همشهری‌آنلاین - پروانه بندپی: با شروع فصل زمستان، سرد شدن هوا و ریختن برگ‌های درختان، از نظر خیلی از مردم، زمان ابتلا به حساسیت‌های مختلف ازجمله حساسیت فصلی یا آلرژی فصلی تمام می‌شود و حساسیت‌ها جای خود را به عفونت‌های تنفسی مثل سرماخوردگی می‌دهند، اما این باور اشتباه است و واقعیت این است که حساسیت در فصل زمستان هم وجود دارد اما اغلب علائم آن با علائم سرماخوردگی اشتباه گرفته می‌شود.
در شهرهای بزرگ و آلوده که صنایع آلاینده متعددی فعالند و تعداد زیادی خودرو در خیابان‌ها تردد دارند، حساسیت فصلی کمتر از پاییز و بهار نیست. درضمن وارونگی دما نیز یکی از عوامل تشدید آلودگی هوا در شهرهایی مثل تهران است و آلودگی هوا این قابلیت را دارد که علائم آلرژی را تشدید کند. افرادی هم که مبتلا به مشکلات تنفسی مانند آسم هستند، در این فصل حملات آسم را تجربه می‌کنند.
یکی از دلایلی که در زمستان کمتر از فصل‌های دیگر از حساسیت فصلی اذیت می‌شویم، این است که به دلیل سرمای هوا بیشتر وقت‌مان را در خانه هستیم و درها و پنجره‌ها هم بسته هستند. وگرنه حساسیت یا آلرژی در زمستان هیچ فرقی با فصل‌های دیگر ندارد. نکته جالب‌تر که خیلی‌ها نمی‌دانند، این است که گرده های گیاهان از فصل‌های قبل تا زمستان ادامه پیدا می‌کند و می‌تواند علائم آلرژی را در افرادی که به گرده‌ها حساسیت دارند، تشدید کند.
بیشتر بخوانید؛
-
آیا آلرژی در نهایت تبدیل به آسم می‌شود؟ | ارتباط هوای سرد و تشدید آسم
-
آلودگی هوا چطور باعث بروز بیماری‌های تنفسی می‌شود؟ | آلرژی بعد از ۵۰ سالگی هم فرد را مبتلا می‌کند | چه تعداد از ایرانی‌ها آسم دارند؟
گرده‌هایی که تا زمستان باقی می‌مانند/ تفاوت آلرژی زمستانی با فصل‌های دیگر
دکتر محمدحسن بمانیان، فوق تخصص آلرژی، دبیر انجمن آسم و آلرژی ایران و استاد دانشگاه در گفتگو با همشهری آنلاین به این نکته اشاره می‌کند که در فصل زمستان هم بعضی از گرده‌های گیاهان همچنان می‌توانند وجود داشته باشند. چون گرده‌هایی که در فصل قبل گرده‌افشانی شده‌اند، بعد از گذشت چندین هفته همچنان زنده باقی می‌مانند و با وزش باد جابجا می‌شوند.
دکتر بمانیان می‌گوید: اتفاق متفاوتی که در زمستان می‌افتد، این است که هم موارد ابتلا به عفونت‌های ویروسی بیشتر است و هم میزان ذرات معلق در هوا که به عنوان آلاینده‌ها محسوب می‌شوند، به خاطر تغییرات جوی و وارونگی دما افزایش پیدا می‌کند. ذراتی که تا سطح زمین پایین می‌آیند و به آلرژن‌ها اتصال پیدا می‌کنند و علائم آلرژی را در افراد تشدید می‌کنند. یعنی اگر فرد مبتلا در فصل‌های قبل فقط با گرده گیاهان دچار حساسیت می‌شد، در زمستان گرده‌ها به اضافه آن مواد آلاینده، شدت علائم آلرژی را در او بیشتر می‌کنند.
ارتباط ابتلا به عفونت‌های ویروسی در زمستان و تشدید علائم آلرژی
این فوق تخصص آلرژی درباره ارتباط ابتلا به عفونت‌های ویروسی در زمستان و تشدید علائم آلرژی هم توضیح می‌دهد: داستان عفونت‌های ویروسی مثل سرماخوردگی هم این است که افرادی که آلرژی‌شان با دارو و ... کنترل شده بود، حالا به دنبال ابتلا به عفونت ویروسی، آن آلرژی خاموش و کنترل‌شده دوباره طغیان می‌کند و علائم آلرژی در آنها تشدید می‌شود.
