همشهری آنلاین- ابوذر چهل امیرانی: نازیآبادیها پس از شهادت سردار «حسن شاطری» او را شناختند. تا قبل از آن، او را در حوزه مقاومت بسیج شهید صنیعخانی یا هنگام برپایی نمایشگاه «از حرا تا کربلا» دیده بودند، اما خبر نداشتند او یکی از فرماندهان دوران دفاع مقدس و رئیس ستاد بازسازی جنوب لبنان است. فعالیتهای او در این محله منطقه۱۶ خاص بود و اهالی او را مثل بسیجیان دیگر، همیشه با آستینهای بالازده مشغول انجام فعالیتهای فرهنگی دیده بودند.
«داود باقری» که از نزدیک شاهد تلاشهای سردار شاطری در حوزه مقاومت بسیج شهید صنیعخانی بوده و خودش نیز مسئول واحد فرهنگی این پایگاه بوده است، میگوید: «شهید شاطری در سمنان بهدنیا آمده بود و در شهرک شهید محلاتی زندگی میکرد، اما هر روز خود را به حوزه مقاومت بسیج شهید صنیعخانی میرساند و در فعالیتهای مختلف شرکت میکرد. بهقدری به محله نازیآباد و مردمانش علاقه داشت که خود را نازیآبادی میدانست.»
او درباره نوع فعالیت سردار شاطری در منطقه۱۶ میگوید: «انتظار خیلی از افراد از حوزهها و پایگاههای بسیج، فعالیتهای نظامی و برقراری امنیت در محلههاست، اما سردار شاطری بیشتر به فعالیتهای فرهنگی مشغول بود و در کنار آن به برقراری امنیت برای ساکنان منطقه بهخصوص اهالی نازیآباد میپرداخت.»
وقتی از او درباره اقدامات فرهنگی شهید شاطری میپرسیم، میگوید: «برپایی نمایشگاه بزرگ «از حرا تا کربلا» یکی از اقدامات ارزشمند شهید شاطری در منطقه بود که هزاران نفر از ساکنان منطقه و حتی شهروندان مناطق دیگر، از آن بازدید کردند. حتی مقام معظم رهبری هم از این نمایشگاه دیدن کردند.»
باقری به تفاوت گشتهای ایست و بازرسی در این حوزه بسیج هم با فرماندهی و ایده شهید شاطری اشاره و عنوان میکند: «شاطری عنوان «تورهای ایست و بازرسی فرهنگی» را برای بازرسی از خودروها در زمانهای بحرانی و خاص انتخاب کرده بود و چنان با رانندگان بهخوبی و اخلاق خوش رفتار میکرد که زبانزد همه بود. در این تورهای فرهنگی، چند چادر مشکی همراه میبردیم و شهید شاطری به بانوان بدحجاب هدیه میداد. او از ما می خواست برخوردی با افراد بدحجاب نداشته باشیم و با رفتار مناسب و تهیه هدایای فرهنگی، این افراد را به داشتن حجاب برتر تشویق کنیم.»
آستینهایش همیشه بالا بود
ساکنان قدیمی محله نازی آباد، شهید شاطری را همیشه با آستینهای بالازده دیدهاند. باقری هم به این موضوع اشاره و عنوان میکند: «فکر میکنم فعالیتهای شهید شاطری در این حوزه بسیج از سال۱۳۷۴ شروع شد و نزدیک به ۴سال ادامه داشت. امکان نداشت کاری باحضور بسیجیان حوزه انجام شود و شهید شاطری کنار بایستد. ایده بیشتر کارهای فرهنگی و مذهبی هم با خودش بود و در انجام کارها هم در صف اول میایستاد. اگر قرار بود نمایشگاهی برگزار کنیم، در چادر زدن به اعضای بسیج کمک میکرد. در زمان پخت غذای نذری مشغول پخش غذا میشد و به آشپزها کمک میکرد. اگر مسابقات فوتبال ترتیب میداد، خودش هم بازی میکرد و کارهای عامالمنفعهای مثل معاینه رایگان بیماران و برپایی آرایشگاه رایگان برای اهالی انجام میداد. به همت او ۷کانون قرآنی و ورزشی هم در مساجد منطقه راهاندازی شد که مهمترین آنها کانون مسجد حضرت زینب(س) است.»
شهید شاطری ارتباط مؤثر و همیشگی با نهادها و سازمانهای منطقه از جمله شهرداری داشت و از کمک آنها برای انجام کارها و خدماتدهی به اهالی استفاده میکرد. باقری میگوید: «یکی از خصوصیات بارز شهید شاطری، قدردانی از افرادی بود که برای خدماتدهی به مردم تلاش میکردند. او رفتار مناسبی هم با جوانها داشت و به گونهای با آنها رفتار میکرد که جوانهای محله شیفته او میشدند. به همین خاطر در زمان فعالیت او، جوانان زیادی عضو حوزه مقاومت بسیج شهید صنیعخانی شدند.»
