همشهری - محمد سرابی: هر تکه سنگ و بتن اگر از دیوار جدا شود و فرو بریزد ممکن است کشنده باشد. در اینجا چند نمونه از خبرهای مربوط به فرسودگی نما در ساختمانهای قدیمی در شهرهای جهان را میبینیم.
نیویورک - نما و دیوار با هم فروریخت
شش ماه قبل نمای آپارتمان بزرگی در محله برانکس نیویورک فروریخت. بعد از ریزش نما، فضای درونی شش طبقه از آپارتمانهای روی همدیگر، از خیابان قابل دیدن بود. مشکل از ترک خوردن نما شروع شد ولی ترکها بیشتر و بیشتر شدند و از نما به اسکلت ساختمان نفوذ کردند و دیوار بیرونی ساختمان هم خراب شد. البته ساختمان قدیمی بود و بیشتر از ۹۰ سال داشت ولی ساکنان آن از مدتها قبل متوجه خرابی نما شده بودند و دراینباره پیامهایی ثبت کرده بودند. تصور میشد فقط لایه خارجی نمای آجری ساختمان سست شده است اما این نما قسمتی از وزن ساختمان را هم تحمل میکرد. از سال ۱۹۹۸ قانونی برای بازدید دورهای از نمای ساختمانهای نیویورک تصویب شده است و این ساختمان هم در سال ۲۰۲۰ نا ایمن اعلام شده بود. قرار شد روی پیادهرو سقفی نصب شود تا ریزش آجرها به کسی آسیب نرساند و بعد با داربست، نما بازسازی شود. این سقف سبزرنگ موقت نصب شد اما محدودیتهای دوران کرونا مانع نوسازی نما شد تا ۲۰۲۳ که نما و دیوار با هم فروریختند و سقف و داربستهای آن را خرد کردند. تنها خوششانسی ساکنان ساختمان این بود که ریزش به کندی اتفاق افتاد و آنها فرصت داشتند ساختمان را تخلیه کنند اگر چه اثاثیه را جا گذاشتند. ریزش نمای این ساختمان باعث شد که نصب سقفهای روی پیادهرو برای ساختمانهای مشابه بیشتر شود.
ملبورن - دیوار ساختمان تئاتر
چند ماه قبل اعلام شد، قطعات ۶۰ کیلوگرمی بتن که برای ساخت نمای ساختمان تئاتر ملبورن استفاده شده، ممکن است به پیادهرو سقوط کند. تئاتر ملبورن نزدیک ۵۰ سال پیش ساخته شده است. این بنا که مدتی به عنوان سینما هم کاربرد داشت اکنون محلی برای اجرای نمایشهای تئاتر یا موسیقی زنده است و یکی از بناهای تاریخی شهر محسوب میشود. ظاهر عجیب آن که به بناهای شرقی و آسیایی شباهت دارد هم دلیلی دیگری برای شهرت این بنا است. در سال ۲۰۱۶ بازسازی بنا شروع شد و یک سال بعد به پایان رسید اما گزارشی که از ناایمن بودن این ساختمان منتشر شد نگرانی زیادی ایجاد کرد. قرار بود با نصب سقف روی پیادهرو، ایمنی موقت ایجاد شود اما ظاهرا خطر نما زیادتر از این حد است. بعضی از تزیینات روی دیوار مانند کنگرهها هم باید کاملا حذف شوند. قطعات مختلف بنا بین ۴۰ تا ۶۰ کیلوگرم وزن دارند. یک دلیل سست شدن نما نفوذ آب بوده که به تدریج در آن نفوذ کرده و باعث فرسودگی اتصالات شده است. ظاهر نمای ساختمان نشان میدهد که نیاز به رنگآمیزی دارد اما اگر ریزش شروع شود تمام اجزای آن از هم میپاشد و سقفهای موقت پیادهرو هم خرد میشوند. مالک ساختمان که از آن به عنوان مرکز تئاتر استفاده میکند، در مقابل اعلام کرده است که خطر زیادی وجود ندارد و کار بازسازی هم انجام خواهد شد.
آبردین - سنگها از طبقه هفتم
ساختمان ۷ طبقه شهر آبردین، بلندترین ساختمان این شهر ۱۷ هزار نفری در ایالت واشنگتن است. نمای سنگی ساختمان ۹۸ ساله اکنون در حال ترک خوردن و ریزش است. پیادهرو بسته شده است و هر کسی که از نزدیکی آن بگذرد میتواند ترکهای بزرگ در سنگهای تراش خورده طبقات پایین را ببیند. تخریب نما فقط شامل سنگها نیست بلکه آجرچینیهای طبقات بالاتر و حتی پنجرهها هم ممکن است کنده شوند. شهرداری در نامهای به مالک ساختمان اخطار کرده و در نامه آورده است که این بنا برای سکونت انسان و هر نوع استفاده دیگری نامناسب است. در نتیجه اخطار شهرداری ساختمان تخلیه شد. شهرداری آبردین نتیجه بازدید از ساختمان را در رسانههای منتشر کرد. درهای طبقات پایین که از چوب ساخته شدهاند هم به دلیل رطوبت دچار پوسیدگی شدهاند. سقف نیز دچار نشتی شده که مسیر ورود آب به داخل ساختمان را باز کرده و همین هم باعث ایجاد ترکهایی در درون سازه شده است. اگر مالک در ماههای پیش رو مشکل ساختمان را حل نکند شهرداری برای اطمینان از ایمنی ساختمان اقدامات قانونی را انجام خواهد داد.
هنککنگ - بازرسی با دوربین پهپاد
بیشتر از ۲۰ ساختمان قدیمی در هنککنگ دچار خطر ریزش نما هستند. در سال گذشته ۱۸ مورد سقوط قطعات نما در این شهر اتفاق افتاده و دو ارگان بازرسی شهری بعد از بررسی ساختمانها اعلام کردند که باید یک اقدام جدی برای تامین ایمنی نمای بیش از ۲۰ ساختمان انجام شود. بازرسی از نماها با استفاده از دوربین کوادکوپتر و حسگرهای فروسرخ انجام شد که نشان داد، زنگ زدگی قسمتهای آهنی و جریان آب قطعات را سست کرده است. سازمان اتحاد دموکراتیک برای بهبود و پیشرفت هنگ کنگ، ۴۷ ساختمان قدیمی را بررسی کرده و فهرست ساختمانهایی که نمای خطرآفرین دارند را در سه گروه تهیه کرده است اما انتشار اسامی آنها ممکن است باعث ترس مردم شود. یک عامل خطرساز در این شهر آب باران است که در شکافهای پشت نمای ساختمان باقی میماند و به تدریج آن را سست میکند. اسکنرهای فروسرخ ممکن است این شکافها را شناسایی کنند اما کولرهای گازی نصب شده روی نما باعث ایجاد خطا در دوربین کوادکوپترها میشود. تابستان سال گذشته یک قطعه بتن از نمای ساختمانی در هنککنگ سقوط کرد و سقف اتوبوسی که از کنار آن میگذشت را به اندازه ۳۰ در ۴۵ سانتیمتر سوراخ کرد. وزیر توسعه هنککنگ گفته است که نمای حدود هزار ساختمان باید بررسی شوند و کوادکوپترها یک روش موثر برای این کار هستند.
بیشتر بخوانید: تجربه آتش سوزی در ساختمانهای بلند مرتبه دنیا چیست؟ | امارات نمای کامپوزیت را ممنوع کرده است