همشهری آنلاین: البته بعضی‌ها هم هستند که یک دفعه همه میلشان را به غذا خوردن از دست می‌دهند و هر وقت غذا یی تعارفشان می‌شود، با «میل ندارم» سر و ته قضیه را هم می‌آورند. اما این بالا و پایین‌شدن‌ها به چه علت ایجاد می‌شود؟
از ۳۰ تا ۴۰ سالگی
وقتی وارد این دهه از عمرتان می‌شوید، ممکن است با میل غیرقابل‌کنترلی نسبت به خوردن مواجه شوید یا یک‌دفعه به خودتان بیایید و ببینید که هیچ اشتهایی برای غذا خوردن ندارید. این دهه از عمر شما دوران سرنوشت‌سازی است و خیلی از اتفاقات مهم زندگی‌تان در آن می‌افتد، پس طبیعی است که استرس زیادی داشته باشید. هورمون «کورتیزول» (cortisol) نقش مهمی در تغییرات اشتها به دنبال استرس و اضطراب دارد. البته اگر خانم باشید، بالا و پایین شدن‌های طبیعی هورمون‌ها در طول چرخه‌ی قاعدگی روی اشتهایتان اثر می‌گذارد و باعث می‌شود در روزهایی که نزدیک پریودتان است، بیشتر بخورید و میل بیشتری هم به مصرف شیرینیجات داشته باشید.
حوالی سی‌وپنج‌سالگی و بعد از آن، تأثیر رژیم‌های خودسرانه و غلطی که پیش از این گرفته‌اید، به‌مرور خودشان را نشان می‌دهند و کمبود یکسری از مواد مغذی از جمله ویتامین‌ها و مواد معدنی، الگوی گرسنگی را که احساس می‌کنید، تغییر می‌دهد و باعث می‌شود بدجوری هوس خوردن بعضی غذاها به سرتان بزند. به‌عنوان‌مثال، اگر دائم هوس بیسکویت‌های ترد شکلاتی می‌کنید که هم شور و هم شیرین هستند، احتمالاً دچار کمبود منیزیوم و کلسیم شده‌اید.
همچنین در این دهه ممکن است به اندازه‌ی دو نفر غذا بخورید چون معمولاً حوالی این سال‌هاست که باردار می‌شوید. در شرایطی که اغلب خانم‌ها تصور می‌کنند در این دوران باید دو برابر قبل غذا بخورند تا جنینشان وزن بگیرد و سالم باشد، اما واقعیت این است که بارداری اصلاً به معنای خوردن غذای زیاد نیست. طی حاملگی افزودن ۳۰۰ تا ۳۵۰ کالری به رژیم غذایی روزانه کافی است و دریافت انرژی بیش از این مقدار نه‌تنها به نفع جنین نیست، بلکه می‌تواند عوارضی مثل چاقی و اضافه‌وزن شدید، دیابت بارداری و... را به همراه داشته باشد،
از ۴۰ تا ۵۰ سالگی
باید خیلی خوش‌شانس باشید که در این دهه از عمرتان دچار اختلالات گوارشی نشوید. اختلالاتی مانند سوءهاضمه در این سنین نسبتاً شایع است و طبیعی است که روی اشتها و میل شما به غذا خوردن اثر داشته باشد. از طرف دیگر چهل‌سالگی را که رد می‌کنید، به‌طور طبیعی فعالیت فیزیکی‌تان کمتر و اشتهایتان تا حدی بیشتر می‌شود. در ضمن در این دهه باید خیلی جدی مراقب قند خونتان هم باشید چون معمولاً مقاومت سلول‌های بدن به انسولین در این محدوده‌ی سنی آغاز می‌شود.
وقتی بدن شما نتواند به شکل کارآمدی از انسولین استفاده کند، قند به جای اینکه وارد سلول‌های بدن شود، داخل خون می‌ماند و در نتیجه، قند خون افزایش پیدا می‌کند. از طرف دیگر وقتی قند به سلول‌های بدن نرسد، طبیعی است که شما احساس گرسنگی بیشتری کنید و میل بیشتری برای خوردن انواع قندها و کربوهیدرات‌ها داشته باشید. متأسفانه افرادی که دچار مقاومت به انسولین می‌شوند، کمتر و دیرتر از دیگران احساس سیری می‌کنند.
