اغلب ما از خطرات بزرگ شدن شکم آگاه هستیم. اما آیا کاهش تستوسترون (هورمون جنسی مردانه) با افزایش سن هم عوارضی دارد؟
پژوهشی که اخیرا در اجلاس سالانه متخصصان غدد درون‌ریز آمریکا منتشر شد نشان داد که مردانی که میزان تستوسترون در آنها پایین است نسبت به همردیفانشان با میزان‌های طبیعی تستوسترون 33 درصد بیشتر در معرض خطر مرگ هستند.
آیا این یافته‌ها به معنای آن است که باید برای این مردان درمان جایگزین با تستوسترون تجویز کرد؟ گرچه مصرف مکمل‌های تستوسترون از دهه1990 در آمریکا رشدی انفجاری داشته است.
خانم گیل لافلین، استادیار پزشکی پیشگیری و خانواده در دانشگاه کالیفرنیای سن‌دیه‌گو و سرپرست این تحقیق در این مورد چندان مطمئن نیست.
او در مصاحبه‌ای به پرسش‌ها در این زمینه پاسخ می‌دهد:
- در مورد میزان پایین تستوسترون و مشکلات بهداشتی مربوط به آن چه می‌دانیم؟
مردان سالمندی که دچار کمبود تستوسترون هستند، میل جنسی کمتر، انرژی کمتر، توانایی کمتر برای تمرکز و میزان پایین‌تر تراکم استخوانی دارند. آنها همچنین دچار تجمع چربی در اطراف قسمت میانی بدن می‌شوند و در معرض خطر بالاتر مقاومت به انسولین، سندرم متابولیک و دیابت هستند.
در بررسی ما با در نظر گرفتن سایر عوامل خطرزا؛ مردان با میزان پایین‌تر تستوسترون نسبت به افراد با تستوسترون طبیعی، 33 درصد بیشتر در معرض خطر مرگ قرار داشتند. البته توجه داشته باشید میانگین سنی افراد مورد بررسی ما 71 سال بود، یعنی این مردها در گروه سالمندان قرار داشتند.
- و شما از این یافته‌ها شگفت‌زده شدید؟
شگفت‌زده؟ نه. خب ما انتظار خاصی نداشتیم. میزان پایین تستوسترون با ایجاد شماری از بیماری‌ها در مردانی همراه است که زمینه قبلی ایجاد آن را نداشته‌اند، مانند دیابت.
مردانی که دچار بیماری عروق تغذیه‌کننده قلب یا عروق کرونری هستند نیز میزان تستوسترون پایین‌تری دارند، بنابراین ما می‌دانیم که میزان تستوسترون با این بیماری ارتباط دارد؛ البته ما هنوز مطمئن نیستیم که کاهش احتمال بقا در مردان با تستوسترون پایین به همین علت باشد.
- آیا در جهت مقابل افراد با میزان بالای تستوسترون احتمال بقای بیشتری دارند؟
نکته بسیار مهمی است. ما شاهدی نیافتیم که داشتن میزان بالاتر تستوسترون اثری حفاظتی داشته باشد. به عبارت دیگر درصد احتمال خطر مرگ در مردهای با میزان تستوسترون پایین، نسبت به میانگین خطر مرگ، تفاوتی نداشت.
- به‌نظر می‌رسد پزشکان برای مردانی که میزان تستوسترون پایینی دارند به‌طور فزاینده‌ای مکمل‌های تستوسترون تجویز می‌کنند. آیا پژوهش‌ها از دادن تستوسترون اضافی حمایت می‌کنند؟
ما پیشنهاد نمی‌کنیم که مردان در سنین بالا مصرف تستوسترون را آغاز کنند- حتی گروهی که میزان تستوسترون در آنها پایین است- ما به‌طور قطعی نمی‌دانیم که آیا مصرف تستوسترون مکمل مفید و بی‌خطر باشد.
ما در حال جمع‌آوری اطلاعات هستیم. در حال حاضر کارآزمایی بالینی کنترل‌شده و تصادفی‌شده با تعداد افراد کافی و با قدرت آماری کافی برای نتایج معنادار، در این زمینه انجام نشده است.
- آیا برای چنین مردانی توصیه‌ای عملی دارید؟
کم کردن چربی‌های اضافی در اطراف شکم و کمر ممکن است به افزایش تستوسترون بینجامد.
چاقی مرکزی با میزان پایین تستوسترون ارتباط دارد و نشان داده شده است که مردان دچار چاقی مرکزی وقتی روی رژیم‌های کاهنده وزن قرار داده می‌شوند میزان تستوسترون در آنها افزایش مییابد. در حال حاضر ما نمی‌دانیم چرا.
جالب این است که چاقی مرکزی در مردان با کاهش میزان تستوسترون همراه است، در حالی‌که چاقی مرکزی در زنان با افزایش میزان تستوسترون همراهی دارد.
- و شما اعتقاد دارید که مردان دارای میزان پایین تستوسترون که دچار چاقی اطراف شکم و کمر هستند، می‌توانند تا حدی میزان آن را کنترل کنند؟
بله در واقع می‌توانند؛ این امر به شرطی ممکن است که آنها تغییراتی در شیوه زندگی‌شان بدهند- یعنی کاری که ما می‌خواهیم انجام دهیم، ورزش بیشتر و تغذیه مناسب‌تر- و کم کردن جربی‌های قسمت میانی بدن. با انجام این کارها بسیاری از سیستم‌ها در بدن آنها بهبود پیدا می‌کند که میزان تستوسترون تنها یکی از آنهاست.
- 29 درصد مردان در تحقیق شما تستوسترون پایین داشتند. به‌نظر می‌رسد که در بالای 50 سال کاهش تستوسترون نسبتا شایع باشد؟
درست است. تستوسترون با افزایش سن به‌طور کلی کاهش مییابد. بسیاری از کارشناسان معتقدند در حوالی 60 سالگی حدود 30 درصد مردان نقصان تستوسترون دارند و در آنها علائمی مانند کاهش انرژی، خستگی، ناتوانی در تمرکز، کاهش میل جنسی ظاهر می‌شود. در حال حاضر پژوهش‌های بسیاری در این زمینه در جریان است؛ البته آنچه مورد نیاز است یک کارآزمایی بالینی بزرگ با کنترل دارونما است تا در آن آثار استفاده از مکمل‌های تستوسترونی به آزمون گذاشته شود.
Time.com