به گزارش همشهری آنلاین، موزه‌ها، ابنیه تاریخی و پایگاه‌های میراث ملی و جهانی در نوروز، از ساعت ۹ تا ۱۸ آماده خدمات‌دهی به گردشگران و بازدیدکنندگان هستند. در «شب‌های قدر» ساعت بازدید اماکن تاریخی، موزه‌ها و پایگاه‌های ملی و جهانی از ۹ صبح تا ۱۷ است. یک روز پس از شب قدر نیز ساعت فعالیت موزه‌ها از ۱۰ صبح شروع می‌شود.
زمان کاری در روزهای پنجشنبه و جمعه می‌تواند تا ساعت ۲۰ افزایش پیدا کند. بنابراین لازم است گردشگران نوروزی برای اطلاع دقیق‌تر از ساعت کاری هر مجموعه به سایت یا صفحات آن در فضای مجازی مراجعه کنند. تمامی موزه‌ها و اماکن تاریخی در روز ۱۳ فروردین همزمان با روز طبیعت و سالگرد شهادت حضرت علی (ع) تعطیل هستند.
خانه موزه سندوزی
خانه موزه «دکتر سندوزی» از سال ۱۳۸۲ در مجموعه سازمان فرهنگی هنری شهردار تهران فعال شد. این خانه موزه متعلق به دندان‌پزشکی هنرمند است که خانه و مطب شخصی خود را وقف مردم تهران کرد تا تبدیل به خانه موزه شود.
البته دکتر سندوزی تنها یک دندانپزشک نیست، بلکه هنرمندی است توانمند که آثار بسیاری در زمینه نقاشی، طراحی و مجسمه‌سازی از خود به یادگار گذاشته است. این خانه موزه اکنون محل نگهداری آثار هنری وی است که در کنار نمایشگاه دائمی این آثار، محلی برای برگزاری نشست‌های تخصصی هنری، جشنواره‌های مختلفی با عنوان جشنواره طراحی معاصر، پزشکان هنرمند، پرستاران هنرمند و... نیز هست.
حاصل کار هنری دکتر سندوزی، حدود ۱۸۰ اثر هنری است که در خانه موزه‌اش به نمایش درآمده است.
نشانی: میدان آرژانتین، بلوار بیهقی، کوچه ۱۲ غربی، پلاک ۲، خانه موزه دکتر سندوزی
خانه موزه شهید بهشتی
خانه موزه شهید بهشتی تهران، محل اقامت آیت اله دکتر سید محمد حسینی بهشتی، خانه‌ای است دو طبقه که با هدف آشنایی هر چه بیشتر با شخصیت و اندیشه‌های شهید آیت الله دکتر بهشتی تبدیل به موزه شده است.
این موزه در برگیرنده یادگارهایی از آن شهید و یادآوری‌هایی از روزهای انقلاب و شخصیت‌های آن دوران است.
در طبقه همکف، اتاق شورای انقلاب اسلامی بازسازی شده و شورایی که به فرمان حضرت امام خمینی با همکاری آقایان شهید مرتضی مطهری، آیت الله سید علی خامنه ای، آیت الله هاشمی رفسنجانی، شهید محمد جواد باهنر، محمد رضا مهدوی کنی، سید عبدالکریم موسوی اردبیلی و چند تن دیگر از بزرگان تشکیل شده بود، ایجاد شده شده است. در این بخش هم چنین کتابخانه شخصی ایشان با محتوای قرآنی، دینی، فلسفه و اخلاق، جامعه شناسی احیا شده است.
مجموعه‌ای از عکس‌های حزب جمهوری اسلامی، سفر به پاریس، دستگیری و بازداشت توسط ساواک، سفر به ترکیه، لبنان و سوریه، سفر به هامبورگ و تأسیس مرکز تحقیقات اسلامی، تأسیس دبیرستان دین و دانش، جلسات گفتار ماه، مدرسه حجتیه، مدرسه صدر در بخش دیگری به نمایش درآمده است.
