همشهری‌آنلاین - بهروز رسایلی
دوره جدید کار امیر قلعه‌نویی با تیم ملی ایران از آغاز سال۱۴۰۲و با مسابقه دوستانه مقابل روسیه استارت خورد. حالا که به روزهای پایانی دی، نخستین‌ماه زمستان نزدیک شده‌ایم، تیم امیر نخستین بازی‌اش در مرحله گروهی جام‌ملت‌های آسیا را هم برگزار کرده و با نتیجه ۴بر یک موفق به شکست فلسطین شده است. در این مدت تیم ملی ۱۴بازی داشته که ۱۲تا را برده و ۲تا را مساوی کرده است؛ آماری درخشان که جلا و جلوه آن هنگام گل‌شماری دوچندان هم می‌شود. تیم امیر در این ۱۴بازی موفق به ثبت ۴۴گل شده است؛ به‌طور میانگین ۳.۱۴گل زده در هر بازی. این یک آمار لذتبخش و ستودنی است که هر مخاطبی را به وجد می‌آورد اما پرسش اینجاست که چطور تیمی که برای نزدیک به یک دهه برچسب «دفاعی» روی آن خورده بود، در این بازه زمانی ناگهان متحول شده است؟ توپخانه امیر، رمز و رازهایی دارد که بعضا امیدوارکننده هستند و بعضا نگران‌کننده.
دلایل زیبا
قلعه‌نویی بارها گفته به فوتبال تهاجمی علاقه دارد و سابقه سرمربیگری‌اش هم این گزاره را تأیید می‌کند. اغلب تیم‌هایی که امیر هدایتشان را بر عهده داشته، فوتبالی تهاجمی و بی‌باک بازی کرده‌اند. او این روحیه را با خودش به تیم ملی هم آورده است. ترکیب‌هایی که می‌چیند، عمدتا تهاجمی هستند. قلعه‌نویی اغلب فقط با یک هافبک دفاعی بازی را شروع می‌کند و همین مسئله، مجال بیشتری برای هجوم در اختیار تیمش قرار می‌دهد. به علاوه او یکی از درخشان‌ترین زوج‌های هجومی تاریخ فوتبال ایران را در اوج پختگی و هماهنگی در اختیار دارد؛ سردار آزمون و مهدی طارمی. هر دو نفر هم در سیستم امیر راحت هستند و رشد کرده‌اند. طارمی ۳۱درصد گل‌های ملی‌اش را در دوران قلعه‌نویی به ثمر رسانده، درحالی‌که فقط ۱۷درصد مسابقات ملی او در دوران حضور این مربی بوده است. مجموعه این مسائل باعث شده با تیمی مواجه باشیم که در بیشتر بازی‌ها، موقعیت‌های زیادی خلق می‌کند و گل‌های پرشماری هم می‌زند.
دلایل نه‌چندان زیبا
از آن سو اما یکی از مهم‌ترین عوامل پرگل‌شدن اغلب مسابقات تیم ملی در این دوران، مقابله با رقبای ضعیف و کم‌کیفیت بوده است. تعارف که نداریم؛ تیم ملی سال ۱۴۰۲بیش از هر زمان دیگری با تیم‌هایی بازی کرد که جزو قدرت‌های درجه ۲و حتی ۳آسیا بودند. پرگل‌ترین پیروزی تیم ملی در این دوران، برتری ۶بر یک مقابل افغانستان بوده و ۲برد ۵گله مقابل قرقیزستان و اندونزی هم در رده بعدی قرار می‌گیرد. در حقیقت این ۳تیم ۱۶گل از ایران خورده‌اند که طبیعتا کیفیت‌شان روشن است. تیم‌هایی مثل هنگ‌کنگ و فلسطین هم شرایط مشابهی دارند و این همه، همچنان این تردید را زنده نگه می‌دارد که مبادا شاگردان امیر مقابل رقبای سرسخت‌تر تا این اندازه بی‌رحم نباشند. به هر حال فعلا مسابقات آسان تیم ملی ادامه دارد و احتمالا تا یک‌چهارم نهایی جام ملت‌ها، همین روند پیروزی‌های پرگل تداوم داشته باشد. همچنین فراموش نکنیم فوتبال تهاجمی تیم ملی، ساختار دفاعی را هم از هر زمان دیگری آسیب‌پذیرتر کرده است. تیم ایران در این ۱۴مسابقه برابر رقبای نه‌چندان مطرح، ۹گل خورده است.