همشهری آنلاین - زهرا بلندی: کوچه‌ای که به نام یکی از چهره‌های نام‌آور ایران یعنی دکتر «محمدحسین لقمان ادهم» نبیره پیر احمد کنی، طبیب محمدعلی‌شاه و نواده میرزا محمد کنی، طبیب ناصرالدین شاه است.
قصه‌های خواندنی تهران را در اینجا دنبال کنید
آنطور که «نصرالله حدادی» تاریخ‌پژوه به نقل از کتاب «شرح حال طبیبان قاجار و رضاشاه» می‌گوید: «محمدحسین خان ادهم فرزند ارشد فخرالاطبا (میرزا زین‌العابدین لقمان‌الممالک) بود که پس از مرگ پدر به لقب فخرالاطبا ملقب شد و از پزشکان تراز اول آذربایجان محسوب می‌شد و نزدیک‌ترین همکار دکتر طولوزان بود که در سال۱۲۵۸ در تبریز متولد شد. تحصیلات خود را در دانشکده پزشکی پاریس انجام داد و پس از مراجعه به ایران در تبریز به سمت طبیب مخصوص ولیعهد وقت، محمدعلی میرزا مشغول کار شد.»
حددادی ادامه می‌دهد: «او با بودجه شخصی مدرسه لقمانیه را با اسلوب اروپایی تأسیس کرد. دولت فرانسه و روسیه، دیپلم این مدرسه را معادل دیپلم کامل متوسطه می‌شناختند. دکتر لقمان ادهم، تحصیلات مقدماتی و متوسطه را در تبریز و در مدرسه لقمانیه انجام داد و مدتی معلم جغرافیا و ناظم آن مدرسه بود. سپس نزد استادان فن و پدر خود، طب ایرانی را فراگرفت و سال۱۲۸۰ هجری شمسی به فرانسه رفت و در دانشکده پزشکی مشغول شد. سال ۱۹۰۸میلادی (۱۲۸۷هجری شمسی) پایان‌نامه خود را در باب بیماری‌های سالک با درجه ممتاز ارائه کرد. به ایران بازگشت و به سمت طبیب مخصوص احمدشاه با لقب لقمان‌الدوله منصوب شد و به عضویت مجلس حفظ‌الصحه درآمد و در عملی شدن آبله‌کوبی سعی فراوان کرد.»
حدادی در ادامه می‌گوید: «لقمان‌الدوله در تصویب قانون طبابت تلاش‌های فراوانی را به کار برد. او در سال ۱۳۱۲ نیز به سمت پزشک مخصوص رضاشاه منصوب شد. در سال ۱۳۱۷ از ریاست دانشکده پزشکی و خدمات رسمی بر اثر ضعف مزاج کناره‌گیری کرد. در ۲۴ شهریور سال ۱۳۲۸ به پاس خدمات ۵۰ساله‌اش از طرف وزارت فرهنگ و دانشگاه تهران و فرهنگستان ایرانی یک قطعه نشان همایون و از طرف وزارت فرهنگ، نشان دانش درجه یک به او اعطا شد. البته دکتر محمدحسین خان دارای نشان‌های علمی دیگری از جمله نشان لژیون دونور از فرانسه، نشان ویکتوریا از انگلستان، عقاب سرخ از آلمان، لئوپلد از بلژیک و نشان‌های دیگر از دولت‌های ایتالیا و ترکیه و اسپانیا نیز بود.»
این پژوهشگر تاریخ تهران اضافه می‌کند: « دکتر محمدحسین لقمان ادهم پیش از ظهر اول آبان ۱۳۲۹ که مصادف با روز عاشورا بود، چشم از جهان فروبست. بیمارستان ۳۰۰تختخوابی تهران ۱۵دی ۱۳۳۰ از سوی وزارت بهداری وقت به نام او نامگذاری شد. زنده‌یاد ملک الشعرای بهار نیز که سال ۱۳۱۲ به دلیل مخالفت با پهلوی اول در حبس به سر می‌برد در زندان قصیده‌ای در ستایش لقمان‌الدوله سرود که با این بیت تمام می‌شود: «چو لقمان ادهم نباشد کسی/ هوادار جانت به جانت قسم.»
نظر شما