همشهری آنلاین، حمیدرضا رسولی: شمیران یکی از مناطقی است که تا ۵۰ سال قبل مملو از درختان انار بود و کشاورزان شمیرانی محصولشان را در بازار سنتی تجریش و در طوافیها میفروختند. انار شمیران چند نوع مختلف داشت اما مشتریان انارهای سیاهدانه و شیرین از همه بیشتر بود. انار شیرین قمی هم در این منطقه برداشت میشد که دانههای درشتی داشت و همانطور که از نامش پیداست در مقایسه با انواع دیگر انار شمیرانی شیرینتر بوده است.
قصههای خواندنی تهران را اینجا دنبال کنید
باغ اناری تهرانپارس یکی دیگر از مکانهایی بود که به واسطه درختان اناری که داشت از شهرت و محبوبیت زیادی بین تهراننشینهای قدیم برخوردار بود. باغ اناری به هرمز آرش معروف به اربابهرمز که از زرتشتیان و پارسیان هندی بود تعلق داشت و با عنوان باغ یا عمارت هرمز هم شناخته میشد. درختان این باغ هم با گذشت زمان، یکی پس از دیگری از بین رفتند و دیگر هیچ اثری از آنها باقی نماند. باغ اناری تهرانپارس در دهه ۸۰ به بوستان عمومی تبدیل شد و اکنون یکی از تفرجگاههای شمال شرق پایتخت به حساب میآید.
اصفهانک هم در سالهای قدیم یکی از قریههای نزدیک به دولاب بود تا حوالی سال ۱۲۸۰ شمسی باغ انار معروفی داشت که به باغ اناری خانه قوام معروف بود. اصفهانک در آن سالها ۳ رشته قنات پرآب داشت که از میان درختان انار باغ اناری خانه اقوام عبور میکرد اما به دستور مظفرالدینشاه مسیر قناتها به سمت سلطنتآباد تغییر پیدا کرد و باغ اناری اصفهانک به شدت آسیب دید. چند سال بعد یک قنات جدید در اصفهانک حفر کردند، اما باغ اناری هرگز شکوه و آبادانی گذشتهاش را تجربه نکرد.
تغییرات آب و هوایی یکی دیگر از متهمان پرونده نابودی تدریجی باغهای انار تهران است. تهران در گذشته چنان خوشآبوهوا بود که درختان میوه به سادگی در آن رشد میکردند، اما آلودگی هوا درختانی مثل انار را که به رسیدگی زیادی نیاز دارد از بین برد؛ درختان انار کن و انارستان آرامگاه زرتشتیان در منطقه ۱۴ تهران هم به همین سرنوشت دچار شدند و امروز اثر چندانی از آنها نیست. نقل است که تهراننشینهای قدیم به خواص درمانی آب انار اعتقاد زیادی داشتند و زمستانها چند قطره آب انار در دهان نوزاد میچکاندند تا از گزند بیماری در امان بماند اما امروز نوزادهای تهرانی از چنین موهبتی محروم ماندهاند.