همشهری آنلاین -یکتا فراهانی: کامپوزیتهای رزین دندان، مراقبت از دندانها را متحول کرده و علم دندانپزشکی را قادر ساختهاند تا ساختار دندان سالم را حفظ کنند و زیبایی طبیعی بیشتری به آنها دهند. این مواد در حال حاضر جایگزینهای خوبی برای ترمیمهای فلزی و آمالگام هستند. آمالگام به معنای ملغمه است؛ ملغمهای از چند فلز که با درصدهای مشخصی با یکدیگر ترکیب شده و محصول پایدار و مقاومی را تشکیل دادهاند.
کامپوزیتهای دندانی برای افزایش عملکرد بالینی طولانی مدت و طول عمر بیشتر در حال توسعه هستند.
انتخاب کامپوزیت
دکتر امیرعلی خانقاهی، جراح و دندانپزشک در مورد انتخاب نوع کامپوزیتها میگوید: «در مورد تفاوت لمینیت سرامیکی و کامپوزیت ونیر باید گفت لمینیت سرامیکی از آلیاژی به نام لیتیوم دی سیلیکات ساخته شده که طبیعتاً آلیاژ مورد استفاده باید گلد استاندارد یا همان «آیتی اس سی مکس» باشد که در حال حاضر در جامعه خیلی رواج پیدا کرده و اغلب آن را میشناسند.
اما کامپوزیت ونیر از جنس رزین است و در واقع همان موادی است که با خواص و رنگهای متفاوتتر برای پر کردن دندان مورد استفاده قرار میگیرد. »
لمینیت سرامیکی
در مورد لمینیت سرامیکی باید گفت موضوع مهم آن است که حتی بر اثر استفاده از دخانیات یا نوشیدن قهوه رنگپذیری ندارد. ضمن آنکه این لمینیت در تمام مدت عمر درخشندگی پایداری دارد. مقاومت به شکستگی آن بالاست و زیبایی بیشتری را برای لبخند حتی در ضخامتهای نیم میلی متر یا کمتر میتواند ایجاد کند.
لمینیت سرامیکی ثبات مادهای بالاتری دارد. یعنی در تمام طول عمری که برای لمینیت سرامیک تعریف شده از همه لحاظ ثبات ابعادی دارد.
خواص و ویژگیهای کامپوزیت ونیر
به گفته این دندانپزشک، در مورد خواص و ویژگیهای کامپوزیت ونیر باید گفت هزینه پایینتری نسبت به لمینیت سرامیکی دارد و با توجه به اینکه جنس آن از رزین است باعث افزایش حجم و جذب آب میشود. بنابراین حتماً باید به صورت دورهای و برای حفظ درخشندگی و جلوگیری از تغییر رنگ معاینه شود.
یعنی حداقل هر شش ماه یک بار باید پالیش دورهای «Composite polishing» شود که البته تعیین این زمان هم بستگی به رعایت رژیم غذایی بیمار دارد؛ یعنی میزان استفاده از مواد رنگی، دخانیات و قهوه تأثیر زیادی در این خصوص دارد.
همچنین برای جلوگیری از التهاب لثه، خونریزی و مقاومت به شکست نیاز به انجام اصولی دارد و نسبت به لمینیت سرامیکی هم مقاومت به شکست کمتری دارد.
اصلاح لبخند
به گفته این متخصص، اگر در رنگهای خیلی سفید بخواهیم برای اصلاح لبخند از کامپوزیت ونیر استفاده کنیم حتماً باید این موضوع را در نظر بگیریم که با بیرون زدگی دندانها مواجه نشویم و همچنین از التهاب لثه نیز جلوگیری شود.
وقتی صحبت از رنگهای خیلی سفید برای کامپوزیت ونیر میکنیم برای پوشش کامل رنگ پایه بدهد ضخامت بیشتری نسبت به لمینیت سرامیک به دنبال دارد.
اصول کلینیکی لمینیت سرامیکی
دکتر خانقاهی در مورد اصول کلینیکی لمینیت سرامیکی میگوید تراش روی دندان در حد نیم تا سه دهم میلی متر تا نیم میلی متر انجام میشود. پس از طراحی لبخند نیز قالب گیری و به لابراتوار ارسال میشود و بعد از سه هفته آماده و روی دندان قابل نصب خواهد شد.
اما در مورد کامپوزیت ونیر باید گفت در یک جلسه چند ساعته با توجه به شرایط دندا نی فرد کامپوزیت ونیر روی دندان فرم داده و پالیش میشود. به این ترتیب بیمار میتواند لبخند آماده خود را ببیند.
ضرورت بررسی و عکس برداری از دندانها قبل از درمان
به گفته این دندانپزشک، قبل از انجام هر کدام از این درمانها حتماً باید از دندانها عکس گرفته و به دقت بررسی شوند تا پوسیدگیها، درمانهای نامناسب قبلی یا دندا نهایی که در معرض خطر کشیده شدن قرار دارند مورد بررسی قرار
بگیرند و در صورت نیاز رفع شوند.
عمر لمینیت سرامیکی در مقایسه با کامپوزیت ونیر
دکتر خانقاهی میگوید عمر لمینیت سرامیکی طبق بررسیها ۱۵ سال تعریف شده؛ در صورتی که عمر کامپوزیت ونیر پنج سال است. البته هر دوی این درمانها آکادمیک و علمی هستند و در حال حاضر تدریس میشوند.
تراش لمینیت
تراش لمینیت هم برای بعضی افراد خیلی نگران کننده است چون نگران آسیب به مینای دندان هستند که در این مورد باید گفت تراشهای نوین بین سه دهم تا نیم میلی متر تعریف شده و بدون هیچ گونه آسیبی به مینای دندان و ساختار آن انجام خواهد شد و نباید نگرانی در این خصوص وجود داشته باشد.
ضمن آنکه توجه داشته باشیم در شرایطی که دندانها بیرون زده باشند یا پزشک معالج تشخیص دهد بعد از انجام کامپوزیت ونیر ممکن است بیرون زدگی اتفاق بیفتد نیاز به تراش وجود دارد تا هم از بیرون زدگی جلوگیری شود و هم سلامت لثه را پایدار نگه دارد.