همشهری آنلاین -یکتا فراهانی:. بیماری آنفلوآنزای گوجه فرنگی نه آنفلوآنزا است و نه ربطی به گوجه فرنگی دارد؛ فقط از این جهت که تب شدید و سایر علائم آن شبیه آنفلوانزاست و روی پوست بیمار هم جوش های قرمز رنگ ظاهر میشود، آنفلوانزای گوجه فرنگی یا تب گوجه فرنگی نامیده شده است. این نام هم علمی نیست و به همین دلیل اگر در سایت منابع بین المللی مثل CDC (مرکز کنترل و پیشگیری بیماریهای آمریکا) یا WHO (سازمان جهانی بهداشت) جست و جو کنید برای این نامها مطلبی پیدا نمیکنید و احتمالا در بعضی از ایالات هند که این بیماری بومی است، چنین نامی برایش جا افتاده است.
حساسیت مردم به بیماری های ویروسی
محمدکاظم شاه کرمی، دکترای تخصصی ویروس شناسی پزشکی، عضو اتاق فکر ویروس شناسی سازمان نظام پزشکی تهران بزرگ و عضو هیئت علمی موسسه تحقیقات واکسن و سرم سازی رازی میگوید: «قبل از پاندمی کرونا مردم نسبت به بیماریهای ناشناخته و جدید حساس نبودند اما بعد از شیوع کرونا نسبت به انواع بیماریهای ویروسی در هر کجای دنیا حساس شدهاند و برای کسب اطلاعات بیشتر علاقه نشان میدهند. »
بروز تب گوجه فرنگی
به گفته دکتر شاه کرمی حدود سه هفته قبل مقالهای چاپ شد و بیماری آنفلوآنزای گوجهفرنگی را به عنوان یک بیماری ویروسی جدید مطرح کرد و به همین دلیل اخیرا درمورد آن سوالات زیادی میشود.
درآن مقاله، دو احتمال برای عامل ایجاد بیماری مطرح شده بود؛ یکی اینکه عامل بیماری یک ویروس جدید باشد که بعد از ابتلا به بیماریهای ویروسی موسوم به تبهای خونریزی دهنده (که از طریق نیش بندپایان منتقل میشوند) در بیماران ظاهر میشود و دیگری اینکه ویروس جدیدی باشد که در دسته بیماریهای HFMD (یا بیماری دست، پا، دهان) قرار میگیرد.
در مقالات بعدی با ارائه شواهد تاکید شد آنفلوآنزای گوجهفرنگی نه ارتباطی به آنفلوانزا دارد و نه گوجه فرنگی. عامل آن هم ویروس ناشناخته و جدیدی نیست. بیماری، ویروسی و مسری است که بومی هند است و کشنده هم نیست.
تاریخچه تب گوجه فرنگی در هند
این ویروس شناس می گوید، تب گوجه فرنگی نخستین بار در سال ۲۰۰۱ در کشور هند و ایالت کرالا گزارش شد. در آن سال بیش از ۸۰ کودک زیر پنج سال به این بیماری مبتلا شدند. نمونه همه این کودکان تست و مشخص شد عامل آن، یکی از ویروس های ایجاد کننده HFMD به نام انتروویروس است.
در سالهای بعد هم طغیان هایی از این بیماری اتفاق افتاد که آخرین مورد ابتلای قطعی به آنفلوآنزای گوجهفرنگی مربوط به سال ۲۰۲۲ در هند بوده است.
آمار دقیقی از موارد ابتلا در دست نیست
به گفته شاه کرمی آمار تعداد مبتلایان به تب گوجه فرنگی دقیق نیست چون بسیاری از بیماران با علم به اینکه بیماری بدون هیچ اقدام درمانی هم خودبهخود بهبود مییاید به مراکز درمانی مراجعه نمیکنند و احتمالا سیستم بهداشتی هند هم این بیماری را پایش نکرده است.
علایم بیماری
این ویروس شناس میگوید علایم اولیه بیماری آنفلوآنزای گوجه فرنگی شامل تب بالا، جوشهای پوستی و درد شدید مفاصل است. البته علایمی شبیه آنفلوآنزا مانند خستگی، تهوع، اسهال و استفراغ و از دست دادن آب بدن هم دارد.
طی ۲۰ سال گذشته نیز الگوهای بالینی بیماری هم تا حدی تغییر کرده؛ به طوری که اگر در ابتدا تقریبا همه افراد مبتلا، بچههای زیر پنج سال بودهاند؛ ولی در سالهای بعد به تدریج بچههای بزرگتر و بعدا نوجوانان و بزرگسالان هم در بین مبتلایان دیده شدهاند. ضمن آنکه، قبلا جوشها بیشتر کف دست و پا دیده میشدند ولی در موارد جدید، جوشها در ناحیه تنه، قفسه سینه، لگن و شکم هم دیده میشوند.
سرعت انتقال بالای بیماری
به گفته دکتر شاه کرمی، بیماری تب گوجه فرنگی بسیار مسری است. موارد ابتلای کودکان به این بیماری بیشتر است، چون کمتر بهداشت را رعایت میکنند و معمولا خیلی با همدیگر در تماس نزدیک هستند و به سطوحی که آلوده به ویروس است دست می زنند و اشیای آلوده را داخل دهانشان میبرند. استفاده از اسباببازی یا لباس مشترک هم یکی دیگر از راههای انتشار ویروس بین بچه هاست.
درمان
دکتر شاه کرمی میگوید درحالحاضر هیچ واکسن یا داروی خاصی برای این بیماری وجود ندارد. افرادی که مبتلا می شوند باید ایزوله شوند و استراحت کنند. نوشیدن مایعات فراوان، کمپرس آب گرم برای کاهش خارش و سوزش جوشها نیز مؤثر است. برای تسکین تب و بدن درد هم می توان از مسکن استفاده کرد.