طبقه اول موزه، دارای بانک اطلاعاتی جامع، از روزنامه‌ها، اعلامیه‌ها، اسناد محرمانه و ... است و همچنین کتابخانه‌ای جامع و مفصل از کتاب‌های شخصی شهید بهشتی و مقالات و کتاب‌های تألیفی او جایگذاری شده است.
نشانی: خیابان شریعتی، خیابان شهید دستجردی، کوچه صبر، خیابان شهید مطهری، کوچه شهید بهشتی، شماره ۱۲، خانه موزه شهید آیت‌الله محمد بهشتی
خانه موزه عزت‌الله انتظامی
خانه موزه «استاد عزت الله انتظامی»، خانه عزت سینمای ایران «استاد عزت الله انتظامی» در بلوار اندرزگو است.
در سال ۱۳۸۹ در پی جابه جایی استاد انتظامی از خانه قدیمی خود؛ با پیشنهاد خود ایشان و با همکاری شهرداری تهران، منزل مسکونی آقای بازیگر، به مکانی فرهنگی تبدیل شد. این خانه، با مساحتی معادل ۴۵۱ مترمربع طی سال‌ها محل رفت و آمد و جلسات بزرگانی چون علی حاتمی، ناصر تقوایی، جمشید مشایخی و چهره های ماندگار دیگر هنرهای نمایشی ایران بوده و باعث شکل گیری جرقه‌های اولیه بسیاری از فیلم ا و مجموعه‌های ماندگار کشور شده است. یکی از ویژگی های این موزه را باید در سالن اجرای تئاتر آن دانست. خانه موزه انتظامی شامل بخش‌های جذابی از جمله موزه استاد انتظامی در شمال پروژه، سالن بلک باکس با ظرفیت ۱۲۰ نفر در زیرزمین، کافی شاپ در پشت بام، شهر فرنگ، اتاق آینه، تماشاخانه، گالری و تابلوی ثبت امضاء و یادگاری ویژه هنرمندان صاحب نام است.
نشانی: بلوار اندرزگو، روبروی بلوار کاوه، کوچه احمدی، پلاک ٢٨.
خانه موزه بازار
خانه موزه بازار یا خانه سلطان بیگم شجاعی بیش از ۱۵۰ سال قدمت دارد و به سبک معماری رایج دوره قاجار ساخته شده است. خانه حیاطی مرکزی دارد و عمارت شاه نشین آن با آینه کاری‌ها و نقاشی‌ها و گچبری‌های زیبا تزئین شده است. نقاشی پشت آینه‌ای که در این خانه می‌بینید به ندرت در آثار معماری به چشم می‌خورند. تالار آینه خانه سلطان بیگم شجاعی در کنار تالار آینه کاخ گلستان و موزه مشاهیر در پل امیر بهادر از معدود تالارهای آینه کاری عمارت‌های تهران به شمار می‌رود.
سلطان بیگم شجاعی در کتاب‌های تاریخی به عنوان عمه ناصرالدین شاه معرفی شده است. روایت دیگری از این عضو خاندان قاجار به عنوان خواهر زنِ عقدی محمدعلی شاه قاجار یاد می‌کند.
بادگیرهای خانه موزه بازار تنها بادگیرهای باقیمانده‌ای است که در حوالی کوچه کمالی به چشم می‌خورد. عمارت تالار آینه، حوض‌خانه، حیاط مرکزی و ایوان از بخش‌های مختلف این خانه موزه است. با توجه به اینکه ساختمان در دوره های مختلف مورد استفاده افراد گوناگون قرار گرفته شده است، تغییرات داخلی زیادی به ساختمان تحمیل شده که شناخت سبک و سیاق طرح اولیه را دچار ابهام می کند. تنها تزئینات با ارزش و تاریخی را در تالار آینه، می توان یافت. آینه کاری های زیبا به اشکال قطار بندی و مقرنس به همراه نقاشی های گیاهی و غربی(طرح های الهام گرفته از نقاشی اروپایی که از دوره قاجار متداول شد از جمله:مناظر طبیعی) بر روی گچ و آینه، همچنین پوشش سقف به صورت قاب بندی های چوبی نقاشی شده و درهای چوبی منقش به طرح های گیاهی که نشانگر ذوق و سلیقه هنر و معماری آن زمان بوده در تالار آینه به چشم می خورد.
