همشهری آنلاین - سمیراباباجانپور: بعد از گذشت یک ماه از سیل ویرانگر امامزاده داوود کار امدادگران به پایان نرسیده و همچنان دستگاه‌های اجرایی مشغول پاک‌سازی و آواربرداری در روستای امامزاده داوود هستند، اما در این سیل که نگاه همه مردم ایران را به سمت خود چرخاند یک نکته مغفول ماند و آن خسارتی بود که به باغداران و کشاورزان روستاهای پایین‌دست امامزاده داوود وارد شد. حالا بسیاری از باغداران در روستاهای کیگا، رندان، سولقان و کشار که آماده برداشت محصولاتشان بودند با خسارتی بسیار سنگین مواجه شده‌اند.
خواندنی‌های بیشتر را اینجا دنبال کنید
۸۰ میلیون تومان کمک اهالی کیگا برای خرید منبع آب
مردم روستای کیگا بعد از سیل ۶ مرداد هم داغدار شدند و هم باغ و خانه‌شان را از دست دادند. سیل ویرانگری که از امامزاده داوود آغاز شد اولین روستایی را که دچار آسیب و تخریب کرد، کیگا بود.
«احمد فتحعلی» از اهالی روستا، می‌گوید: «بعد از گذشت حدود یک ماه از سیل امامزاده داوود روستا تقریباً غیرقابل سکونت شده است. برخی از اهالی علاوه بر داغی که از این مصیبت بر دلشان مانده، خانه، زندگی و باغشان را هم از دست داده‌اند. هنوز مشکل آب شرب روستا برطرف نشده و آبیاری درختان و باغ‌های باقی‌مانده هم تقریباً غیرممکن شده است. درخت‌های باقی‌مانده رو به زردی رفته‌اند و خطر خشکیدگی تهدیدشان می‌کند.»
او ادامه می‌دهد: «برای برخی از هم‌محلی‌های ما درخت و باغ همه سرمایه‌شان بود و در این فصل آماده برداشت محصول می‌شدند. چند نسل از این درخت‌ها و باغ‌ها نگهداری کردند، اما سیل در چند ساعت همه‌شان را نابود کرد.»
«مجتبی فتحعلی» دهیار روستای کیگا، نیز می‌گوید: «بعد از هیاهوی خبری سیل و رسانه‌ای شدن گسترده آن، حالا کسی خبری از این‌همه خسارت نمی‌گیرد. تقریباً از کمک‌ها و یاری بخش‌های مربوطه که ناامید شدیم، به کمک اهالی پولی جمع کردیم و فعلاً توانسته‌ایم منبع آب مورد نیاز را برای آبیاری باغ‌ها که براثر سیل از بین رفته بود بخریم. اهالی چیزی حدود ۸۰ میلیون پول پرداخت کردند.»
عقب‌گرد باغداران به سیل سال ۱۳۹۴
«رحمت عابدینی» یکی از باغداران روستای کشار است که خسارت زیادی به باغش وارد شده. او می‌گوید: «غم ما از سیل نیست، غم من از این است که سال ۹۴ یک بار نیمی از باغم در سیل از بین رفت. بعدازآن، دوباره دست به‌زانو زدم و باغ را آباد کردم، ولی باز از سیل مجدد می‌ترسیدم. چندین بار تلاش کردم ارتفاع دیوار باغ را که مشرف‌به رودخانه است کمی بالاتر ببرم اما مجوز این کار را به من ندادند. در سیل ۶ مرداد دقیقا از همان‌جا سیل وارد باغ شد و بسیاری از درخت‌های شاتوت قدیمی ۲۰ساله را با خود برد.»
برای خروج گل‌ولای کمک کنید
«احمد روشن»، یکی از باغداران روستای سولقان، هم درباره تخریب باغش می‌گوید: «من ۷۰۰ متر باغ دارم. سیل شبانه نیمی از باغم را با درخت‌های تنومند گردو و گیلاس تخریب کرد؛ درخت‌هایی که سال‌ها پایش زحمت کشیدم تا به ثمر بنشیند. همان روزهای اول که سیل آمد، برگه‌ای آوردند و گفتند اعلام خسارت کنید. من اعلام کردم. البته سال ۹۴ هم که همین اتفاق با شدت کمتری در باغم رخ داد ما برگه پر کردیم، ولی دریغ از یک ریال پرداخت خسارت.»
