همشهری آنلاین- پریسا نوری: این خیابان روزگاری پذیرای «علی باغبان‌باشی» قهرمان دوی ماراتن آسیا و مشعل‌دار بازی‌های آسیایی بوده است. فرا رسیدن چهارم آبان ماه و اولین سالگرد درگذشت این اسطوره ورزشی، بهانه‌ای شد تا به محله نارمک سر بزنیم و موفقیت‌های ورزشی و خاطرات اهالی محله از این پیشکسوت ورزشی را مرور کنیم.
خواندنی‌های بیشتر را اینجا دنبال کنید
همه باغبان‌باشی را می‌شناسند
در چند قدمی خیابان باغبان‌باشی و نبش میدان هفتم یک مغازه نانوایی تافتون دیده می‌شود. از صاحب مغازه درباره علی باغبان‌باشی می‌پرسیم. او که از ۱۵ سال پیش ساکن این محله شده، می‌گوید: «او را می‌شناسم، یعنی اگر کسی اهل ورزش باشد بعید است او را نشناسد. شنیده‌ام که او مدتی ساکن این خیابان بوده برای همین اسم اینجا را باغبان‌باشی گذاشته‌اند.»
مغازه‌دار با اشاره به تابلوی کوچه که رویش نوشته شده «شهید باغبان باشی» ادامه می‌دهد: «حدود سه سال پیش تابلوی نام خیابان را به دلیل فرسودگی تعویض کردند اما وقتی تابلوی جدید نصب شد، دیدیم درکنار نام علی باغبان‌باشی، کلمه شهید اضافه شده است.»
مشوق بچه‌های محله
«تقی جوانمردی» دبیر شورایاری و از ساکنان قدیمی محله هم اطلاعات خوبی از مرحوم باغبان‌باشی دارد. او می‌گوید: «من با امیر پسر بزرگ مرحوم باغبان‌باشی هم کلاس بودم. آنها حدود ۵۵ سال پیش برای سکونت به اینجا آمدند و زمینی در کوچه‌ای که به خاطر قهرمانی در المپیک به نامش شده بود خریدند و خانه‌ای در آنجا ساختند. در واقع خانه‌شان را با پول جایزه برنده شدن در مسابقات قهرمانی المپیک همان سال خریدند و تقریبا۲۰ تا ۲۵ سال هم اینجا زندگی کردند.»
او ادامه می‌دهد: «آن زمان می‌دانستیم که همسایه‌مان ورزشکار است چند بار با او در تلویزیون مصاحبه کرده بودند اما در دنیای بچگی چندان پیگیر این موضوعات نبودیم. یادم است آن زمان وقتی در کوچه فوتبال بازی می‌کردیم، علی‌آقا برخلاف همسایه‌ها که از سر و صدایمان شاکی بودند، همیشه ما را تشویق می‌کرد که ورزش کنیم. آن موقع از بزرگ‌ترها می‌شنیدم که همسایه‌مان اخلاق و روحیه ورزشکاری دارد و به همه احترام می‌گذارد.»
دبیر شورایاری محله درباره افزودن نام شهید به تابلوی محله هم اینطور می‌گوید: «این اشتباه سهوی مربوط به مدیریت شهری دوره پیشین است و ما هم چندین بار این موضوع را تذکر داده‌ایم اما توجهی نشده است.»
فرمانده استعدادم را کشف کرد
حکایت ورود مرحوم علی باغبان باشی به دنیای ورزش حرفه‌ای هم شنیدنی است، این اسطوره ورزشی در یکی از مصاحبه‌هایش دراین‌باره گفته است: «دوره سربازی خانه‌مان طرقبه بود و در پادگانی در مشهد خدمت می‌کردم. آن زمان وسیله رفت و آمد زیاد نبود و من گاهی که دلتنگ می‌شدم فاصله ۲۰ کیلومتری مشهد تا طرقبه می‌دویدم. یک بار که برگشتم فرمانده که متوجه غیبت من و چند تا از هم‌خدمتی‌هایم شده بود، دستور داد تا یک بار دور پادگان را که به طول ۴ کیلومتر بود بدویم. من این کار را در حالی انجام دادم که دیگر دوستانم در کیلومتر دوم بر زمین افتاده بودند و پس از پایان دور بدون اینکه تغییری در من بوجود آمده باشد وارد صف شدم. این مساله ضمن اینکه فرمانده را عصبانی کرده بود دستور داد تا دوباره به دور پادگان بدوم و من برای دومین بار نیز این کار را انجام دادم. این اتفاق باعث شد تا فرمانده پادگان من را به اداره‌ی تربیت بدنی مشهد معرفی کرد. از قضا در آن روز یک دوره مسابقه رسمی در رشته ۵ هزار متر برگزار می‌شد و برای نخستین بار بود که در یک مسابقه رسمی آن هم با پوتین شرکت می‌کردم. در آن مسابقه اول شدم و رکورد ایران را جابه‌جا کردم.
بعد به مسابقات قهرمانی کشور که در تهران برگزار می‌شد دعوت شدم. فکر می‌کردم در شروع مسابقه مانند مسابقه مشهد می‌گویند: «حاضر، رو»، ولی استارت مسابقه با هفت‌تیر بود و وقتی شلیک کردند فکر کردم تیراندازی شده و در حالی که مربی‌ام فریاد می‌زد «برو ... برو...» به عقب برگشتم و زمانی که شروع به دویدن کردم سایر رقبا ۱۰۰ متر از من فاصله گرفته بودند. این مساله باعث شده بود تا مورد تمسخر تماشاچیان قرار گیرم. تماشاچیان می‌گفتند: «مشهدی برو از آخر، اول می‌شی» پس از پایان دور سوم تازه بدن من گرم شد و به آخرین نفر رسیدم. در پایان دور نهم، ۴ نفر را پشت سر گذاشته بودم و در دور نهایی نفر دوم بودم. این حرکت من باعث تشویق بیش از حد تماشاچیان شده بود و در نهایت قهرمان مسابقه شدم.»
۲۹ سال بدون رقیب
باغبان باشی، اسطوره دو و میدانی ایران، آسیا و جهان در رکوردی بی سابقه ۲۹ سال بدون رقیب قهرمان بلامنازع کشور در دوهای ۱۵۰۰، ۳ هزار، ۵ هزار، ۱۰ هزار و ۳ هزار متر با مانع و ماراتن ایران بود.
او که متولد طرقبه مشهد بود، به عنوان اولین دونده ایرانی در المپیک، سابقه ۸ سال شرکت در المپیک و کسب ۲۱۹ مدال رنگارنگ داخلی، آسیایی و جهانی و مشعل‌داری بازی‌های آسیایی تهران را در کارنامه پرافتخارش دارد و از او به عنوان یک اعجوبه و پدیده ایرانی در مجامع ورزشی دنیا یاد شده است.
باغبان باشی پس از خداحافظی از ورزش حرفه‌ای از تهران به مشهد رفت و سال‌ها به عنوان سرمربی تیم دوومیدانی استان خراسان فعالیت داشت و در ۴ آبان ۱۴۰۰ در سن ۹۷ سالگی بر اثر کهولت سن از دنیا رفت.