نشانی: میدان امام خمینی (ره)، ابتدای خیابان امیرکبیر، خیابان ناظم الاطباء جنوبی، کوچه دشتی، کوچه کمالی، خانه موزه بازار
باغ موزه قصر
باغ موزه قصر، اولین زندان متمرکز ایران است که در سال ۱۳۹۱ افتتاح گردید. این زندان هم اینک تعطیل شده و تحت عنوان باغ موزه قصر که در بزرگراه شهید صیاد شیرازی، خیابان پلیس قرار دارد بعنوان یکی از مراکز فرهنگی، تاریخی و هنری کشور مورد بازدید عموم است. باغ ایرانی یکی از بخش های این مجموعه است که با بهره‌گیری از تنوع گیاهی یک فضای شهری دلنشین و یک موزه روباز محسوب ایجاد شده است. یکی از بخش های اصلی، موزه تاریخ انقلاب اسلامی ایران است. این موزه تصویری است از مبارزات مردم در دوران پهلوی و بخش دیگر موزه زندان است که بازسازی عینی فضای زندان از اتفاقاتی است که در دوره رژیم پهلوی افتاد. زندان مارکوف نیز با مساحتی بالغ بر ۸۸۰۰ متر مربع از فضاهای متنوعی همچون مرکز اسناد، تصاویر و اشیاء تاریخی، نمایشگاه، گالری موسمی، کافه گالری و سالن اجتماعات چند منظوره تشکیل شده است. از دیگر بخش های این باغ موزه می توان به مسجد، زورخانه قصر، باغ های ایرانی، کتابخانه مرکز تحقیقات، گالری های مختلف، کافه ها اشاره کرد. شهروندان می‌توانند در محدوده زندان، از فضای سبز و بوستان و مجموعه‌های فرهنگی ورزشی موزه بازدید کنند.
عکسخانه شهر
موزه عکسخانه شهر به عنوان اولین موزه تخصصی تاریخ عکاسی در خاورمیانه شناخته شده‌است. این موزه وابسته به سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران است. عملیات تغییر کاربری و به‌سازی ساختمان این موزه از سال ۱۳۷۳ آغاز و و به همت مرحوم بهمن جلالی در ۲۸ اردیبهشت ۱۳۷۴ همزمان با روز جهانی موزه در فضایی با مساحت۲۵۰ مترمربع افتتاح شد. موزه عکسخانه شهر با موضوع تخصصی تاریخ عکاسی ایران، گنجینه‌ای از عکس‌ها و سایر میراث تصویری عکاسی (کارت پستال، نگاتیوهای شیشه‌ای و...)، دوربین‌ها و سایر ابزار و ادوات عکاسی است که با هدف گردآوری، حفاظت و نگهداری، آموزش و پژوهش تخصصی عکاسی و تاریخ عکاسی فعالیت دارد.
فضای داخلی موزه عکسخانه شهر در سال ۱۳۹۴ بازسازی و مرمت شده است و تغییرات فراوانی در فضای داخلی آن اتفاق افتاد و کتاب‌خانه‌ی آن به فضایی مستقل و تازه اضافه شده نقل مکان کرد. پس از این نوسازی و طرح توسعه‌ی جدید مساحت موزه‌ی عکسخانه‌ی شهر به ۲۷۵ مترمربع افزایش یافت. تعداد بسیاری از نگاتیوهای قدیمی با ابعاد بزرگ و کوچک نیز در موزه موجود است که در این میان نگاتیوهای شیشه‌ای ارزش فراوانی در تاریخ عکاسی دارند.
