همشهری آنلاین - یکتا فراهانی: ما میتوانیم به دلایل مختلف احساس عصبانیت کنیم. گاهی به دلیل شرایط سختی که در حال تجربه آن هستیم، اتفاقی که در گذشته برای ما افتاده است یا به دلیل نحوه تفسیر و واکنش به موقعیتهای خاص، احساس خشم میکنیم. همچنین افراد میتوانند موقعیتها را متفاوت تفسیر کنند. چیزی که ما را بسیار عصبانی میکند ممکن است به هیچ وجه باعث عصبانیت شخص دیگری نشود، اما فقط به این دلیل که میتوانیم چیزها را متفاوت تفسیر کنیم، به این معنی نیست که اگر عصبانی شویم و مسائل را اشتباه تفسیر کنیم، از همدیگر فاصله بگیریم و قهر کنیم.
مضرات قهر بر روابط عاطفی
محمد نانگلی، روان شناسی و زوج درمانگر درباره مضرات قهر بر روابط عاطفی میگوید قهر یک واکنش اخلاقی و در واقع نوعی خشم است که افراد برای نشان دادن ناراحتی و کنترل عواطف و روابط خود از آن استفاده میکنند.
ممکن است این ناراحتی در روابط عاطفی، روابط دوستانه یا با خانواده رخ دهد. اما وقتی زیاد اتفاق میافتد و تبدیل به نوعی واکنش تدافعی در روابط میشود بهتر است که از مشاوره با روان شناس کمک بگیریم تا بهترین راهکار برای جلوگیری از صدمات ناشی از این واکنش روحی را پیدا کنیم.
سکوت و بیاعتنایی
قهرکردن در ادبیات انگلیسی Silent treatment نامیده میشود. در واقع در زبان انگلیسی قهر کردن نوعی سکوت و بیاعتنایی بهحساب میآید. به گفته این روان شناس، قهر نوعی امتناع از برقراری ارتباط کلامی با اشخاص دیگر است. افراد ممکن است در انواع روابط خود مثل روابط عاشقانه، خانوادگی یا دوستانه در بحثها سکوت را انتخاب کنند.
ناتوانی کلامی
نانگلی میگوید: افرادی که بیشتر قهر میکنند توانایی کلامی کمتری نسبت به بقیه افراد دارند. اما شاید این گونه فکر میکنند که دلیلی برای حرف زدن وجود ندارد یا برداشت آنها این است که حرف زدن اصلاً فایدهای ندارد. این افراد وقتی در کودکی قهر میکردهاند و به چیزی که میخواستهاند، میرسیدهاند؛ همین موضوع کم کم باعث میشده که قهر کردن به عنوان بخشی از شیوههای رفتاری آنها تبدیل شود.
به گفته این روان شناس، افرادی که قهر میکنند تصور میکنند بهترین کار برای تسلط روی افرادآن است که آنها را تحت کنترل درآورند. البته این شیوه برخورد، خودخواهانه به نظر میآید و به این ترتیب فرصت حرف زدن را از طرف مقابل هم سلب میکنندو اجازه نمیدهند فرد مقابل بتواند از خود دفاع کند و حرفش را بزند. به این ترتیب آنها هیچ حقی برای او قائل نمیشوند.
چرا قهر میکنیم؟
این زوج درمانگر میگوید دلایل قهر کردن به سه دسته تقسیم میشود:
اجتناب؛ در بعضی موارد افراد در قهر، سکوت را بر میگزینند چون نمیدانند باید چگونه رفتار کنند. بنابراین از هر گونه اقدامی اجتناب میکنند.
تنبیه؛ سوء استفاده عاطفی برای تنبیه فرد برای کنترل و ابراز قدرتمندی به فرد در واقع نوعی تنبیه آنها به شمار میرود که افراد سعی میکنند با قهر به نوعی طرف مقابل را تنبیه کنند.
مشکل در ارتباطات؛ گاهی نیز افراد از بیان احساسات خود عاجز و ناتوانند و سکوت میکنند ولی دوست دارند دیگران بدانند که احساسات آنها چیست. یعنی روابط آنها درست شکل نگرفته و دو طرف شناخت درستی از همدیگر ندارند.
زوجین فقط تحت این شرایط میتوانند کوتاه مدت با همدیگر قهر کنند یا چند روزی با هم صحبت نکنند:
-توجه داشته باشیم هیچ کدام از زوجین حق اینکه به خانوادههای هم توهین کنند ندارند.
-فراموش نکنیم لزومی ندارد همسران مسائل و مشکلات کهنه را مطرح کنند. پرداختن به مسائلی که مربوط به گذشته است فقط باعث آزار طرف مقابل خواهد شد.
-زن و مرد هیچ یک حق ندارند وظایف خود را نادیده بگیرند یا از انجام کارهای خانه سر باز زنند.
-رعایت آداب معاشرت در هر صورت درخانواده لازم الاجراست و اگر افراد قصد توهین به همدیگر را داشته باشند میتوانند برای مدت کوتاهی از همدیگر فاصله بگیرند.
- رفتار اشتباه طرف مقابل را به رفتار همیشگی او تعمیم ندهیم. مثلاً نگوییم تو همیشه این گونه رفتار میکنی.
- هر دو طرف حق دارند راجع به دیدگاه خود نسبت به موضوع مورد بحث صحبت کنند، حق دفاع به طرفین داده شود و در پایان هم نتیجه گیری کنند.
البته قوانین قهر زوجین برای کوتاه مدت است چون گاهی لازم است برای اینکه افراد بتوانند خشم خود را مهار کنند به مدت کوتاهی از همدیگر فاصله بگیرند.