همشهری آنلاین – گروه سیاسی: سرگئی شویگو، وزیر دفاع روسیه، روز جمعه در دیدار با همتای ایرانی خود در حاشیه نشستی در قرقیزستان در حالی بر آمادگی مسکو برای گسترش همکاری‌های نظامی با ایران تاکید کرد که طی روزهای اخیر علی‌اکبر احمدیان، دبیر شورای‌عالی امنیت ملی ایران نیز در سن‌پترزبورگ در دیدار با همتای روس خود، یک تفاهم‌نامه امنیتی مشترک امضا کرده بودند.
در چنین شرایطی وزرای دفاع ایران و روسیه روز جمعه در حاشیه نشست وزرای دفاع سازمان همکاری شانگهای در شهر آستانه، پایتخت قرقیزستان، طی دیداری بر آمادگی دوطرف به‌منظور گسترش روزافزون مناسبات فی‌مابین در حوزه دفاعی – نظامی تاکید کردند؛ رویکردی که طی ماه‌های گذشته فضاسازی‌های گسترده‌ای را ازسوی دولت‌های غربی به‌همراه داشته‌است.
با این وجود اما، شویگو، وزیر دفاع روسیه در دیدار با امیر محمدرضا آشتیانی، همتای ایرانی خود، تاکید کرد که مسکو آمادگی خود را برای پیشرفت و گسترش بیشتر همکاری سودمند دوجانبه نظامی و همکاری نظامی- فنی اعلام می‌کند.
رایزنی‌های مهم ایران و روسیه
یک کارشناس مسائل روسیه در گفت‌وگو با همشهری آنلاین با اشاره به رایزنی‌های دفاعی – امنیتی اخیر میان ایران و روسیه گفت: طی دو سه روز اخیر شاهد برگزاری دو نشست مهم دفاعی – امنیتی با حضور مقام‌های ارشد ایرانی و روس بودیم که با رایزنی‌ها و گفت‌وگوهای دوجانبه مهمی نیز همراه شد.
روح‌الله مدبر افزود: حضور علی‌اکبر احمدیان، دبیر شورای‌عالی امنیت‌ملی ایران در اجلاس امنیتی سن‌پترزبورگ از یک‌سو و رایزنی‌های امیر آشتیانی، وزیر دفاع ایران با مقام ارشد روس در حاشیه نشست وزرای دفاع کشورهای عضو سازمان همکاری شانگهای ازسوی دیگر، نشان‌دهنده برداشتن گام‌های مهم و تازه تهران و مسکو در مسیر تقویت همکاری‌های دفاعی – نظامی فی‌مابین است.
وی با تاکید بر تاثیر عملیات «وعده صادق» بر مناسبات تهران و مسکو عنوان کرد: پس از انجام این عملیات موفق ازسوی ایران، که براساس ماده ۵۱ منشور ملل‌متحد حق مشروع ایران به‌حساب می‌آمد، شاهد بودیم که روسیه جزو کشورهایی بود که از استفاده ایران از حق دفاع مشروع خود، حمایت کرد.
حرکت در مسیر تشکیل ائتلاف دفاعی
این کارشناس مسائل روسیه درباره چشم‌انداز همکاری‌های دفاعی تهران و مسکو اظهارکرد: آنچه از تحولات جاری برمی‌آید، گویای این نکته است که دوطرف درحال گام برداشتن به سمت ایجاد «ائتلاف دفاعی مشترک» هستند؛ ائتلافی که برای ایران و روسیه از اهمیت راهبردی ویژه‌ای برخوردار خواهد بود.
مدبر با اشاره به نشانه‌های حرکت دوطرف دراین مسیر ادامه داد: سرگئی شویگو، وزیر دفاع روسیه روز جمعه در دیدار با همتای ایرانی خود به دو موضوع مهم اشاره کرد. نکته اول این بود که او تاکید کرد مسکو آماده تقویت همکاری‌های نظامی – فنی است. نکته دوم و مهم‌تر نیز این بود که شویگو از آمادگی روسیه به‌منظور گسترش همکاری‌های دوجانبه نظامی با ایران خبرداد.
وی تصریح کرد: معتقدم موضوعات مطرح شده در جریان رایزنی وزرای دفاع دو کشور را باید در چارچوب تاکیدهای اخیر ولادیمیر پوتین در پیامش به نشست امنیتی سن‌پترزبورگ بررسی کرد. رئیس‌جمهور روسیه در پیام ویدیویی خود به دوازدهمین اجلاس امنیتی سن‌پترزبورگ، آمادگی روسیه را برای «همکاری نزدیک با همه شرکای ذی‌نفع در تامین امنیت جهانی و منطقه‌ای» اعلام کرد؛ راهبردی که در راستای شکل‌گیری نظم جهانی چندقطبی جدید مدنظر قرار گرفته است.