افسوس که دیر شناختیم
اواخر بهمن سال۱۳۹۱ خبری مبنی بر شهادت سردار حسن شاطری بهدست گروههای سرسپرده رژیم صهیونیستی شنیده شد. بلافاصله «سیدحسن نصرالله» دبیرکل حزبالله لبنان در پیامی شهادت او را تبریک و تسلیت گفت. وقتی تصویر شهید شاطری از تلویزیون پخش شد، ساکنان منطقه۱۶ بهخصوص ساکنان محله نازیآباد از فعالیتهای او باخبر و تازه متوجه شدند شاطری که بوده است.
سردار شاطری در دوران دفاعمقدس در حوزه مهندسی جنگ، جادهسازی و راهسازی مناطق جنگی فعالیت داشت و پس از آن به بازسازی کردستان و افغانستان پرداخت. پس از جنگ ۳۳روزه هم، مسئول بازسازی لبنان شد و در لیست تحریم آمریکا قرار گرفت. معاون مهندسی قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع)، معاون مهندسی سپاه اصفهان، معاون فنی و مهندسی قرارگاه خاتمالانبیا(ص)، مسئول طرحهای مهندسی جمهوری اسلامی ایران در افغانستان، معاون طرح و برنامه قرارگاه خاتمالانبیا(ص)، نماینده جمهوری اسلامی ایران در ستاد بازسازی لبنان و فرمانده پایگاه بسیج مسجد امیرالمؤمنین(ع) شهرک شهید محلاتی، برخی از مسئولیتهای او در دوران حیاتش بوده است. ساخت مجتمع سیدالشهدا(ع) در محل سخنرانی سیدحسن نصرالله، بازسازی منازل و مساجد جنوب لبنان، بیش از ۸۰۰کیلومتر راهسازی در مسیرهای اصلی و فرعی و روستایی لبنان و ساخت پلهای مواصلاتی در لبنان، از دیگر اقدامات اوست.
فعالیتهای فرهنگی در نازیآباد
همسر شهید شاطری میگوید: «گاهی نیمهشب به خانه میآمد. وقتی به خانه برمیگشت، خیلی خسته بود. صبح هم بعد از نماز صبح میرفت. با این شرایط من اصلاً ندیدم که گلایه کند. واقعاً روحیه خستگیناپذیری داشت. به حدی باانرژی بود که وقتی او را میدیدی، فکر میکردی یک جوان ۳۰ساله است.»
«معصومه مرادی» ادامه میدهد: «علاوه بر کاری که خودش داشت، در بسیج نازیآباد هم چند پایگاه زیردستش بود. کار فرهنگی میکرد. هیچ اجباری نداشت، اما خودش با عشق و علاقه این کارها را دنبال میکرد. یادم هست چند نمایشگاه هم در نازیآباد برپا کرد. با وجودی که درجه سرتیپی داشت، فرمانده پایگاه بسیج در نازیآباد بود. یک وقتهایی ما را هم میبردند. در نازیآباد که کار داشتند، با هم میرفتیم و من در ماشین منتظر میماندم. جلسه و کارشان را که انجام میداد، میآمد، عذرخواهی میکرد و میگفت: ببخشید حاجخانم شما بهزحمت افتادید!»
وی که ۱۰دی سال۱۳۶۱ با شهید شاطری ازدواج کرده، میگوید: «مراسم بسیار سادهای با حضور بستگان ایشان و من برگزار شد. با مختصر جهیزیهای که مادرم تهیه کرده بود، زندگی خودمان را شروع کردیم. حتی خیلی از وسایل درشت منزل را هم نداشتیم، مثل فرش و یخچال و اینطور چیزها.» وی میگوید: «حاجآقا خیلی خوشمشرب و خوشاخلاق بود. گاهی خستگی از سر و رویش میبارید، ولی هیچوقت گله نمیکرد. وقتی به خانه میآمد، به ما هم روحیه میداد. به قول معروف کارش را پشت در میگذاشت و میآمد داخل خانه.»
