همشهری آنلاین _ رضا نیکنام : شدت حادثه به قدری بود که زمینی به ابعاد ١٠ متر در ١٠ متر با خاک یکسان شده بود و تلی از خاک و آوار با ارتفاع ٢ متر روی زمین ایجاد شد. عامل ترور، بمب‌ها را زیر می‌زی جاسازی کرده بود که دکتر بهشتی پشت آن مشغول سخنرانی بود. در محل بمب‌گذاری شده چاله‌ای به عمق یک متر ایجاد شده بود که نشان از وقوع انفجاری مهیب و بزرگ داشت.
خواندنی‌های بیشتر را اینجا دنبال‌کنید
موضوع جلسه ویژگی‌های یک رئیس‌جمهور
شب‌حادثه هفتم تیر به اصرار اعضای حزب، نماز جماعت درحیاط ساختمان حزب جمهوری اسلامی برگزار شد و دکتر بهشتی، امام جماعت این نماز آخر بود. البته یک‌هفته‌ای از فرار بنی‌صدر و ماجراهای بعد از آن می‌گذشت و قرار بود جلسه اعضای حزب جمهوری اسلامی در مورد تورم باشد. با وجود اتفاق‌های سیاسی رخ داده در آن روزها، حاضران درجلسه پیشنهاد دادند که به موضوع ریاست‌جمهوری پرداخته شود که موضوع روز و مهم پیش‌آمده در کشور شده بود. اعضای‌حزب جمهوری اسلامی، نمایندگان مجلس و وزرای دولت در جلسه روزهفتم تیر در دفترمرکزی حزب جمهوری اسلامی حضور داشتند. دکتر بهشتی پشت میز سخنرانی قرارگرفت تا در مورد ویژگی‌های رئیس‌جمهور صحبت کند.
خیلی از اتفاق‌ها برعکس جلسه‌های قبل می‌افتاد
ساعت٢١روز یکشنبه بود. ناگهان درمیان صحبت‌های دکتر بهشتی، صدای انفجار درکوچه «ذغالی‌ها» پیچید و در یک چشم به هم زدن ساختمان دفتر حزب فروریخت. آن شب خیلی اتفاق‌ها برعکس جلسه‌های قبل اتفاق می‌افتاد. مثلا اینکه برعکس‌جلسه‌های‌دیگرحزب، برای‌ورودنماینده‌هاواعضای حزب و شرکت‌کنندگان در جلسه سختگیری‌های همیشگی انجام نمی‌شد و محافظی که بعدها مشارکتش در ترور هفتم تیر مسجل شد، به‌راحتی اعضا را به داخل دفتر راه می‌داد وکم‌تر سراغ «دعوتنامه» را می‌گرفت.
عامل نفوذی چه کسی بود و چگونه بمب‌گذاری کرد؟
همه نشانه‌ها حاکی از آن بود که عامل ترور، فردی نفوذی در بین اعضای حزب بوده است؛ کسی که توانسته با به‌راحتی، مواد منفجره را به ساختمان حزب ببرد و آن را جاسازی کند. بعدها فردی به نام «محمدرضا کلاهی» عامل این بمب‌گذاری شناخته شد. کلاهی، یکی از اعضای گروه مجاهدین خلق بود و توانسته بود در بین پاسداران خودش را جا بدهد و در بین نیروهای انقلابی نفوذ پیدا کند. «سعید یوسفی» نگارنده کتاب «دانشنامه شهدای هفتم‌تیر» از قول «ناطق نوری» در مورد عاملین این ترور می‌نویسد:«چند روز قبل از وقوع انفجار در دفتر حزب جمهوری اسلامی، به بهانه درست کردن کولر، نیروهای فنی خود را آورده بودند به پشت‌بام ساختمان حزب تا محاسبه کنندکه چقدر مواد منفجره قدرت تخریب ساختمان را دارد.»
تشویق می‌کرد همه درجلسه حضور داشته باشند
شبی که قرار بود جلسه حزب تشکیل شود، کلاهی به همه دوستان گفته بودکه حتما جلسه امشب را بیایید، خیلی مهم است. او در محوطه دفتر حزب مرکزی می‌گشت و مدام افراد را به حضور در جلسه دعوت می‌کرد و به دیگران می‌گفت که دکتر بهشتی برای شروع جلسه منتظر حضور دیگران است، صحبت‌های مهمی در این جلسه مطرح خواهد شد و خلاصه به هر بهانه‌ای، افراد را به داخل جلسه هدایت می‌کرد. آخرین دقایق قبل از وقوع انفجار بود که این نفوذی حزب مجاهدین خلق به‌سرعت سوار موتورگازی شد و از محل حزب بیرون رفت.
