همشهری آنلاین -یکتافراهانی: خودمراقبتی به عنوان سنگ بنای سلامتی در نظر گرفته شده است. در این روز، افراد در سراسر جهان تشویق می‌شوند تا مراقبت از خود را بخشی از برنامه‌های روزمره قرار دهند و آن را به یک اولویت تبدیل کنند. درواقع این یک نقطه عطف و فرصتی برای افزایش آگاهی بیشتر در مورد مزایای «خود مدیریتی» مؤثر برای حفظ سلامت است.
در روز «مراقبت از خود» شما هم به خود قول بدهید از امروز بیشتر مراقب خود باشید.
تاریخچه روز بین المللی خود مراقبتی
روز جهانی خودمراقبتی توسط بنیاد بین المللی خودمراقبتی در سال ۲۰۱۱ به منظور افزایش آگاهی در مورد آن تأسیس شد. جشن روز جهانی خود مراقبتی در ۲۴ جولای؛ (دوم مرداد) بر مزایای خودمراقبتی تأکید دارد
خودمراقبتی یک تمرکز فوق العاده و چنین روزی هم فرصتی برای اطلاع رسانی یا بازتاب برنامه‌های خودمراقبتی به دیگران است.
آگاهی از نیازهای جسم و روان
حدیث امینی طامه، روان شناس در مورد چگونگی مراقبت از خود می‌گوید: «همه ما مطالب زیادی در مورد خود مراقبتی شنیده یا خوانده‌ایم. اما شاید در مورد اینکه چطور می‌توان آنها در زندگی به کار برد چیز زیادی ندانیم. انبوهی از مطالب به ما می‌گویند خودمان را بشناسیم و دوست بداریم؛ اما اغلب ما را در مورد چگونگی انجام آن یاری نمی‌کنند. ما تنها با آگاهی از نیازهای جسم و روان خود می‌توانیم به آنها بیشتر رسیدگی کنیم.»
چطور از خودمان مراقبت کنیم؟
به گفته امینی، علاوه بر توصیه‌های عمومی برای حفظ سلامت فردی مانند تغذیه سالم، مصرف نکردن دخانیات، مواد مخدر و الکل، ورزش و توجه به چکاپ های دوره‌ای در بحث سلامت جسم؛ شناخت خود و خود دوستی در بخش سلامت روان نیز موضوع مهمی است که نباید آن را نادیده گرفت.
هر کدام از ما نیازهای منحصر به فردی داریم که ابتدا خودمان باید آنها را بشناسیم و با رسیدگی به آنها بیشتر از خودمان مراقبت کنیم.
چرا مشکلات تمامی ندارد؟
همه ما با مشکلات مختلفی در طول زندگی دست و پنجه نرم می‌کنیم. گاهی نمی‌دانیم اشتباه از کجاست و نمی‌توانیم مشکلاتی را که مدام ما را گیر می‌اندازند حل و فصل کنیم.
وجود مشکل یا مشکلاتی که به شکل یکسان؛ اما در موقعیت‌های مختلف زندگی و در برخورد با افراد گوناگون با آن مواجه می‌شویم می‌تواند نشانه‌ای از وجود یک طرحواره ناسازگار در ساخت روان ما باشد.
شناسایی دلایل رویارویی با تله‌های مشابه
این روان شناس یکی از مهم‌ترین دلایل مواجه شدن مکرر با بعضی مشکلات را وجود طرحواره‌ها یا تله‌های می‌داند که هر چه زودتر بتوانیم آنها را شناسایی کنیم زودتر هم می‌توانیم از آنها رها شویم.
تله‌ها انواع مختلفی دارند، شناسایی اینکه طرحواره ما از چه نوعی است و آیا نیاز به درمان دارد یا خیر، موضوعی است که لازم است با درمانگر و متخصص در مورد آن مشورت کنیم. البته می‌توانیم با مطالعه در این خصوص خودمان هم بیشتر در این زمینه آگاهی به دست آوریم.
آگاهی در مورد اینکه چه نوع باورهایی می‌تواند طرحواره باشد به شناخت "خود" ما بیشتر کمک خواهد کرد. اما این آگاهی نباید منجر به خود درمانی یا برچسب زدن اشتباه به خودمان یا اطرافیان شود.
مقابله با باورهای عمیق
طرحواره‌ها باورهای عمیق و ریشه داری هستند که می‌توانند سازگار یا ناسازگار باشند. ذهنیت طرحواره‌ای زمانی اتفاق می‌افتد که ما از دام یک تله فکری به دام تله دیگری می‌افتیم و مدام درگیری ذهنی داریم؛ به گونه‌ای که ممکن است این نوع تفکر در رفتار ما هم تأثیر گذار باشد.
تله‌هایی مانند تأیید طلبی، کمال‌گرایی، استحقاق، وابستگی و محرومیت عاطفی باعث می‌شوند در ارتباطات مختلف خود با مشکلات زیادی مواجه شویم.
به دلیل وجود چنین مشکلاتی و برای جبران کمبودهای درونی خود گاهی احساس بی ارزشی و نادیده گرفته شدن می‌کنیم؛ موضوعی که به ما اجازه نمی‌دهد خودمان را دوست بداریم و به اندازه کافی به خودمان توجه نشان دهیم.
از تنها شدن با «خود» لذت ببرید
امینی یکی از راه‌های مؤثر برای مراقبت از خود را زیر نظر گرفتن خودمان می‌داند. بسیاری مواقع ما از کنار خودمان بودن و تنها شدن با خود به سادگی می‌گذریم و حتی از موهبت تنهایی به جای بهره بردن از آن وحشت داریم.
متاسفانه ما اغلب وقتی احساس ناخوشایندی داریم، به جای رویارویی و شناخت دلایل بروز آن؛ برای فرار از چنین موقعیت‌هایی به دیگران پناه می‌آوریم و این همان چیزی است که باعث می‌شود وارد ارتباطاتی شویم که آسیب زیادی به ما خواهند زد.
منظم کردن افکار با ثبت و نوشتن
این روان شناس می‌گوید نوشتن و ثبت افکار کمک خواهد کرد هر چه را در ذهنمان می‌گذرد روی کاغذ بیاوریم. به این ترتیب ذهن ما نظم می‌گیرد و افکار و احساساتی که منجر به رفتارهای نامطلوب ما می‌شود مشخص خواهند شد.
بنابراین وقتی احساس ناخوشایندی داریم و افکار زیادی از ذهنمان می‌گذرند که ما را آزار می‌دهند بهتراست یک قلم و کاغذ برداریم و هر آنچه را به ذهنمان می‌آید بدون سانسور بنویسیم. با انجام مرتب این کار حتماً معجزه آن را خواهید دید.
توقع‌خود را از زندگی و آدم‌ها کم کنید
همچنین سعی کنید توقع‌خود را از زندگی و آدم‌ها کم کنید، قرار نیست همیشه دنیا بر وفق مراد ما باشد و دیگران نیز آن گونه که ما می‌خواهیم رفتار کنند. وقتی سطح انتظارات خود را از دیگران پایین بیاوریم آرامش بیشتری خواهیم داشت و در ارتباطمان با دیگران موفق‌تر خواهیم بود.