تاریخ انتشار: ۲۲ آبان ۱۳۸۵ - ۰۴:۳۸

مهرداد مؤمنی: مقوله زیباسازی و بهسازی محیط همیشه از موارد بسیار مهم و در مرکز توجه تمامی شهرداری‌های شهرهای دنیاست.

 شهرداری‌‌ها و شوراهای شهر تمام تلاش خود را به کار می‌بندند تا با زیبا کردن شهرها و به وجود آوردن مراکز، ساختمانها، پارکها و گردشگاههای زیبا و جالب، توجه گردشگران و مسافران داخلی و خارجی را به شهرهای خود جلب کنند تا از آن طریق بتوانند هتلها، مراکز خرید و بالاخره تمامی مردم را در امور اقتصادی کمک کنند تا بر اساس آن اقتصاد شهری به جریان افتاده و شهروندان با کار و تلاش بیشتر زندگی بهتر و مرفه‌تری داشته و از حقوق بیشتری برخوردار بوده و شهرها نیز متجدد‌تر و به پیشرفت‌های فرهنگی، مالی و در رتبه بالاتری قرار گیرند.

در این میان نقش مسئولان و برنامه‌ریزی آنها و بخصوص بودجه‌های اختصاص داده شده همیشه نقش اصلی را دارند. البته نباید از نظر دور داشت که نقش مسئولین همیشه مهم‌تر از بودجه‌های در نظر گرفته شده است.

برنامه‌های زیباسازی و درختکاری و فضای سبز دو برنامه متقدم در امور شهرهاست که همکاری مدیریت شهرداری و مشارکت مردم را می‌طلبد. بی‌تردید موفقیت در این امر نیازمند فعالیت‌های متعددی است. اینکه کمیته‌ای با حضور مستقیم گروه‌های مختلف مردم برای امور زیباسازی و امور پارکها معین شود تا در نتیجه این امر، شهر به طور فعال به سمت  زیباسازی املاک خصوصی و سرمایه‌گذاری مردمی در این بخش متمرکز شود.

 هر شهر و سیستم مدیریت شهری باید این مسئله را گسترش داده و این مورد را مسئله‌ای مثبت قلمداد کرده تا شهروندان بدان تشویق شوند. از نمونه‌های مدیریتی بسیار جالب می‌توان به برنامه‌های اجرا شده توسط شهرداری شهر فلورانس اشاره  نمود که در راستای اجرای طرح زیباسازی و پاکیزه نگهداشتن شهری، رتبه دوم را در کشور ایتالیا داراست و در سال  2004  توانست جایزه ویژه  این بخش را به خود اختصاص دهد.

 این  جایزه دارای شرایط خاص برای احراز می‌باشد که می‌بایست مطالعات و کوشش‌های عملی موفقی در جهت تشویق عموم مردم به جلوگیری از افزایش تولید زباله، امور زیباسازی، کاهش فاضلاب و بهبود سطح زندگی مردم انجام شود.یکی از عوامل مهم این موفقیت‌کار مداوم و پیگیری مسئولین و همکاری مردم در راستای  اجرای طرح شهر پاکیزه بود.

 برای اجرای این طرح نیز همکاری اهل مشاغل، شهروندان عادی، گروه‌ها و مؤسسات دولتی و  غیردولتی، اماکن مذهبی،  مدارس و دیگر اقشار باعث پیشرفت و سرعت در کار شد. زیرا زندگی خوب همیشه برای انسانهای نیکوکار و داوطلبین نیکوکاری خواهد بود؛ و این انسانهای بزرگند که می‌توانند کارهای بزرگ انجام دهند و به دست آوردن جایزه ویژه واقعاً  بدون این هماهنگی و همکاری غیرممکن است.اجرای طرح شهر پاکیزه، در پایان هر هفته انجام می‌شود و در این برنامه حدود 2500 نفر شرکت می‌کنند.

 در انجام اولین بار این طرح حدود   18 تن (36 هزار پوند)  زباله،  1689 حلقه لاستیک و 20 درخت و مقدار بسیار زیادی شاخ و برگ جمع‌آوری و بازیافت شد. در این برنامه نیروهای داوطلب حدود   144 کیلومتر (90 مایل) خیابان،  5 پارک و   14 محله را تمیز کردند.
از دیگر برنامه‌هایی که می‌توان اشاره کرد، تشویق نوجوانان و جوانان از طریق مدارس با به وجود آوردن گروه‌های چند نفره و با تقسیم‌بندی خیابان‌ها و بنا به درخواست گروه‌ها، واگذاری هر خیابان به یک یا چند گروه است.


