همشهری آنلاین _ رضا نیکنام: پس چندان جای تعجب ندارد که دوست داشته باشند این میدان‌ها همچنان سبز بمانند و طراوت و شادابی خود را حفظ کنند؛ مثل نگرانی در باره میدان بازار دوم نازی‌آباد. نازی‌آباد را باید عروس محله‌های جنوب شهر نامید؛ محله‌ای که در برهوت معماری تهران کاملاً بر اساس اصول شهرسازی ساخته شده و همچنان پس از گذشت نزدیک به ۷۰ سال از تولد آن همچنان هویت خود را حفظ کرده است. هویتی که خود حاصل امتزاج سنت و مدرنیته است؛ چنان‌که از یک سو ارزش‌های اصیل ایرانی ـ اسلامی در آن به چشم می‌آید و از سویی دیگر، همین ارزش‌ها در چارچوبی امروزی متجلی شده‌اند. ساختار شهری این محله بر پایه میدان‌های کوچکی بنا شده که در گوشه و کنار آن پراکنده‌اند. این میدان‌های کوچک محلی که در بطن کوچه‌ها واقع شده‌اند، از گذشته محل گرد هم آمدن اهالی بوده‌اند؛ نکته‌ای که باعث شده همسایگی و هم‌محله بودن معنای خود را در گذر زمان از دست ندهد و کماکان به عنوان زیربنای روابط اجتماعی در این محله محسوب شود. از سویی دیگر، فضای سبز متراکمی که در این میدان‌ها وجود دارد، شادابی و نشاط خاصی را به نازی‌آباد بخشیده است.
- خواندنی‌های بیشتر را اینجا دنبال کنید
و اما داستان امروز میدان بازار دوم نازی‌آباد که یکی از بزرگ‌ترین میدان‌های تهران به حساب می‌آید چیست؟ میدانی که می‌توانست شادابی و نشاط را به بهترین شکل ممکن به نمایش بگذارد حال خوشی ندارد. این میدان از گذشته صرفا کارکرد ترافیکی نداشت و تنها محلی برای دور زدن خودروها نبود، بلکه همزمان به مکانی برای گرد هم آمدن اهالی محله تبدیل شده بود. در واقع قلب محله نازی‌آباد در این میدان می‌تپد؛ میدانی که یک سوی آن مراکز مذهبی مثل حسینیه حجت(عج) و مسجد حضرت رسول(ص) و سوی دیگرش مراکز آموزشی همچون مدرسه تمدن قرار دارد؛ جایی که یک طرفش به مرکز خریدی مثل راسته بازار دوم و طرف دیگرش به پیاده‌راهی همچون خیابان بوعلی می‌رسد. علاوه بر اینها، باید به کوچه‌های نازی‌آباد هم اشاره کرد؛ کوچه‌هایی که قدم زدن در آنها گذشته‌های خیلی دور را در یاد هر رهگذری زنده می‌کند، با آن باغچه‌های کوچک و بزرگی که در گوشه و کنارشان حال و هوایی دیگر به آنها بخشیده و شاخه‌هایی که از روی دیوار حیاط خانه‌های ویلایی به بیرون سرک کشیده‌اند.
برچیدن پاتوق معتادان و کارتن‌خواب‌ها
متاسفانه میدان بازار دوم چهره متفاوتی پیدا کرده است. شهروندان بیشتر وقت‌ها شاهد تصاویر زشت و ناراحت‌کننده هستند. زمان تاریکی هوا این محدوده آنقدر ناامن و خطرناک می شود که اهالی ترجیح می دهند با فاصله زیاد از اطراف میدان رد شوند. پاتوق معتادان و کارتن‌خواب‌ها در محوطه و زیرگذر میدان بازار دوم نازی آباد علاوه بر ایجاد نمای زشت، به ناامنی و بروز انواع ناهنجاری دامن زده است.
بی‌دلیل نیست که برخی از شهروندان زیرگذر میدان بازار دوم نازی‌آباد را خوابگاه و استراحتگاه معتادان و کارتن‌خواب‌ها می‌دانند. البته این وضعیت در زمان تعطیلی بازار نازی‌آباد و اوقات شبانگاهی بیشتر نمود پیدا می‌کند. «بابک علی‌اکبری» از شهروندانی است که در طول هفته چندین مرتبه برای خرید از بازار نازی‌آباد از این میدان عبور می‌کند. او تا کنون با صحنه‌های ناهنجار متعددی روبه‌رو شده است. گاهی تعداد معتادان و خلافکاران دور میدان آنقدر زیاد می‌شود که به سختی از میانشان رد می‌شود.