از ۵۰ تا ۶۰ سالگی
برای بعضی از خانم‌ها سنین ۵۰ تا ۵۱ سالگی دوران خطرناکی است، نه به این دلیل که یائسه می‌شوند، بلکه به‌این‌علت که تغییرات هورمونی و کاهش سطح استروژن در بدنشان باعث می‌شود بیشتر هوس قند و شکر و شیرینی و خوراکی‌های پر کربوهیدرات کنند. این مسئله به‌خودی‌خود می‌تواند یکی از دلایل مهم افزایش وزن و سایز در میان‌سالی باشد.
همچنین بدن خانم‌ها بعد از یائسگی تمایل بیشتری به ذخیره‌ی چربی و کالری‌های اضافه پیدا می‌کند و این فرایند نوعی مکانیسم طبیعی علیه مشکلات مرتبط به سلامتی است که به دنبال افزایش سن پیش می‌آید. چربی، بدن را در برابر ضعف و سستی محافظت می‌کند، پس بدنتان از پنجاه‌سالگی به بعد تمایل بیشتری به حفظ ذخایرش دارد و به همین سادگی‌ها آن‌ها را از دست نمی‌دهد.
البته نگران نباشید، همه خبرهایی که از پنجاه‌سالگی به بعد می‌شنوید، به این اندازه ناراحت‌کننده نیست! بد نیست بدانید که در این دوران باوجوداینکه اشتهای بیشتری نسبت به خوردن غذاهای مختلف پیدا می‌کنید، اما کالری دریافتی‌تان نسبت به یک دهه‌ی قبل کمتر می‌شود.
۶۰ سالگی و پس از آن
برخلاف همه‌ی آنچه ممکن است شنیده باشید، با افزایش سن، حجم معده‌تان کم نمی‌شود، پس چرا بعضی‌ها با رسیدن به شصت‌سالگی و در سال‌های بعد از آن، لاغر می‌شوند یا چند کیلو وزن کم می‌کنند؟ علتش این است که تغییراتی که در زمینه‌ی بزرگ شدن و افتادگی شکم به دلیل بالا رفتن سن پیش می‌آید، مغز را به اشتباه انداخته و باعث می‌شود که شما زودتر از قبل احساس پری و سیری کنید و دست از غذا خوردن بکشید و به همین دلیل ممکن است در این سن شروع به از دست دادن چربی‌های اضافه‌تان کنید.
البته باید مراقب لاغری بیش‌ازحد در سالمندی باشید چون کاهش وزن شدید در این دوران با عوارضی مانند افزایش خطر افتادن و زمین خوردن، شکستگی، بستری در بیمارستان و مرگ زودرس همراه است؛ بنابراین اگر به شکل کنترل‌نشده در حال از دست دادن وزن هستید، با مشورت یک متخصص تغذیه، رژیم غذایی‌تان را با استفاده از روغن‌های سالمی مانند روغن‌زیتون غنی کنید و همراه سالادتان چند تکه پنیر بخورید.
در ضمن از ۶۵ سالگی به بعد کاهش وزن شدید یک علامت خطر است که علت آن باید با مراجعه به پزشک بررسی شود، پس این چراغ‌قرمز را نادیده نگیرید و خیلی راحت از آن عبور نکنید. یکی دیگر از تغییرات تغذیه‌ای که از ۶۰ سالگی به بعد برای اغلب افراد اتفاق می‌افتد، شروع مصرف یکسری داروهای خاص است که می‌توانند وضعیت اشتهای فرد را کاملاً تغییر دهند.
بعضی از این داروها باعث می‌شود که طعم غذا در دهان عوض شده و بعضی دیگر از آن‌ها دهان را خشک و میل به خوردن را نابود می‌کنند. زوال عقل و ابتلا به بیماری‌هایی مانند آلزایمر نیز یکی دیگر از عوارض بالا رفتن سن است و از ۶۵ سالگی به بعد به‌شدت می‌تواند وضعیت تغذیه‌ای فرد را مختل کند. البته ابتلا به این بیماری به این معنا نیست که شما اشتهایتان را برای خوردن از دست می‌دهید، اتفاقاً برعکس، گرسنه‌اید و می‌خواهید غذا بخورید اما مغزتان نمی‌تواند قدم بعدی را بردارد و بر اساس این نیاز عکس‌العمل نشان دهد.