همشهری آنلاین -یکتا فراهانی: ناباروری به ناتوانی در باردار شدن پس از یک سال ازدواج و نزدیکی بدون استفاده از روشهای پیشگیری گفته میشود. ۱۰ -۱۵ درصد زوجین مشکل ناباروری دارند که در این میان ۴۰ درصد آن مربوط به زنان، ۴۰ درصد مردان و ۲۰ درصد هم مشکلاتی مربوط به هر دوی آنهاست.
هنگامی که بدون پیشگیری پس ازحدود یک سال نزدیکی، بارداری اتفاق نمیافتد باید به دنبال بررسی دلایل آن بود که البته این مدت با توجه به شرایط برای زوجهای مختلف متفاوت خواهد بود. اما بهتر است برای یافتن دلیل آن به پزشک مراجعه شود.
مشکلات هورمونی و ژنتیک
یکی از دلایل مهم ناباروری به مشکلات وراثتی و ژنتیک افراد برمی گردد. همچنین به هم خوردن تعادل هورمونهایی مانند هورمون هیپوفیز، آدرنال، هیپوتالاموس و تیروئید نیز میتوانند باعث بروز ناباروری در مردان شوند.
ابتلا به بیماریهای عفونی
بعضی بیماریها باعث بروز عفونت و متعاقب آن نیز ایجاد التهاب در بدن میشوند. ازجمله انواع التهابهایی که در ناباروری مردان موثرند میتوان به التهاب بیضه، عفونتهای جنسی، HIV یا بیماریهایی مانند سوزاک اشاره کرد که علاوه براینکه باعث کاهش کیفیت و تولید اسپرم میشوند؛ از جمله عوامل مؤثر در ناباروری در مردان هم به حساب میآیند.
سبک زندگی
نوع زندگی افراد تا حدود زیادی میتواند در از دست دادن توانایی باروری آنها تأثیر گذار باشد. بنابراین عواملی مانند چاقی بیش از حد و نداشتن تحرک لازم، استرس، مصرف زیاد سیگار، دیگر دخانیات و الکل میتواند باعث ترشح نشدن اسپرم بهاندازه کافی و همچنین وجود اسپرمهای سالم و مؤثر در باروری شود. توجه داشته باشید مشکلات ذهنی و روانی نیز میتوانند باعث بروز مشکلاتی در روابط جنسی و در نتیجه ناباروری مردان باشند.
قرار گرفتن طولانی مدت در معرض بعضی مواد شیمیایی، اشعه ایکس و فلزات سربدار هم عاملی برای ناباروری به شمار میروند.
ابتلا به بیماریهایی مانند دیابت، مصرف بعضی داروها، جراحی پروستات، مثانه یا مجاری ادراری نیز میتوانند باعث فروکش انزال یعنی دفع اسپرم در ادرار شوند که از عوامل مهم در ناباروری مردان به حساب میآید.
حرارت در ناحیه بیضه، گذاشتن لپتاپ بر پاها یا پوشیدن شلوار تنگ به مدت طولانی نیز میتواند باعث فشار به بیضهها شود که از دیگر عوامل مؤثر در ناباروری است.
آلودگی صوتی
در دنیای پر سر و صدای امروزی در معرض صداهای گوشخراش و آزاردهنده زیادی هستیم که باعث آلودگی صوتی میشوند. بسیاری از مردم شناخت زیادی از این نوع آلودگیها ندارند؛ در صورتی که پیامدها و تبعات آن گاهی جبران ناپذیرهستند. از جمله ضعف درقدرت باروری.
تحقیقات نشان میدهند وقتی مردان به مدت طولانی در معرض صداهای مختلف و آزاردهنده قرار بگیرند احتمال ناباروری در آنها افزایش چشمگیری خواهد یافت. در واقع زندگی در جاهای شلوغ منجر به بروز مشکلات زیادی مانند بیماریهای قلبی و روانی میشود.
با توجه به اینکه آلودگی صوتی یکی از عوامل زیان آور در محیط زیست و ازجمله پدیدههای غیرقابل اجتناب در محیط کار و زندگی به شمار میرود و همچنین مشکلات زیادی از جمله ناباوری در مردان و زنان را به دنبال دارد؛ باید حتماً برای مقابله با آن تمهیداتی در نظر گرفته شود.
مطالعات نشان میدهند آلودگیهای صوتی باعث کاهش میزان هورمون کورتیزول، تستوسترو ن و پرولاکتین میشوند. همچنین سرو صدای زیاد، تباعث بروز تغییراتی در هورمونهای تیرویید میشود که تاثیرات مخربی بر قدرت باروری خواهند داشت.
آلودگی هوا
آلودگی هوا نیز تأثیر زیادی بر سلامت جنسی و قدرت باروری دارد. آلودگی هوا از جمله فاکتورهایی به شمار میرود که علاوه برآنکه تهدید جدی برای بیماران قلبی - عروقی خواهد بود و سلامت آنها را به خطر میاندازد؛ از جمله عوامل مهم در سرطان زایی هم هست و باعث بروز اختلالات مهمی در باروری وکاهش میل جنسی نیز میشود.
تحقیقات ثابت کرده احتمال خطر کاهش قدرت باروری برای افرادی که در ترافیک، خیابان یا مناطق صنعتی زندگی یا کار میکنند بیشتر است.
در واقع آلودگی هوا و ذرات معلق در آن باعث به هم خوردن تعادل هورمونی و همچنین از بین رفتن اسپرم میشود. به علاوه سبب کاهش تستوسترون یا استروژن و در نتیجه کاهش میل جنسی میشود که در طولانی مدت باعث از بین رفتن سلامت جنسی و زندگی جنسی خواهد شد.
در واقع سلولهای جنسی مردان نسبت به زنان در برابر عوامل خطر آفرین محیطی، آسیبپذیرترند. به همین دلیل هم در شهرهای بزرگ و صنعتی که انواع آلودگیها بهویژه آلودگی هوا بیشتر است میزان ناباروری مردان رو به افزایش است.
درمان
پیشرفت علم راههای زیادی برای درمان ناباروری ارائه کرده است. ضمن آنکه داشتن آرامش، نداشتن استرس و نگرانی برای بچه دار شدن از جمله عوامل مهم در این خصوص است.
اما به طور کلی پس از انجام آزمایشهای لازم برای تشخیص ناباروری مردان و پیدا کردن دلایل بروز آن، با توجه به نوع مشکل میتوان برای درمان قطعی ناباروری اقدام کرد. روشهای درمان هم با توجه به نوع مشکل ناباروری متفاوت خواهد بود.
برای مثال یکی از آنها جراحی است. البته اگر فرد به دلایل دیگری از جمله تاثیرات و عوامل محیطی با مشکلاتی در باروری مواجه شده باشد میتوان از روشهای دیگری برای درمان استفاده کرد.
اما با توجه به اینکه ناباروری اغلب باعث بروز مشکلاتی در زندگی زناشویی و همچنین ایجاد احساسات منفی در افراد میشود بهتر است برای کاهش این گونه احساسات به روانشناس و مشاور هم مراجعه شود. چون گاهی فقط برداشته شدن بار سنگین مشکلات ذهنی از روان افراد میتواندکمک موثری در حل مشکل ناباروری آنها باشد.
منبع:
https: //www. hopkinsmedicine. org/health/conditions-and-diseases/male-infertility