وقتی سقف بتونی پایین آمد و ۹۰ نفر زیر آوار ماندند
«در لحظه انفجار، دکتر بهشتی داشتند صحبت می‌کردند. در همین هنگام جرقه‌ای به‌صورت رعدوبرق از سمت چپ سالن به طرف حیاط، با شدت صورت گرفت و سقف کاملا پایین آمد. و من به‌صورت سجده زیر آوار قرار گرفتم. کسانی که زیر آوار بودند شعار لااله الا الله و الله اکبر _ خمینی رهبر سر می‌دادند. آنهایی که کنار هم بودند احوال هم را می‌پرسیدند. » اینها بخشی از گفته‌های «بهرام تاج گردون» نماینده وقت گچساران در مجلس بود که در زمان وقوع حادثه، در دفتر حزب حضور داشت و مجروح شد.
دریک چشم به هم زدن و دقیقه‌ای بعد از خروج «کلاهی» از دفتر حزب، صدای مهیب انفجارمحله سرچشمه را پرمی‌کندو مردم هراسان را به محل انفجار می‌کشاند. سقف دفتر مرکزی حزب جمهوری به طور کامل فرو ریخته و دیوارها در هم ریخته بود. در زمان وقوع حادثه حدود٩٠ نفر در محل این دفتر حضور داشتند. تعدادی از اعضای حزب و یا نمایندگان هم در محوطه ساختمان بودند که اغلب آنها مجروح شدند. یکی از دلایلی که نفوذ عامل ترور در بین اعضای حزب را اثبات می‌کرد، تخریب کامل دفتر مرکزی حزب بود. این ایده به‌درستی قابل اثبات بود که عامل ترور، به‌درستی جنس و مساحت ساختمان حزب را می‌شناختند و می‌دانستند که برای تخریب کامل آن، باید از چه ماده انفجاری و به چه مقدار از آن استفاده کند.
شناسایی پیکر پاک و مطهر شهیدبهشتی
بلافاصله بعد از حادثه مردم محله‌های اطراف در محل حاضر شدند. آمبولانس و آتش‌نشانی و نیروی انتظامی و شهربانی هم به‌زودی از راه رسیدند و کار بیرون آوردن افراد از زیر آوار آغاز شد. تیرآهن و سقف بتونی به‌اندازه‌ای سنگین بود که مردم به‌تنهایی و با دست خالی نمی‌توانستند آن را تکان دهند. به زودی ماشین‌های مجهز از راه رسیدند و به کمک مردم شتافتند. بیش از ۵ ساعت از وقوع حادثه گذشته بود که ٩٠ نفر از زیر آوار بیرون آورده و راهی بیمارستان شدند. شدت حادثه به قدری بود که بسیاری از جنازه‌ها به آسانی قابل شناسایی نبودند. شایعه‌ها در مورد زنده ماندن و یا شهادت دکتر بهشتی گوش به گوش می‌گذشت تا اینکه ساعت ٢ بامداد روز ٨ تیرماه، پیکر ایشان در بین شهدا شناسایی شد و اخبار سراسری ٨ صبح، خبر شهادت وی را رسما اعلام کرد.
تشییع پیکرشهدا روی دست مردم تا بهشت‌زهرا(س)
تعداد بی‌شماری از شهروندان از همان لحظه وقوع انفجار در محل دفتر حزب در کوچه ذغالی‌ها حاضر شدند و کمک کردند و گاه بر سر و سینه زدند و گاه شعار دادند. خیلی‌ها هم برای اهدای خون به مجروحان این حادثه در صف‌های اهدای خون ایستادند تا به مجروحان کمک کنند. بیش از ٢٤ ساعت از زمان وقوع انفجار تروریستی دردف‌تر مرکزی حزب جمهوری اسلامی گذشته بود. اسامی٧٣ شهید این ترور اعلام و اجساد شهدا شناسایی شد. قرار بود ساعت ٩ صبح روز نهم تیرماه، پیکر شهدای هفتم تیر از مقابل ساختمان مجلس تشییع شود. از ساعت‌های اولیه صبح جمعیت بی‌شماری در مقابل محل تشییع حاضر شدند.
بعداز برگزاری مراسم اولیه، پیکر شهدا روی دست مردم تشییع و راهی بهشت زهرا (س) شد. در آنجا هم جمعیت انبوهی حاضر شده بودن و بر سر و سینه می‌زدند. فشار جمعیت در بهشت زهرا (س) به قدری بود که مراسم تشییع پیکر شهدا به روز بعد موکول شد. فردای آن روز هم با وجود اینکه از قبل اعلام عمومی در کار نبود، جمعیت زیادی در بهشت زهرا (س) آمدند. پیکر ٧٣ شهید واقعه هفتم تیر به خاک سپرده شد درحالی که دکتر بهشتی در میان آنها آرمیده بود. با وجود رخ دادن این حادثه تلخ، چند روز بعد نماینده‌های مجروح شده مجلس در صحن علنی‌حاضر شدند تا نشان دهند چنین کارشکنی‌هایی نمی‌تواند قطار انقلاب اسلامی را متوقف کند.
- لینک مطالب مربوط به گزارش
تصویر نوجوان ایستاده کنار شهید بهشتی چه کسی است؟
گفت‌وگو با کم‌سن و سال‌ترین عکاس خبری جنگ | رهبر انقلاب با دیدن عکس‌هایش اشک ریخت