بعضی‌وقت‌ها هم یکهو سرو کله معتادان از لابه‌لای شمشادها پیدا می‌شود که باعث ترس ناگهانی عابران می‌شود. به تعبیر این شهروند، زیر گذر میدان بازار دوم نازی‌آباد به خوابگاه معتادان و کارتن‌خواب‌ها تبدیل شده است! اگر شب‌ها اینجا بیایید می‌بینید در هر گوشه از اینجا چند نفر در حال مصرف مواد هستند و یا خوابند.
علی اکبری، خطاب به مسئولان می‌گوید: «محله نازی‌آباد را با میدان‌های زیبایش می شناسند، چرا باید میدان بازاردوم نازی‌آباد چنین وضعیتی پیدا کند؟ کاش به وضعیت این میدان سامان بدهند و نگذارند فرهنگ و هویت نازی‌آباد به این راحتی زیر سوال برود.»
افزایش زورگیری و نارضایتی مردم
خب به هر حال کسبه و ساکنان محل حق دارند از این وضعیت گلایه‌مند باشند. «هادی صادقی» از دیگر شهروندان از افزایش درگیری و زورگیری در اطراف میدان بازار دوم صحبت می‌کند. این حوادث بیشتر در عصرها و شب‌ها که مغازه‌ها یکی یکی تعطیل می شوند اتفاق می‌افتد. از سرقت کیف پول و اشیای باارزش شهروندان در حال عبور تا خفتگیری برای گرفتن گوشی همراه از بانوان و کارت‌های اعتباری سالمندان. خلاصه در این میدان همه رقم خلاف وجود دارد که می‌تواند هویت و اصالت نازی‌آباد را خراب کند. مشخص نبودن کاربری اصلی میدان بازار دوم نازی‌آباد را عامل اصلی نا امنی و مسائل حاشیه‌ای آن می‌داند.
برنامه مطالعاتی برای احیای میدان
«سید مهدی حسینی» معاون امور اجتماعی و فرهنگی شهردار منطقه ۱۶ درباره مسائل و مشکلاتی که شهروندان و کسبه نازی‌آباد مطرح کردند، می گوید:«برای اجرای پروژه‌های تاثیرگذار که منجر به کاهش آسیب‌ها و ناهنجاری‌های اجتماعی شود باید ابتدا تحقیقات و مطالعاتی انجام شود. طبق یافته‌ها و مطالعاتی که در این زمینه انجام شده، زمانی یک میدان یا بوستان محل تجمع و پاتوق معتادان و افراد ناباب می‌شود که رفت و آمد شهروندان به آنجا کاهش پیدا کند. در واقع اینگونه جرم‌ها و آسیب‌ها در جاهای خلوت و تاریک بروز پیدا می‌کند. بنابراین باید دلایل بروز این مسائل را شناسایی و بعد با راهکارهای اساسی درمانش کنیم.»
حسینی با بیان نکات کلیدی و کاربردی برای احیای میدان بازار دوم نازی‌آباد اضافه می‌کند: «با حمایت شهردار منطقه ۱۶ اتفاق‌های خوبی در میدان بازار دوم نازی‌آباد افتاده است. الان بیشتر برنامه‌های فرهنگی در این میدان برگزار می شود تا اینجا محفلی برای گردهم آمدن شهروندان تبدیل شود. راه‌اندازی موکب حسینی در ایام ماه محرم و اربعین حسینی نمونه‌ای از کارهایی است که مورد استقبال مردم نیز قرار گرفته.»
معاون امور اجتماعی و فرهنگی شهردار منطقه ۱۶ تاکید می کند:«جلوگیری از هر گونه آسیب و ناهنجاری در میدان بازار دوم نازی‌آباد به طور منظم و مستمر با همکاری همکارانم در حوزه خدمات اجتماعی و شهرداری ناحیه ۲ با قوت انجام می شود. معتادان و کارتن‌خواب‌ها با خودروهای ویژه جمع‌آوری و تحویل مراجع و ارگان‌های مربوط می شوند اما مشکلی که وجود دارد این افراد پس از مدت زمان کوتاهی به محل باز می‌گردند و دوباره برای شهروندان دردسر درست می‌کنند. قصد داریم در جلسه مشورتی و هماهنگی شهرداری و مسئولان نیروی انتظامی در این باره چاره‌جویی کنیم.»