این کار با هماهنگی واحد جمع‌آوری زباله برگزار می‌شود و چند کیسه زباله دراختیار هر گروه قرار می‌گیرد تا بتوانند ضمن جمع‌آوری زباله‌ها آنها را در کیسه ریخته و سپس در جاهای مشخص گذارده تا واحد جمع‌آوری زباله آنها را منتقل و دفع کند.


بی‌تردید در اجرای این طرح می‌توان از دیگر اقشار مردم نیز کمک گرفت، زیرا اجرای این برنامه به بالا رفتن کیفیت زندگی برای همه مردم کمک می‌کند و با همکاری خودشان و در راستای تمیزی و زیبایی مناطق مسکونی خود آنها انجام می‌گیرد. این برنامه و یا به عبارتی این مأموریت، ‌شهروندان را وارد و وادار و عهده‌دار حل مسایل پاکی و زیبایی شهر، از بین بردن زباله‌ها، زیبایی محیط زیست و بسیاری از مسایل دیگر می‌کند.


هر کس می‌تواند بخش و کمکی برای حل مسایل زیبایی و پاکیزگی محیط، انتقال و انحلال زباله‌ها در شهر باشد و با عضویت در گروه‌های مختلف نقش مؤثری در زیبایی و بهبود و کیفیت زندگی در کوچه و محله خود ایفا کند.


این برنامه‌ها می‌توانند به طور خودمختار وارد عمل شوند. تجار، گروه‌های اجتماعی، سازمان‌های اداری، اماکن مذهبی، مدارس و اشخاص معمولی نیاز به تأمین موفقیت‌هایی برای ریشه‌کنی زباله‌ها در این برنامه دارند.


این مسأله فرصت و مجالی برای انجام کارهای بزرگی همچون گرداندن امور شهری است. در همین راستا و در جامعه امروزی که تمام مردم اعم از زن و مرد همگام با هم مشغول تحصیل و کار و تلاش هستند زنانی که علاقه فراوانی به محیط زیست داشته و وقت زیادی برای زیبایی محیط صرف می‌کنند و حتی در سازمان‌های غیردولتی و NGOها عضو بوده و به این مسأله به عنوان یک امر مهم می‌نگرند.

مسئولان امر زیباسازی می‌توانند با دعوت و تشویق زنان و گروه‌های آنان، پاره‌ای از امور را به آنان واگذار کنند. شهرداری می‌تواند با در اختیار گذاشتن ابزار، مواد و راهنمایی‌های لازم به آنان، ‌در امر زیباسازی و داشتن شهری پاکیزه از نیروی آنان استفاده کند.با توجه به اینکه فصل پاییز در پیش است، از دیگر برنامه‌هایی که کمک فراوانی  به زیباسازی‌در این فصل می‌کند، جمع‌آوری زباله‌های درختی وگیاهی (در صورت امکان با خرد و ریز کردن آنها) و تبدیل به کود گیاهی است.


این برنامه جزو کارهای سودمند و پرارزش در این فصل به شمار می‌رود. سازمان زیباسازی می‌تواند با تشویق شهروندان، پس از هرس کردن درختان و گیاهان منزل خود در یک ساعت و روز معین آنها را به محل‌های مشخص شده‌ای انتقال داده تا مأموران مربوط به جمع‌آوری و بازیافت آنها اقدام ورزند. این کار باید به صورت رایگان انجام پذیرد تا مردم تشویق به این امر شده و بتوانند در آن شرکت کنند.


از سویی این برنامه برای کودکان و نوجوانان نیز مفید و جذاب خواهد بود و به آنها یاد خواهد داد که بازیافت مواد، مسأله بسیار مهمی در دنیای امروز است و آنان باید از اکنون این مسأله را بیاموزند. تمامی افراد اعم از زن و مرد، دختر و پسر می‌توانند در این برنامه شرکت کنند و به این طریق می‌توان به آرامی فرهنگ بازیافت رادر میان قشر جوان و نسل آینده گسترش داد.

 زیرا نسل آینده نیاز به منابع انرژی و منابع دیگر دارد چرا که این منابع روزی نه چندان دور به پایان خواهند رسید و آن زمان مشکلات چندین برابر خواهند شد؛ و اگر از همین امروز برای آینده زندگی، فکر و چاره‌ای نیندیشند دشواری‌های زندگی گریبانگیر خود آنان خواهد بود.