به گزارش خبرگزاری فرانسه پژوهشگران در دانشگاه نیوساوث‌ویلز نشان دادند که در بیماران زیر ۶۵ سال مبتلا به دمانس قشر قدامی - گیجگاهی مغز (FTD)، شایع‌ترین شکل دمانس، نمی‌توانند طعنه‌های افرادی را که با آنها صحبت می‌کنند، دریابند.
این بررسی که پژوهشگران آن را راهگشا خوانده‌اند، به توضیح این امر کمک می‌کند که چرا بیماران دچار این عارضه شیوه رفتاری معینی را پیدا می‌کنند و چرا برای مثال نمی‌توانند خلق و خوی پرستاران‌شان را درک کنند.
جان هاجز، سرپرست این پژوهش که نتایج آن در نشریه Brain منتشر شده است، در این باره گفت: "یافته‌های این پژوهش اهمیت دارند، زیرا نشان می‌دهد که چرا بیماران مبتلا به دمانس احساسات خشم، حزن، یا افسردگی نزدیکان‌شان را درک نمی‌کنند و باعث آشفتگی اعضای خانواده‌شان میشوند."
او افزود: "این بیماران دچار تغییراتی در شخصیت و رفتار میشوند. آنها در تعامل با افراد دچار مشکل میشوند، و نشانه‌های اجتماعی را درک نمی‌کنند، آنها توانایی همدلی‌کردن با دیگران را از دست می‌دهند، و داوری‌های غلط می‌کنند."
او با بیان این نکته که از هر ۴۰۰۰ نفر در دنیا یک نفر به این عارضه مبتلاست، گفت: "افراد مبتلا به FTD بسیار ساده‌لوح میشوند و اغلب مقدار زیادی پول را از دست می‌دهند."
به گفته هاجز پژوهشگران برای این شروع به بررسی امکان استفاده از طعنه‌زنی در شناسایی FTD کردند، که بیمار برای درک طعنه باید تفاوت‌های بین کلمات فرد و لحن صدایش را درک کند.
او گفت: "یکی اختلال دیگر در بیماران FTD این است که آنها نمی‌توانند طنز را درک کنند، آنها در تشخیص معنای دوگانه سخنان و بسیاری از طنزها (به غیر از کنایه) که بر اساس معنای دوگانه‌اند، دچار اشکال هستند."
این پژوهش که در سال ۲۰۰۶-۲۰۰۷ انجام شد، ۲۶ فرد مبتلا به FTD و ۱۹ بیمار مبتلا به آلزایمر را مورد آزمایشی قرار دادند که در آن بازیگران سناریوهای متفاوتی را با استفاده از کلمات دقیقا یکسان به اجرا درمی‌‌آورند.
به گفته هاجز در یکی از این سناریوها، بازیگران به سخنان‌شان را به طور صادقانه بیان میکردند، و در سناریوهای دیگر لحن نیشداری را به سخن خود اضافه میکردند. سپس از بیماران پرسیده می‌شد که آیا طعنه بازیگران را درک کرده‌اند.
برای مثال، هاجز گفت اگر زوجی در مورد تعطیلات آخر هفته صحبت میکردند و زن پیشنهاد می‌کرد که مادرش به خانه‌شان بیاید، شوهر ممکن است بگوید: "عالی است، می‌دانی که چقدر مادرت را دوست دارم."
هنگامی که همین کلمات را به صورت طعنه‌آمیز بیان می‌شود، و بعد با لحن عادی تکرار می‌شد، بیماران FTD تفاوت این دو را درک نمی‌کردند، در حالیکه بیماران مبتلا به آلزایمر آن را می‌فهمیدند.
هاجز گفت: "بیماران مبتلا به FTD بسیار خشک و فاقد قوه تخیل هستند و هر چرا که گفته می‌شود، به صورتی صاف و ساده درک می‌کنند."
FTD که اغلب به نام بیماری پیک (Pick’s disease) خوانده می‌شود، از این لحاظ شبیه بیماری آلزایمر است که در آن نیز زوال پیشرونده قوای ذهنی در طول چند سال رخ می‌دهد، اما FTD بر نواحی متفاوتی از مغز اثر می‌گذارد.
هاجز گفت: "تشخیص این بیماری در مراحل اولیه و تفکیک آن از افسردگی یا در مراحل بعدی از اسکیزوفرنی یا اختلالات شخصیت مشکل است."
به گفته هاجز آزمون کنایه ممکن است جایگزین آزمون‌های گران‌قیمت‌تر و کمتر در دسترس امروزی برای دمانس شود.