نشانی : تهران، میدان هفتم تیر، خیابان بهارشیراز، میدان بهارشیراز، بوستان بهارشیراز، موزه عکسخانه شهر
خانه موزه دکتر شریعتی
خانه موزه دکتر شریعتی در فاصله سال‌های ۱۳۳۵ تا ۱۳۴۰ است و به لحاظ شخصیت دکتر شریعتی که مدتی در آن ساکن بوده در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. خانه موزه دکتر علی شریعتی در تاریخ ۲۷ مرداد ۸۳ در فهرست آثار ملی ثبت گردید و حالا در یکی از کوچه های خیابان جمالزاده تهران آماده پذیرش علاقمندانی است که به این موزه مراجعه می کنند خانه دکتر علی شریعتی در سال ۱۳۷۶ توسط شهرداری از خانواده وی به منظور بهره‌برداری با عنوان خانه‌موزه خریداری شد و در اسفندماه سال ۱۳۸۵ تحت عنوان خانه موزه دکتر شریعتی افتتاح شده است. دکتر شریعتی به علت دستگیری‌های فراوان، مجموعا ۲ سال در این خانه زندگی کرد.
در سال ۱۳۷۷ پس از تصویب لایحه ای در مجلس مبنی بر تغییر کاربری منازل اندیشمندان به خانه موزه، این خانه با اشیاء، مبلمان، و لوازم موجود به قیمت ۱۲۰ میلیون تومان قیمت گذاری و از سوی شهرداری منطقه ۶ تهران خریداری شده بود. این خانه تا سال ۱۳۷۶ که توسط شهرداری تهران به مجموعه فرهنگی و موزه تبدیل شد، محل زندگی خانواده شریعتی بود. از جمله آثاری که در این بنا نگهداری می‌شود می توان به اسناد و مدارکی از دوران تحصیل، مکاتبات محرمانه ساواک درباره فعالیت های وی و نیز بازنشستگی اجباری وی با سمت معلم اشاره کرد. در کتابخانه موزه، آثار او و نیز کتاب هایی که درباره وی نوشته شده فراهم آمده است. در داخل حیاط خانه شریعتی اتومبیل سرمه‌ای رنگ «مسکوویچ» وی با شماره شهربانی مشهد پارک شده است.
نشانی: خیابان فاطمی غربی، خیابان جمالزاده، کوچه نادر، پلاک ۱۰
نگارخانه لاله
نگارخانه لاله در همسایگی پارک لاله و هتل لاله در مرکز تهران واقع شده است و میزبان برنامه های مختلف فرهنگی و هنری است. این نگارخانه ضمن همجواری با مراکز مهمی همچون موزه هنرهای معاصر، موزه فرش، گذر فرهنگ و هنر لاله، هتل لاله، کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان، نقشی پر اهمیت در برگزاری رویدادهای هنری داشته است. از سویی دیگر دسترسی دانشجویان دانشکده هنرهای زیبای تهران، دانشگاه هنر، و دانشکده هنردانشگاه آزاد اهمیت هنری این مرکز را دوچندان می سازد.
این مرکز با فضایی به مساحت ۲۶۴ متر مربع در سال ۱۳۷۲ مورد بهره برداری قرار گرفته و با هدف ارتقای سطح فرهنگ و هنر ملی اسلامی و بسترسازی برای معرفی هنرمندان خلاق برنامه ریزی نموده است. در یک نگاه کلی، برگزاری نمایشگاه های گروهی از آثاراستادان هنر، هنرمندان پیشکسوت و جوان؛ برگزاری نمایشگاه های فروش فصلی(اکسپو) آثار چند نسل هنرمندان معاصر ایران؛ برگزاری نشست های پژوهشی هنر و برگزاری کارگاه های هنری با حضور استادان وهنرمندان، مهمترین فعالیت های نگارخانه لاله در سال‌های اخیر است.
