همشهری آنلاین- حمیدرضا رسولی: کتابخانه‌هایی که مشاهیر بنام تهران به‌عنوان میراث ماندگار از خود به یادگار گذاشته‌اند این روزها در دسترس محققان و پژوهشگران جوان قرار دارد یا به کتابخانه عمومی تبدیل شده‌اند. از این دست کتابخانه‌ها در پایتخت کم نداریم. سید محمود طالقانی یکی از افراد مشهور است که کتابخانه ۳۳ هزار جلدی‌اش در حوالی پیچ‌شمیران هنوز هم مورد استفاده پژوهشگران و عموم مردم قرار می‌گیرد. این کتابخانه در خانه ۳ طبقه‌ای برپا شده که از آیت‌الله طالقانی به جا مانده بنا شد و هم اکنون توسط فرزندانش اداره می‌شود. یک سالن مطالعه هم در طبقه سوم ایجاد شده و عموم مردم می‌توانند در سکوت این خانه قدیمی کتاب دلخواهشان را بخوانند و بعد از آن به امانت ببرند.
قصه‌های خواندنی تهران را اینجا دنبال کنید
کتابخانه شخصی «سید جلال‌الدین تهرانی» در سه‌راه امین‌حضور با ۱۰ هزار جلد کتاب چاپی و ده‌ها جلد نسخه خطی هم برای اهالی کتاب و کتابخوانی یک گنجینه باارزش است. سید جلال‌الدین تهرانی دانشمند و سیاستمدار دوره پهلوی بود که در آستانه پیروزی انقلاب اسلامی از ریاست شورای سلطنت استعفا داد و برای ملاقات با امام خمینی(ره) به نوفل لوشاتو رفت. او برخی از آلات اخترشناسی را به دانشگاه تهران اهدا و ۳۸۰ جلد نسخه نایاب هم وقف کتابخانه آستانه قدس رضوی کرد اما بخش عمده کتاب‌هایش را در کتابخانه‌اش شخصی‌اش نگه داشت که امروزه به‌عنوان کتابخانه عمومی در دسترس دانشمندان حوزه اخترشناسی و عموم مردم قرار دارد.
مرحوم «سید محمد محیط طباطبایی»، ادیب و مورخ قدیمی را هم باید در زمره کتابخانه‌دارهای مشهور تهران بدانیم که کتابخانه ۲۵ هزار جلدی از خودش به یادگار گذاشته است. این کتابخانه در خانه قدیمی سید محمد طباطبایی و روبه‌روی ساختمان فعلی مجلس شورای اسلامی واقع شده و توسط فرزندش سید احمد محیط طباطبایی نگهداری می‌شود.
کتابخانه ۵۰ هزار جلدی «یحیی مهدوی»، فرزند حاج محمدحسین امین‌الضرب، تاجر مشهور دوره قاجار هم به نوعی میراث ماندگار برای اهالی پایتخت به شمار می‌رود. یحیی مهدوی استاد فلسفه بود و کتابخانه ۵ هزار جلدی داشت که در سال ۱۳۷۸ و یک سال قبل از فوتش وقف دانشگاه تهران کرد تا مورد استفاده دانشجویان رشته فلسفه قرار بگیرد. کتاب‌های او در سال ۱۳۸۳ و بعد از طی شدن مراحل قانونی به کتابخانه مرکزی و تالار کتاب‌های کمیاب منتقل شد.
مرحوم «عبدالله انوار»، تهران‌شناس معاصر، یکی دیگر از کتابخانه‌دارهای مشهور پایتخت بود. عبدالله انوار کتاب‌های کمیابی درباره تاریخچه پایتخت داشت و در کنار نسخه‌های خطی کمیاب مجموعه‌ای کم‌نظیر را در کتابخانه شخصی‌اش سر و شکل داده بود. تهران‌شناس معاصر ارتباط تنگانگی با کتابخانه ملی داشت و قرار است این کتابخانه طبق وصیتش به کتابخانه ملی انتقال پیدا کند تا در دسترس عموم قرار بگیرد.
کتابخانه «آیت‌الله محمدتقی حکیم» در محله حصار بوعلی، کتابخانه علامه جعفری در خیابان آیت‌الله کاشانی و کتابخانه آیت‌الله عطاردی، نسخه‌شناس برجسته معاصر در محله دربند هم جزء کتابخانه‌های مشاهیر به شمار می‌روند. کتاب‌های دینی و فقهی معمولاً در این کتابخانه‌ها نگهداری می‌شوند و افرادی که درباره مسائل دینی تحقیق و پژوهش می‌کنند به آنها رجوع می‌کنند.