به گزارش همشهری آنلاین و به نقل از ساینس الرت، تنفس هوای آلودگی می‌تواند بر اتصالات عصبی مغز شما تاثیر بگذارد. دانشمندان دانشگاه بریتیش کلمبیا (UBC) و دانشگاه ویکتوریا کشف کردند که استنشاق دود اگزوز اتومبیل می‌تواند اتصال مغز را در عرض دو ساعت تغییر دهد.
این یافته‌ها بر اساس یک کارآزمایی تصادفی دوسوکور روی ۲۵ بزرگسال سالم به دست آمد که در یک محیط آزمایشگاهی در معرض آلودگی خودرو قرار گرفتند. در بخش دیگر، شرکت‌کنندگان در معرض هوای تمیز فیلتر شده قرار گرفتند.
قبل و بعد از هر سناریو اسکن مغز گرفته شد. پس از اینکه شرکت‌کنندگان در معرض هوای آلوده قرار گرفتند، مغز آن‌ها در شبکه حالت پیش‌فرض (DMN) اتصال کمتری نشان داد؛ یعنی مجموعه‌ای از مناطق مغزی به هم پیوسته که وقتی درگیر افکار درونی، مانند درون‌نگری و به خاطر سپردن هستیم، فعال‌تر هستند.
جودی گاوریلوک، عصب‌روان‌شناس از دانشگاه ویکتوریا، می‌گوید: دیدن آلودگی در ترافیک که شبکه‌های مغز را قطع می‌کنند، نگران‌کننده است. در حالی که تحقیقات بیشتری برای درک کامل تاثیرات عملکردی این تغییرات مغزی مورد نیاز است، ممکن است این تغییرات تفکر یا توانایی کاری افراد را مختل کند.»
خبر خوب این است که تغییرات مشاهده شده در این مطالعه موقتی بوده و پس از تنفس هوای پاکیزه به حالت عادی بازگشته است.
با وجود این، یافته‌ها نشان می‌دهند که احتمالا قرار گرفتن طولانی‌مدت در معرض آلودگی هوا می‌تواند اثرات مضری بر مغز داشته باشد. با توجه به اینکه ۹۹ درصد از مردم جهان سطوح ناایمنی از هوای آلوده را تنفس می‌کنند، عواقب آن بر سلامت عمومی اهمیت زیادی دارد.
کریس کارلستن، پزشک تنفسی از UBC، توضیح می‌دهد: «تا چندین دهه، دانشمندان فکر می‌کردند که مغز ممکن است در برابر اثرات مضر آلودگی هوا محافظت شود. این مطالعه که اولین مطالعه در نوع خود در جهان است، شواهد جدیدی از ارتباط بین آلودگی هوا و مشکلات شناختی ارائه می‌کند.»
در سال ۲۰۲۰، نشانگرهای مرتبط با بیماری آلزایمر در مغز بزرگسالان جوان، کودکان و حتی نوزادانی که در مکزیکوسیتی، مرکز شهری با آلودگی شدید هوا، زندگی می‌کردند، مشاهده شد. (داده های اخیر نشان می‌دهد که کیفیت هوای آن در طول دوره‌های قرنطینه COVID-۱۹ که حرکت وسایل نقلیه و در نتیجه دود اگزوز کاهش یافته بود، به شدت بهبود یافته است.) تحقیقات دیگری در همان شهر نیز محرک احتمالی این آسیب را نشان داد: نانوذرات فلزی آلودگی هوا در مغز بسیاری از مردم محلی.
در سال ۲۰۲۲، دانشمندان تایید کردند که این ذرات، پس از تنفس، گاهی اوقات می‌توانند سد محافظ مغز را که زمانی تصور می‌شد مواد سمی را خارج می‌کند، دور بزنند.
مطالعه کنونی تنها بر دود اگزوز خودروها تکیه داشت، اما ممکن است اشکال دیگری از آلودگی هوا وجود داشته باشد که حتی سریع‌تر و شدیدتر عمل می‌کند.
به عنوان مثال، قبل از ممنوعیت گاز سرب در ایالات متحده، محققان پیش‌بینی می‌کنند که بخارات سمی که توسط ۱۷۰ میلیون آمریکایی یا بیشتر تنفس شد، منجر به کاهش نمره ضریب هوشی تجمعی ۸۲۴ میلیون امتیاز (نزدیک به ۳ امتیاز برای هر نفر) شد.
کارلستن هشدار می‌دهد: «شاید لازم باشد دفعه بعد که می‌خواهیم در ترافیک شیشه‌های خودرو را پایین بکشیم، دوباره فکر کنیم.»
مطمئن شوید که فیلتر هوای ماشین شما به خوبی کار می‌کند، و اگر در خیابانی شلوغ پیاده‌روی یا دوچرخه‌سواری می‌کنید، به مسیری کمتر شلوغ تغییر مسیر دهید.
با این حال، در بسیاری از نقاط جهان، هوای آلوده اجتناب‌ناپذیر است. و ما باید بدانیم که تنفس این هوای آلوده در درازمدت چه بلایی سر مغز ما می‌آورد.
نتایج این مطالعه در «Environmental Health» منتشر شده است.