زندگی شهری تنها کار کردن روزانه و به هنگام شب خسته و خواب آلود رفتن به خانه نیست. زندگی شهری در بسیاری از شهرها حیات دائمی در طول شبانه روز است. تلاش برای تولید بیشتر و استفاده مداوم از وقت است.
زندگی شهری یعنی 8 ساعت کار، 8 ساعت تفریح و 8 ساعت استراحت کردن. آنچه در کشورهای در حال رشد دیده میشود مسلما بهرهمندی از چنین الگویی نیست.
بسیاری از شهرهای جهان توانستهاند جمعیتی هراس آور را در خود جای دهند. جمعیتی که میتواند به تنهایی یک کشور را تشکیل دهد. شهر توکیو با شهرکهای اقماری بیشمارش جمعیتی در حدود 35 میلیون نفر را در خود جای داده است.
در واقع این شهر نیمی از جمعیت حال حاضر ایران را دارد. مسلما برای ساکنان این شهر که در مساحتی در حدود 7 هزار کیلومتر مربع زندگی میکنند، بهرهمندی از امکانات شهری میتواند یک دغدغه دائمی باشد.
اما مسئولان شهری توکیو با استفاده از تدابیر ویژه نه تنها مشکلاتی مانند ترافیک و آلودگی هوا و ازدحام جمعیت و همچنین مسکن را حل کردهاند بلکه این شهر در حال حاضر یکی از پیشرفتهترین شهرهای جهان است و مورد توجه بسیاری از مردم جهان. بخش عمده از نیازهای خدماتی و حتی اداری شهروندان توکیو به شب منتقل شده است.
در واقع زندگی شبانه در این شهر توانسته است شهر توکیو را برای بیش از 35 میلیون نفر به شهری قابل زیست تبدیل کند.
این در حالی است که تهران تنها با داشتن جمعیتی در حدود 8 میلیون نفر با مشکلات بسیاری همچون ترافیکهای سنگین و آلودگی هوا و ازدحام جمعیت روبهروست. در واقع تهران از ساعت 11 شب تا 8 صبح شهری خاموش است؛ شهری که در آن هیچ شهروندی نمیتواند کمترین نیازهای زندگی خود را تامین کند.
در واقع تمام بهرهمندی شهروندان از شهر تنها به 13ساعت محدود میشود. قرار است که در این 13 ساعت شهروندان هم کار کنند و هم مایحتاج زندگی خود را فراهم کنند و هم اگر وقتی باقی بود به تفریح بپردازند.
این سرنوشت همه شهرهای کشور است. کمتر شهری میتوان یافت که زندگی شبانه در آن رایج باشد. در واقع شهرنشینی امروزه کشور با کمترین بهرهوری همراه است و بیش از یک سوم زمان زندگی در شهرها کاملا بلااستفاده باقی مانده است.
تعجبی ندارد که همه امکانات و خدمات شهری در زمانی معمول از سوی شهروندان مورد بهره برداری قرار گیرد و شهر از ترافیک و آلودگی در رنج باشد. تهران شهری است پر ازدحام اما کم تلاش. شهری است که به لحاظ بهره وری در مقایسه با دیگر شهرهای جهان در رتبهای پایینتر قرار دارد.
اگر زندگی شهری به معنای بهرهمندی از خدمات و امکانات زندگی شهرنشینی در تهران رواج یابد، مسلما بسیاری از مشکلات مختلف در آن به فراموشی سپرده میشد.