. خوشبختانه در این حوزه با اختلاف از ترکیه و دوبی جلوتر و با بسیاری از کشورهای اروپایی برابر هستیم و این موضوع با حمایت‌های مستمر سازمان هواپیمایی کشوری محقق شده است.
قوانین پروازی
خلبان علی پناهی در تکمیل صحبت‌ها اطلاعات مبسوطی درباره سازوکار هوانوردی در کشورمان ارایه می‌دهد:
۱- بر اساس قوانین موجود کشوری برای شناسایی هوانوردهای خودی از بیگانه، هر پرواز باید دارای طرح پروازی (Flight plan) باشد. این طرح‌ها پس از درخواست خلبان در مرکز کنترل که بخشی از شرکت مادر نخصصی فرودگاه‌های کشور و ناوبری هوایی است، بررسی و پس از تایید مسیر، نوع هواپیما، ساعت حرکت و زمان تقریبی رسیدن به فرودگاه مقصد به مراجع ذیصلاح در امور کنترل فضای کشور می‌رسد. لازم به‌ذکر است، تمامی هواپیماهای شخصی، آموزشی و تجاری و بطور کلی تمام هواپیماهایی که در آسمان کشور پرواز میکنند برای پرواز در آسمان نیاز به گذراندن این مراحل هستند. در همین مراحلی که در چند سطر به اختصار توضیح داده شده است شاید بیش از صدها نفر دخالت دارند تا پرواز تجاری یا آموزشی، به سلامت انجام شود.
۲- با عنایت به قوانین فعلی پرواز اینگونه هواپیماها از مبادی هر فرودگاه به فرودگاه دیگر دارای شرایط خاصی است ( فرودگاه های ایزوله و غیر ایزوله ) که حتی بر روی پروازهای آموزشی نیز تاثیرگزار بوده و باعث محدود شدن پروازهای ناوبری آموزشی شده است.
۳- برای آمد و شد (ترافیک) هوایی هر کشوری دستورالعمل‌های خاصی وجود دارد که از سوی سازمان هواپیمایی در اختیار خلبانان قرار می‌گیرد.
۴-برای تردد در فرودگاه‌های کشور و انجام پروازهای ناوبری از یک فرودگاه به فرودگاه دیگر و حمل مسافر بعد از اخذ مدرک خلبانی هواپیماهای شخصی نیاز به دریافت مدارک در درجات و مراحل بالاتر است که نیاز به گذراندن دوره های تخصصی‌تر و تکمیل‌تر زیر نظر مدارس خلبانی و سازمان هواپیمایی کشوری و اخذ مدارک CPL است و همچنین برای دوره های آموزشی و آموزش به خلبانان تازه وارد، داشتن گواهینامه استاد خلبانی و یا IP ضروری است که گذراندن این دوره‌های تکمیلی با گذراندن دوره‌های تئوری و عملی بلندمدت امکان‌پذیر است.
۵- این صنعت در جهان به‌نام هوانوردی عمومی شناخته می‌شود، چرا که این هواپیماها در بسیاری از نقاط جهان همانند کشور عزیزمان ایران در راستای آموزش پروازهای مقدماتی و همچنین پیشرفته به‌کار گرفته می‌شوند. لازم به ذکر است بیش از صدها پرواز آموزشی در طول ماه برای امور آموزش و بازآموزی فرهنگ هوانوردی با این هواپیماها در بخش شخصی و غیره در کشور انجام می‌گیرد. این بخش از صنعت در کشور بیش از هزار موقعیت شغلی مستقیم و غیر مستقیم ایجاد کرده است. جوانانی که به عشق خلبانی پس از تامین منابع مالی از سوی خانواده و آموزش‌های لازم با اندک درآمد در این آموزشگاه‌ها مشغول به ارایه خدمات آموزشی هستند.
گسترش این صنعت می‌تواند تاثیر بسیار بسزایی در رشد صنعت توریسم داشته باشد و بازدید متفاوتی از نقاط دیدنی کشورمان برای گردشگران داخلی و خارجی فراهم آورد. خوشبختانه در حال حاضر با حمایت سازمان هواپیمایی کشوری و کمیته فوق سبک در بسیاری از فرودگاه‌های کشور امکان پرواز های آموزشی، شخصی و تفریحی وجود دارد و این صنعت در حال گسترش در سطح کشور است. لازم به‌ذکر است ورود بخش خصوصی و سرمایه گذاری در این صنعت به عنوان یک صنعت جدید و متفاوت می‌تواند برای سرمایه گذاران خصوصی جذاب و متفاوت باشد.