ویژگی‌های ائتلاف دفاعی
این کارشناس مسائل روسیه با اشاره به موضع‌گیری‌های اخیر مقام‌های عالی‌رتبه روس درباره توسعه همکاری‌ها با تهران تاکید کرد: معتقدم با توجه به شرایط موجود، اکنون فرصت مناسبی برای حرکت از «همکاری‌های دفاعی – نظامی معمولی» به سوی «ائتلاف دفاعی مشترک» مهیا شده‌است.
مدبر با اشاره ویژگی‌های «ائتلاف دفاعی مشترک» عنوان کرد: ائتلاف دفاعی میان تهران و مسکو در واقع یک همکاری دفاعی – نظامی ارتقا یافته است تا دو طرف در صورت رسیدن به تهدیدهای مشترک، از یکدیگر دفاع کنند.
وی با اشاره به تجربه‌های گذشته تهران و مسکو در همکاری‌های دفاعی ادامه داد: همکاری‌های ایران و روسیه در سوریه طی سال‌های اخیر، یک تجربه در چارچوب «ائتلاف دفاعی» که با دستاوردهای قابل‌توجهی در عرصه مبارزه موثر با تروریسم همراه بود.
مدبر با اشاره به فضاسازی‌های غربی در زمینه همکاری‌های دفاعی تهران و مسکو افزود: غرب در موضوع تبادلات تسلیحاتی میان ایران و روسیه تبلیغات گسترده‌ای انجام می‌دهند. این موضوع نشان‌دهنده نگرانی‌های فزاینده آنها در قبال مناسبات دفاعی – نظامی ایران و روسیه است.
چرا غربی‌ها نگران شده‌اند؟
این کارشناس مسائل روسیه با بیان اینکه غربی‌ها نگرانند مبادا همکاری‌های دفاعی – نظامی ایران و روسیه به «ائتلاف دفاعی» برسد، تصریح کرد: تحقق این موضوع برای آنها تهدید مهمی به حساب می‌آید و آن را برای خود «خطرناک» ارزیابی می‌کنند.
مدبر با اشاره به حمایت روسیه از حق دفاع مشروع ایران در برابر رژیم صهیونیستی، ادامه داد: غربی‌ها نگران این موضوع هستند که این دست همکاری‌های تهران و مسکو به تعامل در طراحی مدل امنیتی خلیج‌فارس برسد؛ موضوعی که درباره آبراهه‌های بین‌المللی نیز صدق می‌کند.
وی بیان کرد: «تبادل تسلیحات» یکی از موضوع‌هایی است که نگرانی طرف‌های غربی و به دنبال آن، خبرسازی‌ها و فضاسازی‌های گسترده به قصد تخریب همکاری‌های دفاعی را به همراه داشته‌است. این درحالی است که همکاری‌های تهران – مسکو در عرصه‌های دفاعی – نظامی به‌طور دقیق و براساس نقشه راه مشخص شده، درحال انجام است؛ راهبردی که براساس منافع ملی دو کشور تعیین شده‌است.
خط رسانه‌ای غربگرایان
این کارشناس مسائل روسیه اظهارکرد: برخی جریان‌های غربگرا از یک‌سو معتقدند «ایران و روسیه نباید تبادل تسلیحات داشته باشند» و ازسوی دیگر درباره سرنوشت جنگنده‌های سوخویی که روس‌ها باید به ایران بدهند، ابراز نگرانی می‌کنند. اینها در حالی است که معتقدم این یک بازی غربی است.
مدبر با تاکید بر اینکه مراجع مربوط درصورت صلاحدید درباره تبادل تسلیحات میان دوطرف اطلاع‌رسانی‌های لازم را انجام خواهند داد، ادامه داد: برخی آگاهانه یا ناآگانه به‌دنبال این هستند این‌گونه القا کنند که روس‌ها قرار نیست به تعهدهای خود دراین زمینه عمل کنند. این در شرایطی است که همکاری‌های دفاعی - نظامی میان ایران و روسیه براساس منافع‌ملی دوطرف در مسیر ترسیم شده خود قرار دارد و ستادکل نیروهای تنها مرجع اطلاع‌رسانی دراین زمینه به‌شمار می‌رود.
وی با تاکید بر اینکه آنچه غربی‌ها را دراین حوزه نگران می‌کند، اطلاعات نداشتن آنها از همکاری‌های دفاعی – نظامی ایران روسیه است، اضافه‌کرد: طرف غربی تلاش می‌کند با طرح برخی ادعاها، از این موضوع برای تحت‌تاثیر قرار دادن مناسبات تهران – مسکو استفاده کند.