۴۵ سال پیش، وقتی برای گذراندن تحصیلات دانشگاهی به یکی از دانشگاه‌های معتبر کشور آلمان می‌رفت، فکرش را نمی‌کرد که سال‌ها بعد قرار است دغدغه‌اش بشود ایجاد شغل برای بانوان خودسرپرست یکی از جنوبی‌ترین نقاط شهر، تا حدی که پس از ۱۳ سال در ۷۰سالگی هنوز هم بخش قابل‌توجهی از وقتش صرف این کار بشود.

همشهری آنلاین - زهرا بلندی:  «عزیزدخت شمس»، فارغ‌التحصیل رشته مهندسی ماشین‌آلات نساجی و مشاور امور خانواده از یکی از دانشگاه‌های معتبر کشور آلمان، وقتی سال۱۳۵۹ بعد از اخذ مدرک دانشگاهی به وطن بازگشت مقدمه‌های فعالیت در حوزه کارآفرینی برای بانوان آسیب‌دیده را چید.

خواندنی‌های بیشتر را اینجا دنبال کنید

شروع کرد به بررسی وضعیت زنان در مناطق مختلف شهر و با کسب اطلاعات از وضعیت بانوان آسیب‌دیده شهرری تصمیم گرفت از سال ۱۳۸۹ به جنوبی‌ترین نقطه تهران بیاید و در حوزه کارآفرینی برای این گروه قدمی بردارد، اما آغاز ورودش به این مسیر داستان جالبی دارد: «بعد از تمام شدن درسم در رشته مهندسی ماشین‌آلات، احساس کردم هنوز باید ادامه بدهم. سال ۱۹۷۴ در یکی دیگر از دانشگاه‌های آلمان در رشته مشاور امور خانواده درسم را ادامه دادم و بعد به ایران برگشتم. نخستین زنی بودم که به دلیل طرحی که نوشــته بودم در یکی از ســازمان‌های دولتی استخدام شــدم و مرا به‌عنوان مدیر طرح «نخ‌ طلا» انتخاب کردند. اما به دلایلی نتوانستم این طرح را اجرا کنم و از شــغلم استعفا دادم. از همان زمان دغدغه‌های ذهنی‌ام در حمایت از بانوان به سراغم آمد. دوســت داشتم همه زنان سرزمینم موفق باشند و از خانه بیرون بیایند. چند مقالــه در زمینه خودباوری و اشــتغال زنان نوشتم و بعد از بررسی وضعیت زنان ساکن در مناطق مختلف شهر وقتی احساس کردم تعداد زنان آسیب‌پذیر در شهرری قابل‌توجه است، ایجاد تغییر در روند زندگی زنان آســیب‌پذیر این منطقه برای من رقم خورد.»


قدم خیر برای مادران آسیب‌دیده تا بچه‌های توانیاب

ابتدای مسیر سراغ کسانی رفت که به دلیل مشکلات ریز و درشت زندگــی، اعتمادبه‌نفس خود را از دســت داده و خانه‌نشین شــده بودند. زنانی که بچه معلول داشتند یا همسرشان معتاد بود یا زن سرپرست‌خانوار بودند و کوه مشــکلات، کمرشان را خم کرده بود. آن‌ روزها توانست اولین تعاونی زنان کارآفریــن ری را  با ۳۵نفر راه‌اندازی کند تا از این طریق خانم‌های زیادی با حضور در آن بتوانند از مشکلاتشان فاصله بگیرند: «خانم‌هایی که خیلی از آنها ســواد خواندن و نوشتن درســت و حسابی نداشتند با ورود به دنیای کارآفرینی و کسب‌وکار آنقدر به زندگی امیدوار شدند که حتی به دیپلم هم اکتفا نکردند و تحصیلاتشان را در دانشگاه هم ادامه دادند.»

به دلیل قدم‌های خوبی که در حوزه کارآفرینی برداشته بود ســال ۱۳۹۱ به‌عنوان مسئول کارآفرینی در این منطقه انتخاب شــد و انگار این انتخاب دست او را برای عملی کــردن رؤیاهایــش بازتر کرد: «طرحی بــرای راه‌اندازی خانــه کارآفرینی خاص بچه‌های معلول دادم و در کنار یک مدرســه کودکان استثنایی کارگاهی راه‌اندازی کردم تا نوجوانان معلول جســمی و ذهنی بتوانند در ســاعت‌های خاصــی از روز و بعد از پایــان کلاس‌های درس در این کارگاه مشــغول کار شــوند و تعمیرات کفش را یاد بگیرند؛ همین اقدام باعث شد مشکلات روحی و روانی بسیاری از پســرهای معلول با کار در کارگاه تعمیرات کفش بهبود پیدا کند.»

ساکن نیاوران، دلبسته بانوان شهرری

خودش ساکن محله نیاوران است، اما حداقل در هفته ۳بار برای رسیدگی به کارگاه‌های کارآفرینی و بررسی وضعیت اشتغال بانوان به شهرری می‌آید. این را که خودش در این سن و سال همچنان باانگیزه برای انجام کار داوطلبانه از شمالی‌ترین نقطه شهر به جنوبی‌ترین نقطه تهران می‌آید، برکت سال‌ها کار داوطلبانه می‌داند. حالا بین خانم‌های ساکن شهرری به خوبی شناخته شده است. چند سالی‌ است که مسئولیت کارآفرینی شهرداری منطقه۲۰ را هم عهده‌دار شده و خیلی از بانوان وقتی دنبال کار می‌گردند یا در کارشان گرهی ایجاد می‌شود، سراغ او می‌آیند.

آخرین قدمی هم که ۲سال پیش برداشت راه‌اندازی خانه اشتغال با کمک سازمان رفاه خدمات اجتماعی شهرداری بود که هنوز هم پابرجاست و خدمات اشتغال‌زایی به بانوان این منطقه ارائه می‌کند: «حداقل ۶۰ نفر الان در خانه اشتغال مشغول کارند؛ جایی که در ۲ قسمت کاملاً مجزا اداره می‌شود: در یکی تهیه سبزی‌های بهداشتی، غذاهای نیمه‌آماده  فریزری، سمنو و... درست می‌شود و در قسمت دیگر آن هم صنایع دستی بانوان مثل زیورآلات، سفال، قالی، ظروف هفت‌سین‌ و... تولید می‌شود. خانم‌هایی که در حقیقت تحصیلات آنچنانی نداشتند و ورودشان به بازار کار راحت نبود، جذب این گروه شدند. شاید درآمد چشمگیری نداشته باشند، اما می‌گویند در همین‌جا به خودباوری رسیده‌اند. ده دوازده نفر به صورت ثابت اینجا هستند و مابقی غیرثابت وقتی سفارش‌ها زیاد است و... در کارگاه حضور پیدا می‌کنند.»

الان در خانه اشتغال حدود ۶۰خانم ۲۳ تا ۶۰ساله فعالیت دارند. «اکرم‌سادات معتمدی» کسی است که برای شناسایی بانوان محله و برقراری این مرکز همراهی خوبی با خانم شمس داشته و الان مدیریت این خانه را به عهده دارد، خوب با خانم شمس و منشش آشناست: «با کمک‌های او توانستیم داخل ساختمانی در خیابان سلمان فارسی شرایط اشتغال برای بانوان محله را فراهم کنیم. خانم‌هایی که هرکدام با هزاران مشکل درگیرند و با حضور در این خانه و در جمع ما کمی دلگرم و امیدوارتر شده‌اند.»