همشهری- مریم باقرپور: در میان آنها برخی از خانهها منسوب به اهالی حوزه درمان بوده و پزشکانی در آنجا سکونت داشتهاند که هر یک در حرفه خود خاص بودهاند و این روزها خانهشان به موزه، بیمارستان و نمایشگاه تبدیل شده و با گشتوگذاری در آنها میتوانیم نامشان را زنده کنیم.
خانه مؤتمنالاطباء
این عمارت تاریخی مربوط به دوران قاجار است که به «میرزا زینالعابدینخان دنبلیضرابی» ملقب به موتمنالاطباء پزشک ناصرالدینشاه تعلق دارد.
لوکیشن فیلمهای ماندگار
مؤتمنالاطباء نخستین فارغالتحصیل دارالفنون و شاگرد دکتر تولوزان فرانسوی بود و توانست از بزرگترین جراحان زمان خود شود. خانه او سال۱۳۸۳ توسط یکی از بازماندگانش خریداری و به محلی برای ساخت فیلم و سریال تبدیل شد. تاکنون هم لوکیشن چند فیلم و سریال ازجمله «خانهپدری» و «شهرزاد» بوده است. از نوروز سال۱۳۹۸ امکان بازدید عموم از این خانه فراهم شده است.
عمارت فیروزهای
درهای فیروزهایرنگ و پنجرههای مشجر قدیمی و فیروزهای، در همان بدو ورود به خانه جلب توجه میکند؛ آثاری که حکایت از سبک سنتی و اصیل معماری خانه در ایران قدیم دارد و در مقابل نمای اصلی خانه هم، حوض آبی دیده میشود که بازتاب تصویر بنا در حوض صحنههای بینظیری را خلق میکند. خانهای که جزو نخستین خانههای چندطبقه شهر تهران بوده است. این عمارت ۲۵اسفند۱۳۷۹ با شماره ۳۱۰۴ بهعنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. در این محل امکان عکاسی با لباسهای دوران قاجار و لباسهای سریال شهرزاد برای مراجعان وجود دارد.
نشانی: پامنار، مقابل مسجد کاشانی، انتهای کوچه موتمنالاطباء
نزدیکترین ایستگاه اتوبوس: پامنار
نزدیکترین ایستگاه مترو: امامخمینی(ره)
امکان عکاسی: دارد
ساعت بازدید: ۱۰ تا ۱۸
خانه دکترعدل
در سال۱۳۱۰ توسط معمار روسی مقابل کاخ مرمر ساخته شد. این خانه بهدلیل معماری زیبا و تعلق داشتن به پدر جراحی ایران ۱۱مرداد سال۱۳۷۷ با شماره۲۰۸۱ به ثبت آثار ملی ایران درآمد.
بیمارانی که معطل نمیماندند
دکترعدل معتقد بود هیچ بیماری نباید بهدلیل نبود تخت کافی در بیمارستان معطل شود و پذیرش نشود. به همین دلیل، بیمارستان سینا را مرکز اورژانس پایتخت قرار داد و بهدنبال آن یک واحد انتقال خون تأسیس کرد. چون آن زمان مردم از انتقال خون واهمه و اکراه داشتند. همچنین او نخستینبار دوره دستیاری(آسیستانتی) را که امروزه به آن رزیدنتی میگویند، بهگونهای برنامهریزی کرد که هر سال ۴دستیار برای جراحی در بیمارستان سینا پذیرفته شوند.
خانهای که پژوهشگاه شد
خانه دکترعدل یک طبقه ساختمان اعیانی به همراه زیرزمین است. ۳ورودی و بخشهای خصوصیای مانند محل بیتوته مهمان، پذیرایی، مطب، منزل خدمه، سرایدار و راننده دارد. گردشگران با ورود به آن ساختمان با سقف گچبریشده و کاشیهای خشتی منقوش از تزئینات زیبایی مواجه میشوند. در نمای خارجی ساختمان هم از گچ و آجر سفید استفاده شده و بخش رخ بام هم با گچبری مزین شده است. اکنون خانه در مالکیت دولت است و بهعنوان ساختمان پژوهشکده هنر(وابسته به فرهنگستان هنر) مورد استفاده قرار میگیرد.
