که به گفته کارشناسان ابتلا به بیماریهای مفصلی اگرچه بعد از سن 56 سالگی در 60 درصد از مردان و 70 درصد زنان مشاهده میشود ولی تحقیقات نشان میدهد که طی 20سال آینده شیوع آرتروز تا 50 درصد افزایش خواهد یافت. این در حالی است که هم اکنون اکثر جوانان تا سن 30 سالگی نیز به نوعی با این بیماری درگیر شدهاند و کارشناسان معتقدند رعایت نکردن اصول ارگونومی، عادات و نحوه زندگی غلط، چاقی و کمتحرکی از علل کاهش سن ابتلا به این بیماریها هستند.
با این حال دکتر خسرو خادمی، متخصص ارتوپدی در این میان مفصل زانو را بهدلیل تحمل فشارهای زیادی که حین انجام فعالیتهای روزمره و ورزشی به آن وارد میشود، مستعدترین مفصل در ابتلا به استئوآرتریت یا همان آرتروز میداند.
دکتر سید محمد جزایری، جراح استخوان و مفاصل و عضو هیأت علمی گروه ارتوپدی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی نیز در گفتوگو با همشهری، با اشاره به اینکه در ایران این بیماری طی سالهای اخیر شیوع بالایی داشته است، میگوید: آرتروزیس یا همان استئوآرتریت که به آن ساییدگی مفاصل هم میگویند، یک بیماری پیشرونده سطح غضروفی مفاصل است و در کشور ما که جزء کشورهای شرقی است، بهدلیل وضعیت خاص نشستن و برخاستن مردم و استفاده از توالتهای ایرانی زودتر آن را تجربه میکنند.
انواع آرتروز
اما آرتروز بهطور کلی دو نوع است: آرتروز اولیه و ثانویه. به گفته کارشناسان در نوع اولیه آن هیچ بیماری خاصی در مفصل وجود ندارد و آرتروز روی زمینه مفصل سالم سوار میشود.
مثلا افراد چاق یا کسانی که زیاد از مفاصل کار میکشند، به این نوع آرتروز مبتلا میشوند اما نوع ثانویه این بیماری در اثر سایر بیماریهای مفصلی ایجاد میشود؛ مثل پارگی رباط که باعث شل شدن مفاصل میشود و یا التهاب و عفونت مفاصل.
دکتر جزایری با بیان اینکه در نوجوانان و جوانان کشور ما اختلالی موسوم به نام «کندرومالاسی کشکک» شایع شده و تا سن ۳۰ سالگی در اغلب افراد دیده میشود، تاکید میکند: این اختلال زمینه آرتروز در بزرگسالی را تشدید میکند و مربوط به آرتروز نوع ثانویه است.
آرتروز یک بیماری شغلی است!
«برخی از انواع آرتروز دردناک هستند و فرد را ناچار به مراجعه به پزشک میکنند ولی برخی دیگر از انواع آرتروز بهگونهای است که فرد اصلا متوجه آن نمیشود.»
در حالی که کارشناسان رابطه آرتروز با مشاغل سنگین را یک رابطه غیرقابل انکار میدانند، دکتر ابراهیم انتظاری، فیزیوتراپیست و دبیر انجمن فیزیوتراپی با بیان این عبارات به همشهری میگوید: کسانی که در مشاغل سنگین فعالیت میکنند، بیشتر مبتلا به آرتروز گردن و کمر هستند و در عین حال افرادی که در نتیجه ورزش و راه رفتن و وزن زیاد، فشار زیادی به مفاصلشان میآورند، آرتروز زانو را بیشتر تجربه میکنند.
به گفته این متخصص علاوه بر افرادی که نحوه زندگی نادرست و عادات غلط نشستن و برخاستن دارند، آرتروز در کسانی که جراحی دیسک کرده و یا مبتلا به بیماریهای استخوانی هستند هم دیده میشود.ولی به عقیده این متخصص توانبخشی بهطور کلی بخش اعظم این بیماری مرتبط با سن افراد است.
با این حال دکتر خسرو خادمی با اشاره به راههای درمان این بیماری توضیح میدهد: درمان اولیه آرتروز زانو روی کنترل درد و بهبود عمل و کاهش ناتوانی فرد متمرکز است و برای حصول به آن از روشهای مختلفی همچون داروهای ضدالتهابی، درمانهای فیزیوتراپی و تزریقات داخل مفصلی استفاده میشود.