نشانی: خیابان دکتر فاطمی، ضلع شمالی پارک لاله، جنب هتل لاله
باغ موزه هنر ایرانی
باغ موزه هنر ایرانی از باغ‌های سرسبز و تماشایی و جاذبه های کمتر شناخته شده کشورمان است که در خیابان دکتر حسابی واقع در شهر دیدنی تهران قرار گرفته است. این باغ که مساحتی حدود یک هکتار از محله خوش آب و هوای الهیه را به خود اختصاص داده، نه تنها از فضای بسیار دلنشین و زیبایی برخوردار است، بلکه از وجود ماکت‌های زیبای برخی از جاذبه‌های محبوب و مشهور کشورمان نیز بهره‌مند است. این باغ نخست در دوران رضا شاه پهلوی و به دستور همسر یکی از افسران ارشد ارتش به نام توران توقیفی احداث گردید و به تفرجگاه تابستانی او و همسرش مبدل شد. پس از انقلاب اسلامی ایران، این پارک که حدود یک هکتار وسعت داشت، مدت‌ها در اختیار خانه سینما قرار گرفت. اما در دهه ۸۰ تصمیم بر این شد که این باغ به مکانی عمومی مبدل شود. از این رو، پروژه بازسازی پارک در سال ۱۳۸۴ آغاز گردید و پس از تغییراتی جزئی در طرح و نقشه باغ و افزودن آب راه‌ها و حوضچه‌هایی زیبا، درب‌های آن بروی عموم مردم گشوده شد تا همه از زیبایی‌های آن بهره مند گردند.
نشانی: تجریش خیابان ولیعصر پلاک ۱۲
موزه هنرهای دینی امام علی(ع)
موزه هنرهای دینی امام علی(ع) در سال۱۳۷۹ شروع به کار کرد. پروسه ساخت بنا ۲ سال به طول انجامید که سرانجام در سال ۱۳۸۱ به بهره برداری رسید. زمینی که ساختمان بنا در آن قرار گرفته، وسعتی بالغ بر ۱۴۹۰ متر مربع دارد که شامل چهار طبقه بوده و ۲۷۰۰ متر زیر بنا دارد.
گالری‌های موزه هنر های امام علی علیه السلام در ۳ طبقه ساخته شده که معماری متفاوتی برای هر آثار هنری طراحی شده است. این نوع طراحی فضایی را فراهم می‌آورد تا گالری‌ها به‌صورت نمایشگاه‌های یکپارچه و هم به‌صورت مستقل در هر طبقه کاربرد داشته باشد.
در طبقۀ همکف نمایشگاه ادواری و مناسبتی، سالن اجتماعات و واحد اداری موزه قرار دارد. در این طبقه، اصل پردۀ کعبه که به ایران هدیه شده است، مدتی در معرض دید عموم قرار گرفت. در آمفی‌تئاتر این موزه نیز جلسه‌های عرفانی، ادبی و فرهنگی با حضور نویسندگان و شاعرانی که کارهای مذهبی انجام داده‌اند، برگزار می‌شود.
