همشهری آنلاین- فرشاد شیرزادی: هادی خورشاهیان، شاعری که سالها سابقه تدریس در نظام آموزش و پرورش و شناخت نسبتاً دقیقی از ادبیاتداستانی و ترجمههای موجود ادبیات داستانی ایران دارد، میگوید: «تعداد ترجمههای خود انگیخته در حوزه ادبیاتداستانی باید بیشتر باشد. چنین ترجمههایی است که ادبیات ایران را به درستی به جهان میشناساند نه ترجمههای سفارشی و دستوری.»
گفتوگوی ما با هادی خورشاهیان، درباره نقش ادبیاتداستانی و تأثیر نمایشگاه کتاب بر آن است
انتظارات از رشد ادبیاتداستانی ایران در جهان و توسعه آن در سطح دنیا چقدر با استاندار جهانی قابل مقایسه است؟
عمر ادبیات داستانی مدرن در ایران در مقایسه با جهان بسیار کوتاه است. ادبیات فوتبال نیست که همه کشورها بتوانند از طریق آن مطرح شوند. پس تأثیرش هم سریع و آنی و این قدر فوری نیست و از سوی دیگر اتفاقاً سریع هم فروکش نمیکند.
نظرتان درباره نمایشگاه کتاب امسال چیست؟
نمایشگاه نسبتاً روند خوبی دارد. البته همواره معایبی هم وجود دارد که متأسفانه هر سال تکرار میشود و گاه به شمار این معایب افزوده میشود. خودم به شخصه یک کتاب داشتم که متأسفانه بنا به دلایلی به نمایشگاه نرسید.
اگر بخواهید از زاویه نمایشگاه کتاب به ادبیاتداستانی ایران بنگرید، آن را چگونه ارزیابی میکنید؟ به طور صریحتر میخواهم بدانم که نمایشگاه چه تأثیر کیفی بر ادبیات و رمان میگذارد؟ آن هم در بلند مدت؛ نه کوتاه مدت و میان مدت.
معتقدم نباید ادبیات داستانیمان را با کشورهای صاحب سبک و صاحب پیشینه در این حوزه مقایسه کنیم. باز باز تأکید دارم که ادبیات فوتبال نیست که همه کشورها ظرفیت مطرح کردن خودشان در آن را داشته باشند.
- نمایشگاه کتابفروشی نشود| معارفه نویسندگان خارجی قابلیت نمایشگاه کتاب تهران است
- نمایشگاه کتاب تهران به روایت آمار | افزایش ناشران مجازی و کاهش ناشران فیزیکی
چرا؟ بالاخره ما هم در این عرصه مدعی هستیم.
بله، اما عمر رمان به مفهوم مدرن در ایران به یکصد سال هم نمیرسد و دستکم باید یک سده از تولد ادبیات نوین در یک کشور بگذرد تا بتوان آن را با کشورهای دیگر مقایسه کرد و به این ترتیب ادبیات آن اقلیم میتواند تعامل بهتری با دنیا داشته باشد و وارد گفتمان ادبی جهانی شود. از این حیث و از این خلال که بنگریم، نقش بزرگترین رویداد فرهنگی سال در حوزه کتاب که نمایشگاه بینالمللی کتاب تهران باشد در این بین بسیار تعییین کننده خواهد بود.
از نمایشگاه چه انتظاری دارید که میگویید هر ساله تکرار شده و برآورده نشده است؟
مثلاً برخی داستانهای ایرانی در قوارههای جهانیاند اما هنوز به زبانهای متعدد ترجمه نشدهاند. نمایشگاه کتاب میتواند محملی برای یافتن مترجم تراز اول برای ادبیات ایران و معرفی آن به جهان ادبیاتداستانی باشد.