اثر دوگانه باران بر روی افراد مبتلا به آلرژی
دکتر بمانیان در ادامه به اثر دوگانه باران بر روی افراد مبتلا به آلرژی اشاره می‌کند و می‌گوید: یک نکته مهم در این رابطه این است که بارش‌ها روی افراد مبتلا به آلرژی اثر دوگانه دارد. یک گروه هستند که به یک سری گرده‌ها حساسیت دارند که این گرده‌ها با بارندگی در سطح جو شسته می‌شود و مقدار آنها در سطح زمین کمتر می‌شود و بعد از بارندگی علائم آلرژی در این افراد کمتر می‌شود. از طرف دیگر، بارندگی باعث می‌شود بعضی از گرده‌ها به صورت مجموعه‌ای از گرده تبدیل شوند که بارندگی و هوای مرطوب باعث می‌شود این مجموعه‌ی مملو از گرده پاره شود – چون نم می‌کشد و مرطوب می‌شود – و تعداد بسیار زیادی گرده را در هوا منتشر می‌کند. یک عده از افراد با این گرده‌ها علائم‌شان بدتر می‌شود.
به گفته این استاد دانشگاه، بر اساس این که نوع آلرژن یا ماده حساسیت‌زای فرد چه باشد، بارش‌ها روی آنها اثربخشی دوگانه دارند.
آلودگی هوا می‌تواند ما به آلرژی مبتلا کند؟
دبیر انجمن آسم و آلرژی ایران در پاسخ به این سؤال که آیا آلودگی هوا می‌تواند به عنوان یکی از عوامل ابتلا به آلرژی نام برده شود، می‌گوید: خیر، آلودگی هوا به عنوان یک عامل ابتلا به آلرژی شناخته نمی‌شود و در ایجاد آن هیچ تاثیری ندارد. چون آلرژی یک مکانیزم سیستم ایمنی در برابر عوامل محیطی است. ولی آلاینده‌ها با یک مکانیزم غیر از درگیری سیستم ایمنی دستگاه تنفسی و پوست و چشم را تحریک و علائمی شبیه علائم آلرژی را ایجاد می‌کنند.
دکتر بمانیان در توضیح بیشتر این مطلب می‌گوید: یعنی ممکن است کسی مبتلا به آلرژی نباشد اما آلودگی هوا باعث سوزش بینی، گرفتگی بینی، سوزش چشم‌ها، قرمزی چشم‌ها، سردرد، بی‌حوصلگی، خستگی، سوزش حلق، سرفه‌های تحریکی و خشک در او شود. خیلی مواقع فرد نمی‌داند که علائمی که در او بروز کرده، علائم آلرژی هستند یا آلاینده‌ها موجب این تحریک‌ها شده‌اند. و البته هرچقدر به منبع آلاینده نزدیک‌تر باشید، بیشتر تحت تاثیر آن قرار می‌گیرید.
علائم آلرژی زمستانی
استاد دانشگاه علوم پزشکی ایران درباره علائم آلرژی زمستانی توضیح می‌دهد: علائم آلرژی زمستانی با خیلی از علائم فصل‌های دیگر هم‌پوشانی دارد. مثل سوزش بینی، گرفتگی بینی، سردرد، سرفه‌های تحریکی و خشک. ولی آنچه که آلرژی زمستانه را از آلرژی‌های فصل‌های دیگر مجزا می‌کند، همین آلاینده‌ها هستند.
دکتر بمانیان می‌گوید: کسانی که فقط به خاطر آلودگی هوا دچار مشکل سوزش چشم و سوزش بینی و ... شده‌اند، داروهای آلرژی معمولا روی آنها خیلی خوب جواب نمی‌دهد. چون آنها آلرژی ندارند و علائم‌شان فقط نتیجه‌ی آلودگی هوا است که با کم شدن این آلودگی، علائم هم برطرف می‌شوند. این افراد با دارو بهبودی نسبی پیدا می‌کنند اما راه بهبود کامل آنها این است که از محیط آلوده دور شوند و بتوانند هوای تازه‌تری را استنشاق کنند.
بیشتر بخوانید؛