وسعت نمایشگاه این موزه تهران همواره مورد توجه جامعه هنری و برگزارکنندگان رویدادهای هنری بوده و تا کنون برنامه‌های بسیاری از جمله همایش، نمایشگاه، جشنواره، میزگرد و نشست‌های علمی، کارگاه‌های تخصصی و... در این مکان برگزار شده است
نشانی: خیابان ولیعصر(عج)، روبروی بزرگراه آیت الله هاشمی رفسنجانی، بلوار اسفندیار، پلاک ۳۵
خانه موزه شهید چمران
خانه پدری شهید چمران پس از بازسازی در تیرماه ۱۳۸۷ با فراهم آوردن امکانات بازدید عمومی، افتتاح و تبدیل به موزه شهید دکتر چمران شد. منزل پدری شهید چمران واقع در بازار تهران، چهارراه سیروس از حدود سال ۱۳۳۰ محل سکونت خانواده بود. این بنا با مساحتی بالغ بر ۲۴۴ مترمربع، به عنوان نمونه‌ای از معماری اواخر دوره قاجار، قرار دارد که به خانه‌موزه تبدیل شده است. ورودی بنا در ضلع جنوبی است و دارای یک حیاط مرکزی به ابعاد ۱۰ در ۱۷ متر است. در سه جبهه حیاط فضاهای معماری و مسکونی را می‌توان دید. مطبخ کوچک این خانه در ضلع شمال غربی جای دارد. این ساختمان آب‌انباری نیز دارد که پاشیر آن در زیر اتاق نشیمن قرار دارد. خانه پدری چمران تا زمان زنده بودن والدین ایشان همچنان مورد سکونت بود. در سال ۱۳۸۵، سازمان توسعه فضاهای فرهنگی شهرداری تهران اقدام به بازسازی و مرمت این خانه کرد. در سال ۱۳۸۷ این خانه موزه افتتاح شد و امروزه به‌عنوان یکی از دیدنی های پایتخت، میزبان گردشگران است.
در این خانه می‌توانید تصاویری از تحصیل دکتر چمران در دانشگاه آمریکا، تصاویر مربوط به حضور ایشان در لبنان و دوران جنگ ایران و عراق را ببینید. برخی از وسایل شخصی این شهید نیز در این بخش قرار دارد. دکتر چمران در طول تحصیل خود در مدرسه درس نقاشی را از استاد ارژنگی فرا گرفت و تعدادی از نقاشی‌های وی در این موزه در معرض نمایش قرار دارد.
شهید مصطفی چمران در سال ۱۳۱۱ در قم متولد شد و سال ۱۳۶۰ در جریان جنگ تحمیلی در دهلاویه خوزستان به شهادت رسید. تلاش‌ها و موفقیت‌های او در زمینه‌های علمی، اجتماعی و سیاسی باعث شده تا دکتر مصطفی چمران به عنوان یکی از رجال صاحب‌نام معاصر ایران شناخته شود. در این خانه‌موزه، عکس‌هایی از دکتر چمران و وسایل شخصی وی نگهداری می‌شود.
در این موزه در دو بخش می‌توانید برخی از وسایل شخصی شهید چمران از کودکی تا شهادت را ببینید.
نشانی: خیابان پانزده خرداد، سرپولک، کوچه شهید کمال بشیری، پلاک ۷
خانه موزه شهید مطهری
خانه موزه شهید مرتضی مطهری محل سکونت ایشان از سال ۱۳۴۶ بوده و به دلیل تاسیس حسینیه ارشاد برای نزدیکی به حسینیه، به این خانه نقل مکان کرد.
وی در مدت ۹ سال اقامت خود در این خانه (از ۱۳۴۶ تا ۱۳۵۵) که بیشترین زمان را نسبت به بقیه سال‌های سکونت خود در تهران داشت، بیشترین آثار خود را در این خانه تالیف کرد. کتاب‌های «نظام حقوق زن در اسلام»، «مساله حجاب»، «علل گرایش به مادی‌گری» و «امدادهای غیبی در زندگی بشر» جزو این آثار است.
این خانه محل رفت‌وآمد اشخاص بزرگی مانند رهبر معظم انقلاب، آیت‌الله طالقانی، آیت‌الله هاشمی رفسنجانی، دکتر علی شریعتی و بسیاری از روحانیون و شخصیت‌های دیگر بوده است.
خانه در دو طبقه بنا شده است که در طبقه اول دست‌نوشته‌ها و وسایل شخصی شهید مطهری و در طبقه دوم کتاب‌های آن شهید به نمایش درآمده است.
نشانی: خیابان شریعتی، خیابان دولت، نرسیده به حسینیه یزدی‌ها، نبش بن‌بست صدرا، شماره ۱۱۶
بیشتر بخوانید: جشنواره بازی و گردشگری در همه مناطق تهران | آدرس اماکنی که شب ها پاتوق موسیقی و تفریح خانوادگی است