همشهری آنلاین-حمیدرضا رسولی: اربابمهدی از تاجران بزرگ تهران بود. او که اصالتی یزدی داشت کارش را با میرزابنویسی در زادگاهش شروع کرد و به سرعت نامش در فهرست بازرگانان ثروتمند ایران قرار گرفت. در آن سالها اعیان و اشراف بهعنوان نماینده وارد مجلس میشدند و اربابمهدی بهعنوان یکی از تاجران ثروتمند بازار با همین نیت، آرامآرام به محافل سیاسی نفوذ کرد.
قصههای خواندنی تهران را اینجا دنبال کنید
انتخابات دوره پانزدهم مجلس را قوامالسلطنه برگزار میکرد و مثل دورههای قبل، پول نقش تعیینکنندهای در انتخاب نمایندگان داشت. در آن دروه، حزب دموکرات ایرانیان برای تامین هزینههایش به پول هنگفتی نیاز داشت و اربابمهدی که بخشی زیادی از این پول را تامین کرده بود، بهعنوان نماینده بندرعباس به مجلس راه پیدا کرد. او تا دوره نوزدهم، نماینده مجلس بود، اما یکباره ورشکسته شد و با فروش بخش زیادی از زمینها و کارخانههایش از ورشکستگی کامل نجات پیدا کرد.
اربابمهدی با بقیه اموالش باغ بزرگی در شرق تهران خرید که باقی عمرش را به دور از دنیای سیاست زندگی کند. او گاهی در باغش مراسم بزم و جشنی با حضور نویسندگان و هنرمندان سرشناس برگزار میکرد و سالهای آخر عمرش را این گونه سپری کرد. اربابمهدی خوشذوق بود و باغ را مطابق میلش تزیین میکرد. یکی از تغییراتی که بعد از خرید این باغ بزرگ اعمال کرد، ساخت حوضهای هفتگانه بود که این بخش به باغ هفتحوض معروف شد.
معماری ساختمان اصلی با آیینهکاری و گچبری تزیین شده، اما وجود بادگیرهای بزرگ، جذابترین بخش این باغ عمارت است. باغ اربابمهدی یکی از بزرگترین و زیباترین بادگیرهای ایران را داشت که از دوره ناصرالدینشاه به یادگار مانده و گفته میشود قطورترین بادگیر ایران است.
بعد از مرگ اربابمهدی در سال ۱۳۴۸ باغ و ساختمانهای آن به دربار پهلوی دوم واگذار شد. داستان تغییرات باغ قاجاری محله تهرانپارس به همینجا ختم نمیشود. باغ و عمارت اربابمهدی در سال ۱۳۷۴تخلیه شد و بعد از مرمت و بازسازی به سازمان فرهنگی- هنری شهرداری تهران واگذار شد. یک سال بعد هم ساختمان اصلی به فرهنگسرای اشراق تبدیل شد و به این ترتیب یکی از وسیعترین باغهای دوره قاجار با معماری منحصربهفرد در اختیار عموم قرار گرفت.