نشانی: خیابان ولیعصر(عج)، روبهروی کاخ مرمر، پلاکهای ۴ و ۶
نزدیکترین ایستگاه اتوبوس: جامی
نزدیکترین ایستگاه مترو: دانشگاه امامعلی(ع)
امکان عکاسی: دارد
ساعت بازدید: با هماهنگی قبلی
خانه شقاقی
خانه مسکونیای که روزگاری خانواده شقاقی در آن سکونت داشتند، حتی تا قبل از خرید توسط شهرداری، در مقاطع مختلف تاریخی، بهعنوان ساختمان مسکونی مورد بهرهبرداری قرار میگرفت.
خانهای که مطب شد
دکترسیاوش شقاقی و همسرش(دکتر سیمون) از طبقه اول خانهشان، بین سالهای ۱۳۲۹ تا ۱۳۳۱ بهعنوان مطب استفاده میکردند؛ اما پس از ساخت بنای جدید در بخش غربی خانه، مطب به ساختمان جدید منتقل شد و از آن بنا صرفا برای سکونت استفاده میکردند. دهه ۶۰ هم ایجاد تغییراتی در پلان داخلی ساختمان منجر به تفکیک ورودی طبقات شد؛ یعنی از ورودی اصلی بنا برای ورودی طبقه همکف استفاده میشد و ورودی طبقه اول هم از در جداگانهای است.
تبدیل مطب به موزه
خانه دکترشقاقی، با تأثیر از معماری فرنگی در اوایل حکومت پهلوی اول ساخته شده و این روزها موزه نقاشی پشت شیشه ایران است. در این موزه مجموعه عظیمی از نقاشیهای پشت شیشه از دوران صفویه تا عصر حاضر وجود دارد که تعدادشان به ۱۴۴ اثر میرسد. همچنین در گوشه و کنار این موزه آثار اهدایی هنرمندان دوران زمانی مختلف دیده میشود.
نشانی: خیابان سعدی، شهیدقائدی(هدایت سابق)
نزدیکترین ایستگاه اتوبوس: دروازه دولت
نزدیکترین ایستگاه مترو: دروازه دولت یا فردوسی
ساعت بازدید: با هماهنگی قبلی
امکان عکاسی: دارد
بیمارستان لقمانالدوله(لقمان حکیم)
معرفی: این روزها منطقه جنوبغربی تهران و ساختمانی که سالها خانواده دکترمحمدحسین لقمان ادهم، ملقب به لقمانالدوله سکونت داشتند، محل تردد بیمارانی شده است که از جایجای ایران به آن مراجعه میکنند؛ ساختمانی که حالا بیمارستان شده است.
از ریاست کلاس طب تا دانشکده پزشکی
دکترمحمدحسین لقمان ادهم، مدتی ریاست کلاس طب مدرسه دارالفنون را برعهده داشت و با قبول این مسئولیت، پایه و اساس دانشکده پزشکی را بنا نهاد و کلاس طب را از مدرسه دارالفنون جدا و به مدرسه طب تبدیل کرد. خودش هم تدریس بیماریهای عفونی و تشخیص بیماریها را برعهده گرفت. او مدتی هم پزشک مخصوص رضاشاه بود. حتی رئیس دانشکده پزشکی دانشگاه تهران هم شد اما به دلایل شخصی از ریاست دانشکده پزشکی کنارهگیری کرد ولی از تلاش برای ارتقای سلامت دست نکشید.
خدمت به مردم
این روزها وسعت منزل مسکونی چند ۱۰۰ متری دکترمحمدحسین لقمان ادهم، پس از تغییرات به بیش از ۲۱هزارمترمربع رسیده است. خانهای که روزگاری در آن درمان بیماران عفونی پیگیری میشد و پس از آن بهداری وقت آن را گسترش داد و سرانجام یک بیمارستان ۳۰۰تختخوابی ساخته شد که به پاس خدمات دکترلقمان ادهم بهعنوان یکی از پایهگذاران دانشکده پزشکی دانشگاه تهران، به اسم او نامگذاری شد و از آن پس با عنوان بیمارستان لقمانالدوله شناخته میشود.
نشانی: چهارراه لشکر، خیابان مخصوص
نزدیکترین ایستگاه اتوبوس: امامخمینی(ره)
نزدیکترین ایستگاه مترو: منیریه
امکان عکاسی: دارد
ساعت بازدید: شبانهروزی