همشهری آنلاین -یکتا فراهانی: اصطلاحات «نوآوری» و «نوآورانه» واژههایی هستند که به طور گسترده در زمینههای مختلف از جمله مراقبتهای بهداشتی استفاده میشوند.
در بخش مراقبتهای بهداشتی، نوآوریها منبع هر گونه بهبود در کیفیت خدمات و کیفیت زندگی هستند، اما معمولاً چالشی در چگونگی ارائه مراقبتهای بهداشتی و سیستمهای موجود وجود دارد.
پیشرفت در پزشکی نیازمند فناوریهای جدید است و افزایش کیفیت زندگی و طول عمر را میتوان به نوآوری در مراقبتهای بهداشتی یا زمینههای مرتبط مانند بهداشت و تغذیه نسبت داد. نوآوری نیز پیشگیری را بهبود میبخشد؛ همان گونه که نوآوری در پزشکی باعث شده بسیاری از بیماریهایی که قبلاً کشنده بودهاند در حال حاضر درمان پذیر هستند.
کاربردهای هوش مصنوعی در پزشکی
دکتر محمدحسین امیرحسینی، عضو هیات علمی دانشگاه شرق لندن و پژوهشگر ارشد هوش مصنوعی در باره مقاومت در برابر نوآوریهای پزشکی میگوید: «صحبت در مورد کاربردهای هوش مصنوعی در پزشکی یادآور تیتر روزنامه دیلی میل در تاریخ ۵ دسامبر سال ۲۰۰۰ میلادی است که گفته بود: «ممکن است اینترنت به مرور زمان کمرنگ شود چون میلیونها نفر از آن صرف نظر میکنند.»
این تیتر جنبه مهمی از نوآوری را برجسته میکند که نه تنها در مورد هوش مصنوعی صدق میکند، بلکه میتوان آن را به همه پیشرفتهای نوآورانه در زمینههای گوناگون نیز تعمیم داد.»
مقاومت در برابر تکنیکهای جدید
به گفته این پژوهشگر ارشد هوش مصنوعی، بر اساس تجربههای تاریخی، هنگامی که یک ایده یا تکنیک جدید ظهور میکند با واکنشهای زیادی از جمله انکار، تمسخر و طرد مواجه خواهد شد.
این الگوی مقاومت را میتوان در سراسر تاریخ نوآوریهای مهم مانند تکنیکهای جراحی پیشرفته، فرآیندهای بهبود یافته و بازسازی سیستمهای قدیمی مشاهده کرد.
برای مثال میتوان به مورد جوزف لیستر، جراح مشهور انگلیسی در قرن هجدهم اشاره کرد که نخستین بار، موضوع ضدعفونی کردن اجسام هنگام جراحی را مطرح کرد. این نظریه در آن زمان با مخالفتهای قابل توجهی از جانب جامعه پزشکی روبه رو و با بدبینی نیز طرد شد. در حالی که امروزه این موضوع بسیار اساسی و بدیهی به نظر میرسد.
ایدههای لیستر به دلایل مختلف به آسانی پذیرفته نشد. چون اغلب بین همکاران او در مورد ارتباط بین پاکیزگی و کنترل عفونت تفاهم وجود نداشت. به علاوه شیوهها و سنتهای جا افتاده در حوزه پزشکی باعث ایجاد حس بیمیلی به تغییر میشدند.
بسیاری از جراحان در به کار گیری روشهای لیستر مردد بودند، چون باید باورهایی را که برای مدت طولانی به آنها پایبند بودند به چالش میکشیدند و با روالهای روتین و جا افتاده مقابله میکردند.
ضرورت برخورداری از ذهن باز همراه با شک و تردید
دکتر امیرحسینی میگوید موضوع مهمی که از داستان لیستر و موارد مشابه و متعدد آن میتوان آموخت این است که هنگام بحث درباره نوآوری، داشتن یک ذهن باز همراه با حفظ دوز معقولی از شک و تردیدهای منطقی بسیار مهم است.
طبیعی است مردم هم در برابر تغییر مقاومت کنند، با مخالفان همسو شوند و ایدههای جدید را رد کنند یا از تغییر بترسند.
با این حال، تاریخ بارها نشان داده که این مبتکران و پیشگامان هستند که شهامت به چالش کشیدن وضعیت موجود را دارندکه در نهایت نیز منجر به تغییرات مهمی در جهان خواهد شد.
در واقع با داشتن ذهن باز و کنجکاو میتوان محیطی برای تقویت نوآوری ایجاد کرد و کاوشها، آزمایشات و پیگیری ایدههای جدید را تشویق و ترغیب کرد. تنها از طریق این رویکرد است که پیشرفتهای شگفت انگیز حاصل خواهد شد.
لزوم ارزیابی انتقادی دقیق و به چالش کشیدن تفکر سنتی
به گفته عضو هیات علمی دانشگاه شرق لندن، هنگام رویارویی با مفاهیم نوآورانه و تکنیکهای نوظهور، به جای ترس و انکار باید آ نها را مورد ارزیابی انتقادی دقیق قرار داد و با دید مثبت به مزایای آن نگاه کرد.
میزان معقولی از شک و تردید، همراه با تمایل به بررسی و درک این نوآوریها میتواند منجر به نتایج متحولکنندهای شود. با به چالش کشیدن تفکر سنتی، زیر سؤال بردن شیوههای جا افتاده و پذیرا بودن تغییر میتوانیم به پیشرفت جامعه و استفاده از فرصتهایی که نوآوری خلق میکند کمک کنیم.