همسر شهید ادامه میدهد: «اسراف را خیلی بد میدانست. الان که کاغذ یادداشتهایش را نگاه میکنم، میبینم گاهی روی یک تکه کاغذ دورانداختنی یادداشت نوشته است. در وضو و حتی حمام هم بسیار رعایت میکرد، چه برسد به بیتالمال! بعد از شهادتش فهمیدیم ۱۰درصد از حقوقش را هم به کمیته امداد اختصاص داده بود و ما اصلاً از این قضیه خبر نداشتیم. خانوادهاش را هم خیلی دقت داشت حمایت کند، به نزدیکان هم توجه زیادی داشت. پدرشان میگفت من برایش پدری نکردم، ایشان برای من پدری کرده!»
مسیحیها برایش مجلس یادبود گرفتند
سردار شهید حاج «قاسم سلیمانی» در نخستین سالگرد شهادت حسن شاطری که در آستان مقدس امامزاده یحیی(ع) سمنان برگزار شد، گفت: «سردار شهید شاطری، یک مدل اخلاقی و رفتاری و الگویی بیبدیل در جهان محسوب میشود. این شهید والامقام هنگامی که چهره غمگرفته لبنان را که بر اثر خرابیهای وسیع بهوجود آمده بود مشاهده کرد، تمام سعی و تلاش خود را بر این قرار داد تا این کشور را بازسازی کند. با رفتار سردار شاطری، مناطق جنوب لبنان آنچنان عوض شد که فکر نمیکنیم هیچکسی به اندازه او توانسته باشد در این کشور کار کند و به تبلیغ مذهب شیعه بپردازد. کار سردار شاطری بزرگتر از فتح جبهه و منطقه عملیاتی بود. او با حقیقت عمل و اخلاق خود دلها را به تسخیر درآورد و بزرگی او پس از شهادتش نمایان شد. مسیحیها برای کمتر شهید مسلمانی در کلیساها و مناطق مختص خودشان مجلس یادبود میگیرند، اما در جریان شهادت سردار شاطری شاهد بودیم که تمام مذاهب و ادیان جنوب لبنان برای این شهید والامقام مراسم برگزار کردند. سردار شاطری با اخلاق و رفتار نیکو در لبنان کار میکرد و بههمین خاطر نیز ماندگار شد و همه مردم او را دوست داشتند و در مشکلاتشان به وی رجوع میکردند. شاطری بزرگتر از این است که بخواهیم وی را فقط یک فرمانده بدانیم. میتوان گفت که امثال شهید شاطری از یک فرد، شهر، استان و حتی کشور بالاتر هستند و در حقیقت نماد مذهب تشیع محسوب میشوند. او یک مدل و الگوی موفق و تمامعیار برای جهان اسلام بود و نظیر این شهید هستند که انقلاب و مذهب اسلام را بیمه میکنند و همواره در دلها جاودان میمانند.»
شهید شاطری در جریان بازسازی لبنان، هیچ تفاوتی بین ادیان قائل نشد و بازسازی کلیساها در کنار مساجد را انجام داد. به همین دلیل، او بین مسیحیان نیز عزیز بود.
افغانستانیها به او مهندس فیاض میگفتند
یکی از همرزمان شهید شاطری میگوید: «بیشترین اثربخشی سردار شاطری به اخلاص و کار او برای رضای خدا برمیگردد. ایشان در دوران دفاعمقدس در همه عملیاتها شرکت میکرد و اقدامات ویژهای انجام میداد تا دشمن نتواند حتی یکوجب از خاک ایران را مورد تصرف قرار دهد.»
«سیداحمد ربیعی هاشمی» ادامه میدهد: «شهید شاطری توانمندی بسیاری داشت؛ چنانکه همزمان چند مسئولیت را به نحو احسن مدیریت میکرد و بسیاری از وظایف مهم و تأثیرگذار را در همان سنین کم جوانی برعهده گرفته بود و بهخوبی بهانجام میرساند.»
وی اضافه میکند: «مردم افغانستان به شهید شاطری، «مهندس فیاض» میگفتند. لبنانیها نیز به او لقب «حسام خوشنویس» داده بودند و عدهای هم او را «چمران ثانی» خطاب میکردند. ایشان گرچه در داخل ایران و حتی استان سمنان، قبل از شهادتشان چندان شناخته شده نبود، اما مردم لبنان و سران رژیم صهیونیستی، وی را بهخوبی میشناختند و از اینرو امروز نیاز است تا جایگاه وی بهتر تبیین شود.»
همرزم شهید شاطری میگوید: «او در لبنان بهتنهایی کار یک دولت را انجام داد و همه اقشار از مسلمان و مسیحی وی را دوست داشتند. مدل مدیریت جهادی سردار شاطری امروز باید بهعنوان پایاننامههای دانشگاهی مورد دقت قرار گیرد و همه به ابعاد شخصیتی و همچنین مدیریتی این شهید بزرگوار بهصورت علمی و همهجانبه بنگرند.»