همشهری آنلاین – آرش نهاوندی: قاسم برجویی‌فرد با بیان اینکه پشه آئدس ناقل بیماری تب‌دار است گفت: این پشه در کشورهای همجوار جمهوری اسلامی ایران از جمله پاکستان، امارات متحده عربی، قطر و عمان وجود دارد و در کشور پاکستان علاوه بر بیماری‌های تب‌دار دیگر بیماری‌ها از جمله بیماری‌های عفونی دنگ و زیکا وجود دارد. این مقام دانشگاهی استان بوشهر گفت: اگر پشه آئدس از پاکستان وارد مرزهای کشور شود می‌تواند بیماری تب دنگی را انتقال دهد. او افزود: خوشبختانه تاکنون هیچ موردی از تب دنگی در استان بوشهر مشاهده نشده است. معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی بوشهر نقش دهیاری‌ها و شهرداری‌ها در مقابله با پشه آئدس در شهرها و روستاهای مناطق یاد شده را مهم دانست و تاکید کرد: در این راستا دفع صحیح زباله و ایجاد محیطی پاکیزه از مسئولیت‌های مهم و اجتماعی دهیاری‌ها و شهرداری‌ها است.
آئدس حامل انواع تب‌های خطرناک
پشه آئدس یا ببر آسیایی، پشه‌ای (به ویژه از نوع آئدس آئجیپتی) است که می‌تواند تب دنگی، چیکونگونیا، تب زیکا، ویروس‌های مایارو و تب زرد و سایر عوامل بیماری را گسترش دهد. این پشه را می‌توان با علامت‌های سیاه و سفید روی پاها و علامتی به شکل لیر در سطح بالایی قفسه سینه تشخیص داد.
میراث تجارت برده
پشه آئدس ریشه در آفریقا دارد و در سال‌های دور از طریق تجارت برده به سایر نقاط دنیا به ویژه مناطقی از آسیا و جنوب شرقی اسیا گسترش یافت، اما اکنون در مناطق گرمسیری، نیمه گرمسیری و معتدل در سراسر جهان یافت می شود. پراکنش در دو تا سه دهه گذشته در سراسر جهان افزایش یافته است و یکی از گسترده‌ترین گونه‌های پشه محسوب می‌شود.
مستعد ترین مناطق برای رشد آئدس؛ پشه‌ای که به آب وابسته است
- آئدس در مناطق پرجمعیت بدون منابع آب قابل اعتماد، مدیریت صحیح زباله و بهداشت نامناسب رشد می کند. به طوردقیق تر می‌توان گفت این نوع پشه در مناطقی که سیستم آب لوله کشی ندارند بسیار رایج است و تا حد زیادی به آب وابسته است
- ظروف آب مصنوعی یا طبیعی ظروف ذخیره آب، گلدان های گل، لاستیک‌های دور ریخته شده، بشقاب‌های زیر گیاهان گلدانی، گلدان‌های گورستان، گلدان‌های گل، سطل، قوطی‌های حلبی، محل گرفتگی ناودان‌های مخصوص جمع آوری آب باران، فواره‌های زینتی، کاسه‌های آب برای حیوانات خانگی که در داخل یا نزدیک مکان‌هایی که انسان‌ها در آن زندگی می‌کنند، برای زندگی تولید مثل و تخم گذاری این پشه‌ها ایده‌آل هستند.
مراقب لاستیک‌های مستعمل خودرو باشید
لاستیک‌های مستعمل خودرو نیز از مکان‌های مناسب تکثیر پشه آندس است. به گفته معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی بوشهر، جمع‌آوری لاستیک‌های مستعمل در محوطه‌های بنادر و گمرک‌ها یک ضرورت است. منشا اصلی ورود پشه آئدس به ایران به ویژه استان بوشهر لاستیک‌های وارداتی خودرو گزارش شده است به ویژه لاستیک‌هایی که از کشورهای جنوب شرق آسیا وارد می‌شوند.
راه‌های مقابله با پشه آئدس
- تمیز کردن دائم آب زیر گلدان
- خالی کردن آب‌های راکد در منزل مانند آب کولر
- تمیز کردن ظرف آب پرندگان و سایر حیوانات خانگی
- ضد عفونی کردن منبع آب
- ضد عفونی سینک ظرفشویی و روشویی، تخلیه و شستن مداوم سطل‌های زباله خانگی
- پوشیدن پیراهن آستین بلند و شلوار و استفاده از پماد دفع حشرات
توصیه مهم: در صورت مشاهده این پشه خطرناک نیاز است تا فاصله یک کیلومتری از مکان دیده شدن آن ضدعفونی شود.
تب دنگی
تب دنگی عفونتی است که توسط ویروس دنگی ایجاد می‌شود. پشه آئدس از جمله عوامل اصلی منتقل‌کننده این ویروس هستند. تب دنگی به عنوان «تب استخوان شکن» نیز شناخته می‌شود، چرا که به دلیل درد شدید حاصل از آن بیمار تصور می‌کند استخوان‌هایش در حال شکستن هستند. برخی نشانه‌های تب دنگی عبارتند از تب، سردرد، حساسیت‌های پوستی مشابه سرخک و درد در ماهیچه‌ها و مفاصل. ممکن است تب دنگی در تعداد کمی از بیماران به یکی از دو گونه خطرناک و کشنده تبدیل شود. واکسنی برای جلوگیری از ابتلا به ویروس دنگی وجود ندارد. نکته‌های کوچکی به پیشگیری از ابتلا به ویروس دنگی وجود دارد. مردم باید در برابر پشه‌ها از خود محافظت کرده و دفعات گزیدگی با نیش آن‌ها را محدود کنند. اگر کسی دچار تب دنگی شد و در صورتی که بیماری خفیف باشد، برای بهبودی باید مقدار زیادی مایعات بنوشد. اگر کسی به گونه حادتری از بیماری مبتلا شد نیازمند مایعات وریدی (مایعاتی که از طریق سرنگ یا سرم به رگ‌ها تزریق می‌شوند) و انتقال خون خواهد بود.
ویروس زیکا
ویروس زیکا توسط ویروسی ایجاد می‌شود که توسط پشه‌های آئدس انتقال می‌یابند و در طول روز نیش می زند. علائم این ویروس به طور کلی خفیف بوده و شامل تب، بثورات پوستی، درد عضلات و مفاصل ، ضعف یا سردرد است. علائم به طور معمول ۲ تا ۷ روز ادامه دارد. بیشتر افراد مبتلا به عفونت ویروس زیکا علائمی ندارند. عفونت ویروس زیکا در دوران بارداری می‌تواند باعث متولد شدن نوزادان با میکروسفالی و سایر ناهنجاری‌های مادرزادی شود. عفونت با ویروس زیکا همچنین با سایر عوارض بارداری از جمله زایمان زودرس و سقط همراه است.
بیشتر بخوانید: