به گزارش همشهری آنلاین، جهان پس از پشت سر گذاشتن چهارمین سال همهگیری جهانی کروناویروس جدید عامل بیماری کووید اکنون با شیوع بیسابقه سویه جدید H۵N۱ آنفلوانزای پرندگان در میان گاوهای شیری در آمریکا روبرو شده که یادآور آسیبپذیری انسانها در برابر تهدیدات ویروسی جدید است.
جرمی فارار، دانشمند ارشد سازمان جهانی بهداشت (WHO) هفته گذشته گفت که خطر سرایت این سویه جدید به انسان «نگرانی بزرگی» است. آنفلوانزای پرندگان به ندرت انسان را مبتلا می کند اما میزان کشندگی بالایی دارد. بر اساس گزارش سازمان جهانی بهداشت، میزان مرگ و میر ناشی از آنفلوانزای پرندگان در میان انسانها از سال ۲۰۰۳ به ۵۲ درصد رسیده است.
علت نگرانی دانشمدان چیست؟
این واقعیت که ویروس آنفلوانزای پرندگان در حیوانات پستانداری مانند گاو پیدا شده است، نشان می دهد که این ویروس جهش یافته است و این وضعیت آن را یک قدم به آلوده کردن انسان نزدیکتر می کند.
ویروس آنفلوانزای پرندگان یا آنفلوانزای مرغی چند دهه است که به عنوان عامل حتمالی ایجاد همهگیری جهانی یا عالمگیری آینده مطرح بوده است، اما همانطور که از نام آن پیداست، تا به حال عمدتاً پرندگان را تحت تأثیر قرار داده است.
پل دیگارد، استاد ویروس شناسی و متخصص آنفلوانزا در دانشگاه ادینبورگ در اسکاتلند میگوید: «این اخبار تائیدکننده توانایی ویروس آنفلوانزا برای غافلگیر کردن ما است. ما از لحاظ تاریخی احتمال ابتلای گاوها به آنفلوانزای نوع A را بسیار پایین میشمردیم. وضعیت کنونی ارزیابی تهدید را تا حدی بالا میبرد. (ویروس H۵N۱ آنفلوانزای پرندگان یک ویروس آنفلوانزای نوع A است).
شیوع سویه جدید چقدر گسترده است؟
جیمز وود، رئیس بخش دامپزشکی در دانشگاه کمبریج گفت: «من معتقدم که شیوع عفونت بسیار بیشتر از تعداد دامپروریهای گزارش شده خواهد بود.»
وود توضیح داد که تشخیص RNA ویروسی در شیر نشان میدهد که این بیماری بسیار گستردهتر از آنچه قبلا تصور میشد است.
نتایج بررسی که پنجشنبه گذشته در آمریکا منتشر شد، نشان داد که از هر پنج نمونه شیر خرده فروشی یک نمونه حاوی قطعات ویروسی است.
آیا نوشیدن این شیر بی خطر است؟
شناسایی ذرات ویروسی در شیرهای خواروبارفروشیها به این معنی نیست که نوشیدن آن خطرناک است. پاستوریزه کردن شیر ویروس آنفلونزا را از بین میبرد و مقامات بهداشتی میگویند هیچ مدرکی مبنی بر اینکه ذرات RNA شناسایی شده در شیر قادر به آلوده کردن کسی باشد، وجود ندارد.
سازمانهای دولتی بهداشتی در آمریکا میگویند شیر عرضه شده در فروشگاهها در این کشور بیخطر است
این سازمانها همچنین میگویند پاستوریزاسیون «احتمالا» ویروس آنفلوانزای پرندگان را در شیر غیرفعال می کند، آنها در عین حال اذعان میکنند که «قبلاً هیچ مطالعه ای در مورد اثرات پاستوریزاسیون بر روی ویروسهای آنفلوانزای فوق حاد ماکیان (مانند H۵N۱) در شیر گاو انجام نشده است.»
خطر سویه جدید برای انسان چیست؟
تا کنون، خطر برای انسانها محدود بوده است، اما چیزهای زیادی در مورد این سویه نمی دانیم، زیرا بسیار جدید است.
حداقل یک مورد ابتلای انسانی به این سویه جدید ویروسی در آمریکا گزارش شده است، اما هیچ مدرکی مبنی بر انتقال انسان به انسان این ویروس که شاخص اصلی تهدید همهگیری جهانی است، وجود ندارد.
کارشناسان میگویند هیچ شاهدی وجود ندارد که این ویروس جدید از آمریکای شمالی به سایر کشورهای جهان رسیده باشد.
آیا واکسن آنفلوانزای پرندگان داریم؟
واکسنهایی وجود دارند که میتوانند علیه ویروسهای آنفلوانزای پرندگان موثر باشند، اما هنوز مشخص نیست که تاثیربخشی آنها در مقابل یک سویه خاص از این ویروسها چقدر است و شرکتها با چه سرعتی میتوانند تولید آنها را افزایش دهند.
یک شرکت سازنده واکسن آنفلوانزای پرندگان میگوید واکسنش احتمالا میتواند در انسانها در برابر این سویه جدید به عنوان عامل یک بیماری مشترک میان انسان و حیوان محافظت ایجاد کند.
سازمان دارویی اروپا نیز یک واکسن آنفلوانزای پاندمیک ساخت شرکت آسترازنکا را با استفاده از سویه H۵N۱ تایید کرده است.