او ادامه می‌دهد: «خسارت به درختانم یک طرف، چند ماه طول می‌کشد تا این همه گل‌ولای و سنگ و نخاله‌ای را که سیل با خودش آورده از باغم خارج کنم. کاش لااقل در این زمینه به ما کمک می‌کردند.»
خسارت ۳۳۳ میلیارد تومانی به بافت باغی روستاها
«علی بذرانبار» رئیس شورای بخش کن، در پاسخ به این سؤال که وضعیت باغ‌های تخریب‌شده چگونه مدیریت خواهد شد؟ می‌گوید: «بیشترین تخریب، غیر از امامزاده داوود، به بخش کشاورزی روستاهای کیگا و سولقان وارد شده است. در سیل سال ۱۳۹۴ درخت‌های ۱۰۰ ساله و ۱۵۰ ساله از بین رفت. در این سیل هم مجدداً درخت‌ها و زمین‌های کشاورزی قدیمی نابود شد. این در حالی است که بسیاری از باغداران آماده برداشت محصول‌هایی چون گیلاس و گردو می‌شدند.»
او ادامه می‌دهد: «در سرکشی کارشناسان جهاد سازندگی از باغ‌ها، هر درخت ۱۵-۲۰ ساله ۲۵ میلیون تومان قیمت‌گذاری شد. این در حالی است که ۸-۱۰ سال طول می‌کشد یک درخت میوه به ثمردهی مناسب برسد. در برآوردهای صورت‌گرفته، سیل حدود ۳۳۳ میلیارد تومان خسارت به حدود ۶۰ هکتار زمین باغی و کشاورزی وارد کرده است. جالب است بدانید که از این میزان حدود ۱۰ هکتار به‌کلی از بین رفته است، به شکلی که هیچ‌کس باور نمی‌کند اینجا باغی وجود داشته است.»
عکس‌های هوایی همه‌چیز را اثبات می‌کند
بذرانبار درباره پر کردن برگه‌های پرداخت خسارت هم می‌گوید: «همان روزهای پس از سیل، جهاد کشاورزی تعدادی برگه داد و کشاورزان آن را پر کردند و شورای روستا مهرش کرد. مسلماً عکس‌های هوایی قبل از سیل موجود است و اگر به آن مراجعه کنند می‌توانند صحت گفته‌های باغداران در مورد خسارت‌های واردشده را متوجه شوند.»
رئیس شورای بخش کن یکی از مشکلات وقوع سیل در این روستاهای پایین‌دست را فقدان رسیدگی در حوزه آبخیزداری می‌داند و تأکید می‌کند: «در زمینه آبخیزداری اگر درست عمل می‌شد، شاید بخشی از تخریب‌ها را شاهد نبودیم. در سنگان چند سیل‌بند خوب داریم که همین‌ها سرعت سیل را کاهش دادند. ضمن اینکه لایروبی رودخانه و اجازه دادن به باغداران برای دیوارچینی اصولی باغاتشان می‌تواند جلو خسارت‌های وقوع سیل را بگیرد.»
او درباره آبخیز مناسب باغ‌های روستا می‌گوید: «آبخیز محدوده شیبداری است که از یک طرف به کوه‌ها و از طرف دیگر به دره‌ها و دشت‌ها محدود می‌شود. بنابراین آبخیزداری یکی از اقدامات پیشگیرانه برای جلوگیری از تخریب‌های احتمالی سیلاب‌ها است. برای این کار اقدامات زیادی انجام می‌شود؛ از کاشت درخت گرفته تا ایجاد سیل‌بند و یا سدسازی. در سیل ۶ مردادماه امامزاده داوود افراد زیادی جان خود را از دست دادند. انسداد مسیر عبور و ساخت‌وساز غیرمجاز در حریم رودخانه از مهم‌ترین نکاتی است که موجب تخریب بیشتر پس از وقوع سیل شد. در روستای امامزاده داوود حدود ۳۰ بند آبخیزداری در ۴۵۰ هکتار داریم که هیچ پوشش گیاهی در آن نیست. بنابراین با آبخیزداری درست می‌توان جلو خسارت را گرفت.»