همشهری آنلاین - ثریا روزبهانی: اراضی چیتگر، اواخر دهه ۴۰، به دلیل دور بودن از شهر و همه تهدیدهایی که می‌توانست باغ گیاه‌شناسی ملی را از هر گزندی دور نگه دارد، به‌عنوان مکان مناسبی برای ایجاد بزرگ‌ترین باغ خاورمیانه انتخاب شد.
قصه‌های خواندنی تهران را اینجا دنبال کنید
این باغ منحصربه‌فرد به‌عنوان بزرگ‌ترین باغ گیاه‌شناسی خاورمیانه شناخته می‌شود و جزو ۲۰باغ برتر گیاه‌شناسی دنیاست. در این باغ مجموعه‌ای از گیاهان بومی و غیربومی در فضای باز و در گلخانه‌ها کشت می‌شوند و نقش مهمی در زمینه‌های مختلف تحقیقاتی از جمله علوم گیاهی و باغبانی، آموزش عمومی و آشنا ساختن مردم به اهمیت گیاهان و لزوم حفاظت از آن‌ها بر عهده دارند. گشت‌وگذار در باغی که مملو از درختان کاج بلند با باغ‌های مختلف همچون هیرکانی، زاگرس یا باغ چین و ژاپن است خالی از لطف نیست.
نباید از این باغ غافل شد که در این بهشت کوچک و منبع ذخیره ژنتیکی گیاهان در معرض خطر انقراض، امکانات لازم برای مطالعه و تحقیق درباره تنوع زیستی و حفاظت از آن‌ها فراهم است. طراحی و ساخت باغ گیاه‌شناسی ملی ایران از سال۱۳۴۸توسط کارشناسان ایرانی و با همکاری جمعی از کارشناسان خارجی آغاز شد. باغ گیاه‌شناسی مکانی است که در آن مجموعه‌ای از گیاهان بومی و غیربومی در فضای باز و در گلخانه‌ها کشت می‌شود. این باغ شامل ۷رویشگاه مربوط به ایران و ۶پرورشگاه مربوط به جهان و ۸کلکسیون و باغ موضوعی است. در این باغ، نهالستان و گلخانه‌های تکثیر گیاهان مختلف وجود دارد که نهال‌های مورد نیاز باغ را تأمین می‌کنند.
رویشگاه‌های ایران شامل هیرکانی، زاگرس، البرز جنوبی، ایرانی-تورانی، گلخانه جنوب ایران، باغ پیازهای ایرانی و باغ میوه‌های بومی است. رویشگاه‌های اروپا، قفقاز، هیمالیا، چین و ژاپن و چمنزارهای آمریکا نیز از جمله رویشگاه‌های دیگر نقاط جهان در این باغ به شمار می‌رود. بخش دیگری از این باغ به کلکسیون و باغ موضوعی اختصاص دارد که شامل قطعات آموزشی و نمایشی، باغ سیستماتیک، باغ گیاهان دارویی و صنعتی، آربراتوم، جنگل و گردشگاه (شاکای)، باغ صخره‌ای و گیاهان زینتی، میدان مرکزی باغ رز و چهارباغ ایرانی و پهن برگ‌های همیشه سبز است. همچنین از ویژگی‌های این باغ این است که حدود۴هزار گونه گیاهی با نیازهای مختلف اکولوژیک را که از نقاط مختلف کشور جمع شده و بعضا نیز از خارج از کشور وارد شده‌اند در خود جای داده است.
نام: باغ گیاه‌شناسی
موقعیت: اراضی چیتگر
ویژگی: بزرگ‌ترین باغ خاورمیانه، یکی از ۲۰ باغ برتر گیاه‌شناسی دنیا